İçerik Başlıkları
Stres Nedir, Nasıl Başa Çıkılır
Stres, uyum sağlanması veya tepki verilmesi gereken herhangi bir tehlike anında vücudun göstermiş olduğu doğal bir reaksiyondur. Tehlikeyle ilgili olarak gözlenmekte olan durum gerçek bir olay olabileceği gibi zihnin “tehlikeli olarak algıladığı” bir durum da gerçekleşebilir. Kişiyi koruyabilmek amaçlı meydana gelen stres tepkisi, çok fazla gözlendiğinde yaşam kalitesinin ve bireyin işlevselliğini bozabilmektedir. Günlük yaşantıda da iş, okul, ev, aile, arkadaş ortamı gibi birçok ortam stres verici hale gelebilmektedir.
Bedensel, duygusal, düşünce ve davranış düzeyinde oluşan stres, sadece olumsuz yaşam olaylarına karşı değil, aynı zamanda iş veya şehir değişikliği gibi uyum sağlanması gerektiren durumlarda da oluşabilmektedir.
Günlük yaşam olaylarıyla birlikte travmatik yaşantılar sonucunda da, öncesinde belirsizlik içermekte olan durumlarda da içsel çatışmalar ortaya çıkmakta ve sonrasında da stres meydana gelmektedir. Değişim yada uyum sağlama aşamasındayken de mevcut olan stresle baş edebilme yöntemlerinin yetersiz kalması durumunda da stres yine kaçınılmaz halde olacaktır.
Stresle baş edebilmek için fiziksel egzersiz, sağlıklı beslenme, düzenli uyku ve yeterli miktarda dinlenmek, insanlarla iletişim kurma, sosyalleşme, geçmiş/geleceğe odaklanmak yerine o ana odaklanma, anın tadını çıkartmaya çalışmayı öğrenme stresi azaltmak için uygulanan yöntemler arasında yer almaktadır.
Stres Belirtileri Nelerdir
Günlük yaşantıda oldukça birçok durum için stres yaşanmaktadır. Kişi pek çok durumda stres yaşadığının farkına varamayabilir. Çok sık tekrar etmesiyle birey bu duruma alışabilir, normal kabul edebilir veya yaşamış olduğu problemleri stresle ilişkilendiremeyebilir. Fakat stresin birçok bedensel, duygusal, düşünsel/bilişse ve davranışsal belirtileri bulunmaktadır. Bu belirtileri sizler için kısaca açıkladık ;
Bedensel Belirtileri :
- Kalp çarpıntısı
- Ağrı ve yorgunluk
- Kasların gerilmesi
- Nefes alıp verişte hızlanma
- Kabızlık, ishal gibi mide ve bağırsak sorunlar
- Halsizlik
- Göğüs ağrısı
- Bulantı
- Baş dönmesi
- Sık sık hastalanmak
- Bağışıklık sisteminin zayıflaması
- Cinsel isteksizlik
Duygusal Belirtileri :
- İsteksizlik
- Yapılan aktivitelerden bir süre sonra zevk alamamak
- Yalnızlık hissi
- Depresyon
- Mutsuzluk hissi
- Keyifsiz hissetme
- Karamsar düşünme
- Bunalmışlık hissi
- Huzursuzluk
- Alınganlık
- Asabiyet
- Öfke patlamaları
- Kaygılanma
- Odaklanmada zorluk yaşama
Davranışsal Belirtiler :
- Uyku bozuklukları (çok uyumak veya uykunun bölünmesi vb.)
- İştah problemi
- Kaygı belirtisi gösteren davranışlar (tırnak yeme vb.)
- Yapılması gereken işleri ertelemek
- İnsanlardan kendini soyutlamak
- İçe kapanmak
Stresin Nedenleri Nelerdir
Yaşam içerisinde birçok faktör stres kaynağı olabilmektedir. Kısaca örneklendirmek gerekirse; iş, okul, ev değişikliği, üniversite hazırlığı, okulu bitirmek, terfi gibi birçok yaşam olaylarından yakınını kaybetmek, hastalık, doğal afetler, kaza gibi birçok travmatik olaylarda stresin meydana gelmesini etkilemektedir. Aynı zamanda stres kaynağına yoğun iş şartları, çocuk sahibi olmak, evlenmek, boşanmak, maddi zorluklar gibi ilişkisel güçlüklerde stresi etkilemeye neden olabilmektedir. Fakat stres her zaman çevresel faktörlerden kaynaklanamayabilir.
Kaygılı ve karamsar bir mizaca sahip olmak, aşırı derecede edişeli olmak bireyin içsel stres tetikleyicileri arasında yer almaktadır. Mükemmeliyetçilik, tolere edememek, olumsuz iç seslerin fazla olması gibi durumlarda da stresin içsel nedenleri arasında gözlenen faktörleri arasında yer almaktadır.