Narsist kişilik bozukluğu, kendinden başka birini beğenmeme, insanlara karşı kibirli olma ve insanları küçük görme gibi belirtileri olan psikolojik bir rahatsızlıktır. Narsist, kişilik bozukluğuna sahip olan kişilerin, kendilerini diğer insanlara göre daha üstün, daha zeki, daha güzel veya daha yakışıklı görselerde tüm bunların nedenleri arasında kişinin özgüvensizliğinden kaynaklı ve kendini yetersiz hissetmesiyle ortaya çıkmaktadır. Narsist kişilik bozukluğu, kişilik bozukluklarının çeşitlerinden biridir. Narsist kişilik bozukluğunda kişilerin kendilerine aşırı derecede güvenir, kendilerine hayranlık duyar ve sürekli olarak kendilerini ön plana çıkaracak durumların içerisinde yer almak isterler. Ayrıca çevresindeki kişilerin de kendisini sürekli olarak övmesini ve hayran olmasını istemektedirler. Sosyal çevresinde de tek ilgi odağı olmak isterler. Bu yüzden aile, arkadaş ya da ikili ilişkilerde bağ kurmakta zorluk çekebilirler.
Narsist kişilik bozukluğuna sahip olan kişilerin bu tarz davranışları sergilemesinin en büyük nedenlerinden biri de kişinin kendisini yetersiz hissetmesinden kaynaklıdır. Bu sebeple de böbürlenme, kendini diğer insanlardan üstün görme, kendini beğenme ve çevresindeki herkesin kendini beğendiğini düşünmesiyle birlik bu düşünceyi de etrafına empoze etme gibi davranışlar sergilemektedir. Etrafı tarafından engellenmesiyle birlikte beklediği tepkileri görememesi durumunda kişinin içine kapanması, utanmasına ya da sinirlenmesiyle birlikte öfke nöbetlerinin geçirmesine sebep olabilmektedir.
İçerik Başlıkları
Narsist Kişilik Bozukluğu Belirtileri
Narsist kişilik bozukluğuna sahip olan kişilerin ilk olarak göze çarpan belirtileri arasında sosyal çevrede ilgi odağında olmak ve herkesten hayranlık duyulmasından şiddetli olarak arzulamaktadır. Bu istek herkes tarafından görebilecek kadar fark edilmektedir. Ayrıca kişi genellikle bu durumların oluşmasını sağlayacak ortamları da kendisi oluşturmaktadır. Narsist kişilik bozukluğunun diğer belirtileri aşağıdaki gibidir;
- Kendini aşırı beğenmek
- Kendini diğer insanlardan daha üstün ve zeki görmek
- Ortamdaki tek ilgi odağı olmayı istemek
- Herkes tarafından ilgi görmek
- Herkesten başarlı olma hırsı ile birlikte hareket etmek
- Empati kuramamak
- Başkalarının hayatlarını kıskanmak ve onların yerinde olma isteğinde olmak
- Sosyal çevreden dışlandığını hissetmek
- Kişileri kendi işleri için manipüle etmek
- Sadece kendi isteklerinin yapılmasını istemek
- Kibirli olmak
- Sosyal çevresinin kendisine hayran olduğunu hissetmek ve bekleti içerisine girmek
Narsist kişilik bozukluğuna sahip olan kişiler, sosyal yaşantısında da dışlandığını, eleştirildiğini ya da istemedik durumlarda öfkeli tavırların sergilenmesi söz konusudur. Çevreden gelen herhangi bir tepki ya da eleştiri; kişiye kendisini hafife alındığını ve önemsenmediğiyle birlikte aşağılandığı hissiyatını verebilmektedir. Bu da narsistik kişilik bozukluğuna sahip olan bir kişinin depresyona girmesi, sabırsız davranışların ortaya çıkması ve öfkesini kontrol edememesi gibi durumların ortaya çıkmasına neden olabilmektedir.
Narsist Kişilik Bozukluğunun Nedenleri Nelerdir
Narsist kişilik bozukluğunun nedenleri kesin olarak bilinmemektedir. Bu rahatsızlık genel olarak ergenlik dönemiyle birlikte kendini belli etmeye başlamaktadır. Aynı zamanda çocukluk döneminde de narsistik kişilik bozukluğunun görülmesi söz konusudur. Özellikle de çocuğun yetiştirilme tarzıyla birlikte çocuğu yetiştiren ailenin çocuğa olan davranışları, büyümüş olduğu ortam gibi durumların narsistik kişilik bozukluğuna neden olabilen durumlar arasında yer almaktadır.
Erken çocukluk dönemideki çocuğun var olan yetenekleriyle birlikte davranış tarzına veya iyi olduğu düşünüldüğü bir konuda gösterileri aşırı ilgili sonucunda da narsist kişilik bozukluğuna yol açabilmektedir. Aynı zamanda çocukla yeteri kadar ilgilenilmemesi, ihmal edilmesi, şefkat gösterilmesi, çocuğun sevgiden eksik kalması ve duygusal anlamda istismar edilmesi durumunda ileriki dönemlerde narsistik kişilik bozukluğunun ortaya çıkmasına neden olabilmektedir.
Narsist Kişilik Bozukluğu Tanısı
Narsist kişilik bozukluğunun tanısı, psikologlar ya da psikiyatristler tarafından konulmaktadır. Psikolog ya da psikiyatrist tarafından öyküsü alınan hastanın seanslarda sergilemiş olduğu hal ve davranışlarla birlikte anlatılanlar değerlendirilir ve narsist özelliklerin sergilenip sergilenmediği tespit edilir. Narsist kişilik bozukluğu tanısının konulan kişilerin tedavisinde düzenli bir şekilde devam etmesi durumunda olumlu sonuçların alınması için önem taşımaktadır.
Narsistik kişilik bozukluğu olan kişilerin, bu durumun psikolojik olarak rahatsızlığa bağlı meydana çıktığı düşünülmemektedir ve bu nedenle de genel olarak bir psikolog ya da psikiyatrist ile birlikte görülmeyi reddetmektedirler. Tedavi edilmeyen narsistik kişilik bozukluğuna sahip olan birey, ciddi sorunların yaşanmasına sebep olabilmektedir.
Narsist Kişilik Bozukluğunun Tedavisi
Narsistik kişilik bozukluğunda tedavi uygulanmaması durumunda öncelik olarak kişinin bu rahatsızlığa sahip olduğunun farkında olması gerekmektedir. Bu rahatsızlığa neden olan pek çok kişinin durumu kabullenmemesiyle birlikte saldırgan davranışlarının hakl gözükmeye ve çevresindeki kişilerin de haksız çıkarmaya ve suçlamaya çalışmaktadır.
Narsistik kişilik bozukluğuna sahip olan kişilerin psikolojik olarak desteğe ihtiyaç duyduklarının hissedilmesi durumunda en kısa süre içerisinde psikolog ya da psikiyatristten destek almaları gerekmektedir. Narsistik kişilik bozukluğunun teşhisi alan kişilerin, psikolog ya da psikiyatristler tarafından uygun görülmesi durumunda terapi yöntemleri de uygulanmaktadır. Terapi uygulaması yapacak olan kişinin o terapiye yönelik eğitimin özel olarak alması gerekmektedir. Narsistik kişilik bozukluğu tedavisinde kişinin sosyal yaşantısı, aile yaşantısı, ikili ilişkileri ve iş yaşantısının olumsuz etkilenmemesi için oldukça önem taşımaktadır. Bu tarzdaki kişilik bozukluklarının hastalıkları genel olarak terapi ve davranışsal tedaviler ile birlikte geniş çaplı tedavi yöntemlerine ihtiyaç duyulmaktadır.