Vitaminler doğal bir şekilde gıda ürünlerinden alınabilen ve vücudun yenilenmesi ve gelişebilmesi açısından önemli bir rol oynayan organik bileşiklerdendir. Bu organik bileşiklerin gün içerisinde alınması hayati bir önem taşımaktadır. Yaşamın devamlılığı sağlanmasıyla birlikte farklı dönemlerde değişim gösteren seviyelerde vitaminlere ihtiyaç duyulmaktadır. İnsanların gün içerisinde ihtiyaç duydukları pek çok sayıda vitamin çeşidi bulunmaktadır. Her vitamin türü sağlık açısından pek çok farklı bir önemi ve görevi bulunmaktadır. Yeterli oranda vitamin alınmaması durumunda bazı rahatsızlıklar ortaya çıkabilmektedir. İhtiyaç duyulan vitaminin doğal gıdalarla birlikte veya takviye olarak hazırlanan ürünlerle karşılanmasıyla birlikte bu rahatsızlıkların önüne geçmek mümkündür.
Vitaminler öncelik olarak doğal kaynaklarla birlikte alınması önerilmektedir. Düzenli olarak sebze ve meyve tüketimiyle birlikte ihtiyaç duyulmakta olan vitamin değerleri normal seviyede tutulabilmektedir. Ancak yeterli ve düzenli bir beslenme sağlanılmaması durumunda ek tavkiye olarak hazırlanan ürünlerin kullanımı sağlanabilir. Vücudun düzenli olarak faaliyetini devam ettirebilmesi açısından bir kısmı yağda, bir kısmı suda çözünen vitaminlerin belirli bir düzeyde tutulması önemli ve şarttır. Doğadan yer alan gıda maddelerinin her birinde değişiklik gösteren miktarda vitaminler yer almaktadır. Bunlardan iyi bir şekilde faydalanabilmek açısından doğru zamanda doğru gıdanın tüketimini sağlamak önemlidir. Bazı kişiler ise bu ihtiyacın giderilmesi açısından takviye gıdalardan da faydalanmaları mümkündür. Vitamin ve gıda takviyelerini önerilen miktarda kullanımını sağlamak şartıyla yeterli miktarda beslenilmemesi, emilim bozukluğu, ileri yaş gibi farklı durumlara sahip olan kişiler açısından oldukça etkilidir. Sağlık açısından vücudu dengede tutabilmek açısından yarayan ve yenilenmeyi desteklemekte olan takviye ürünler, büyük miktarda fayda sağlamaktadır. Gıdalar yoluyla birlikte alınmakta olan vitamin değerleri, genellikle herhangi bir zarar teşkil etmemektedir.
Vitamin Takviyesi Kullanımı Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Takviye olarak üretimi sağlanan vitaminler, kapsül ve tablet gibi formlarla birlikte hazırlanmaktadır. Bu ürünler vitaminlerin konsantre halini içermektedir. Uzun dönemde yüksek dozda takviye vitaminlerin kullanılması sağlık açısından olumsuz sonuçlar ortaya çıkarabilmektedir. Bu olumsuz durumlar genellikle tüm vitamin takviyeleri açısından geçerli olmasıyla birlikte vitaminlerin yağda ve suda çözünen çeşitlerine göre bazı farklarıda bulunmaktadır. Bu konuda yağda çözünüm sağlayan vitamin çeşitleri aşırı oranda kullanımı suda çözünen çeşitlere göre daha fazla olumsuz etkileme potansiyeline sahiptir. Çünkü yağda çözünmekte olan vitaminler, vücudun belirli bölgelerinde depolanmasıyla birlikte suda çözünmekte olan vitaminler vücutta depolanmamaktadır. Yağda çözünmekte olan vitaminler A, D, E ve K vitaminleri olarak yer almaktadır. Belirli miktarda ve sürelerde alınması durumunda herhangi bir yan etki yaratmamakta olan bu vitaminler, kontrol altında kullanımı sağlanmalıdır.
Vitaminler her yaş grubundaki insanın gün içerisinde ihtiyaç duyduğu önemli bileşiklerden biridir. Vitamin eksikliğinin giderilmemesi, istenilmeyen durumlara neden olabilmektedir. Bu ihtiyacın karşılanmasının en doğru şekli, doğal besinlerin tüketimi sağlanmasıdır. Bazı tıbbi durumlar, genetik özellikler, yaş gibi faktörlerden kaynaklı yeterli miktarda alınamayan vitaminler, takviye ürünlerinden karşılanabilmektedir. Vitamin takviyelerinin kontrolü ve bilinçli bir şekilde kullanılması durumunda fayda sağlamaktadır. Bu ürünlerden iyi bir şekilde verim sağlayabilmek açısında var olan eksikliğin tespit edilmesi ve ona yönelik vitamin kullanımı sağlanması gerekmektedir.
Vitamin takviyeleri, uygun dozda kullanımı sağlanmasıyla birlikte vücutta eksik olan vitamin ve minerallerin doğru bir şekilde alınması gerekmektedir. Vitamin takviyelerinden doğru ve verimli bir sonuç elde edebilmek açısından kullanım öncesinde kişilerin yaş ve genel sağlık durumlarıyla ilgili yeterli bilgiye sahip olmak önemlidir. Vitamin takviyelerinin kullanımıyla ilgili bilinmesi gereken noktalardan bazılarıda aşağıdaki yer almaktadır:
- Gün içerisinde alınması oldukça önemli olan C vitamini, bağışıklık sistemi ve sinir iletimini destekleyici özelliğiyle birlikte güçlü bir antioksidan özelliğine de sahiptir. Bu vitaminin takviye yoluyla birlikte alınmasıyla, sebze ve meyve tüketiminde olduğu gibi önemli faydalar sağlamaktadır. C vitaminin yüksek miktarda alınması durumunda ishal, kramp, mide bulantısı ve kusma gibi rahatsızlıkları ortaya çıkabilmektedir.
- C vitamini takviyesi kullanımında, gün içerisindeki her saat diliminde gerçekleştirilebilmektedir. Vu takviyenin özel olarak aç ya da tok kullanımı zorunluluğu bulunmamaktadır. Mideye karşı hassasiyeti olan kişilerin bu takviyeyi yemeklerle birlikte alınması, vitamin asidik yapısından kaynaklı oluşabilecek bazı yan etkilerini minimum seviyeye indirmektedir.
- Bir diğer suda çözünüm sağlayan vitamin çeşitleri olan B vitaminin pek çok çeşidi bulunmaktadır. Her bir çeşidinin kendine özel görev ve yapısı bulunmaktadır. B vitamini takviyeleri de gün içerisindeki herhangi bir saatte kullanımı sağlanabilmektedir. Fakat genel olarak sabah saatlerinde kullanımı önerilmektedir. B vitaminin enerji üretimi ve besin metabolizması üzerindeki etkileri yer almaktadır.
- Yağda çözümü sağlanan vitaminler için suda çözünmekte olan vitaminlerden daha farklı bir tüketimi bulunmaktadır. Bu takviyelerde başka bir çeşit yağ içeriği olan gıdalarla birlikte alınmasıyla birlikte maksimum verimi elde etmek mümkün olmaktadır.
- Vitamin takviyelerinde aynı anda anda alınmaması gereken durumlardan bulunmaktadır. Alınan farklı vitamin çeşitleri birbirinin etkilerini olumsuz bir şekilde etkilemektedir. Buna örnek vermek gerekirse A ve E vitaminlerinin K vitamininden ayrıca alınmasının gerekli olduğu da gösterilebilmektedir.
- Bununla birlikte D ve K vitamini takviyelerinin bir arada alınması kalsiyum seviyesini desteklemesiyle birlikte kemik sağlığının korunması açısından önemlidir.
- Bazı vitamin etkileri, birlikte alınmakta olan diğer gıdalara bağlı olarak düşünülmektedir. Ancak D vitamini gibi bazı vitamin çeşitleri aynı anda tüketimi sağlanmasıyla birlikte herhangi bir gıdadan etkilenmemektedir.
- Tüm vitamin takviyelerinin kullanımı esnasında dikkatli olunması gereken durumlara ekstra olarak saklanma koşullarına da özen gösterilmesi gerekmektedir.
Hangi Durumlarda Vitamin Takviyesi Kullanımı Gerekmekte
Belirli besin maddelerinin düzenli bir şekilde tüketilmemesiyle birlikte ortaya çıkan vitamin eksiklikleri, sağlık açısından istenmeyen durumlara neden olabilmektedir. Bu durumlara engel olabilmek açısından besin yoluyla birlikte alınmakta olan vitaminler takviye yoluyla birlikte alınabilmektedir. Vitamin takviyesinin alınmasını gerektirmekte olan sebeplerden biride sindirim sisteminde yer alan rahatsızlıklardan kaynaklıdır. Bazı kişilerin sindirim sisteminde yer alan bir rahatsızlıktan kaynaklı besin maddelerinden alınması gereken vitaminin yeterli miktarda alınmamaktadır. Bu olay genel olarak emilim bozukluğundan meydana gelen durumlardan biridir. Uzun bir sürede yetersiz beslenmekte olan ya da herhangi bir emilim bozukluğundan kaynaklanan vitamin eksikliği için takviye ürünlerinin kullanımı tavsiye edilmektedir.
Hamilelik gibi bazı durumlardan kaynaklı da vitamin takviyelerinin kullanımı gerekmektedir. Aynı zamanda hamilelik dönemi sonrasında ve emzirme dönemi boyunca annelerin alması önerilen bazı vitaminlerde bulunmaktadır. Bu vitaminleri takviye yoluyla birlikte alınması, vitamin ihtiyacının yüksek olmasıyla birlikte bu dönemde sağlıklı bir şekilde geçebilmesi açısından fayda sağlamaktadır.
Yaşın ilerlemesiyle birlikte özellikler de kadınlarda yağda çözümü sağlanan vitaminlerin ve B vitamini çeşitlerinin eksikliği görülebilmektedir. Menopoz döneminden sonra kadınlarda meydana gelen bu durum, vitamin takviyesiyle birlikte desteklenmektedir. İlerleyen yaş sebebiyle sindirim sisteminde yetersiz emilim gözlenen kişilerin takviye ürünleri kullanımı da önerilmektedir. Doğru miktarda ve doğru zaman diliminde alınmakta olan takviye ürünler, sağlıklı bir yaşamın devamlılığını desteklemektedir.
Sigara ve alkol kullanımı sağlayan kişilerin vitamin emiliminin yetersiz olduğu da görülmektedir. Kısıtlı bir diyet planlamasıyla birlikte uygulanmakta olan bireylerin ya da beslenme bozukluğu rahatsızlığına sahip olan kişilerin takviye vitaminlerle vücutta meydana gelen eksikliğin giderilmesi açısından önem taşımaktadır. Aynı zamanda obezite, tip 2 diyabet ve bazı otoimmün hastalıklar sebebiyle vitamin eksiklikleri ortaya çıkabilmektedir. Bunun sonucunda ise vitamin eksikliğinin özellikle de gıda yoluyla birlikte karşılanamaması durumunda vitamin takviyelerinin kullanımı kaçınılmaz bir hal alabilmektedir.