Ses seviyesindeki anormal değişimler olarak tanımlanmakta olan ses kısıklığı, genel olarak boğazda kuruluk ya da kaşıntıyla birlikte meydana gelen bir şikayettir. Ses kısıklığı, zayıf, titrek ve pürüzlü bir ses kalitesini ifade etmektedir. Bu şikayetler genel olarak ses tellerindeki bir problemden kaynaklı ve gırtlak bölgesindeki enfeksiyonlarla ilişkili bir durumdur. 10 gün süreden daha fazla devam etmekte olan kalıcı ses kısıklığının varlığında, altta ciddi bir tıbbi durum yatmasından dolayı derhal bir hekime başvurulması gerekmektedir. Bu neden genel olarak bir hekim tarafından hastanın öyküsü ve fizik muayenesine dayanarak teşhis edilmektedir. Tedavi, konulan tanıya göre yapılmaktadır. Peki, ses kısıklığına ne iyi gelir?
İçerik Başlıkları
Ses Kısıklığı Nedir
Ses kısıklığı bir belirtidir, hastalık değildir. Ses kısıklığında sesin kısık ve titrek olması normaldir, ses yüksekliği ya da ses tonunda değişimler de olabilmektedir. Sesteki değişimler genel olarak ses oluşumundan sorumlu ses kutusundaki problemler ile ilişkilidir. Bu problemler ses kutusunun ses üretimini sağlayan kısımları olan vokal kıvrımlardan kaynaklı ortaya çıkabilmektedir. Ses kısıklığı çoğu zaman geçicidir ve kısa bir sürede kaybolmaktadır. Fakat bazen gırtlak kanseri gibi ciddi sağlık problemlerine neden olabilmektedir.
Ses Kısıklığı Neden Olur
Konuşma için ses üretimi, psikolojik ve anatomik sistemler arasındaki karmaşık etkileşimden kaynaklı olan psikomotor hareketlerinin bir parçası olarak yer almaktadır. Tıp dilinde larinks olarak adlandırılmakta olan gırtlağın asıl doğası, ses oluşturmadan tamamen farklı olmaktadır.
Larinksin ana işlevi, hava yollarını açık tutmak açısından kapakçık gibi çalışma sağlamaktadır. Larinks, bağlarla birbirine bağlantılı ve kaslar ile hareket ettirmekte olan bir dizi kıkırdak ile oluşum sağlamaktadır. İç ve dış kaslar, gırtlağın bir bütün şeklinde hareket ettirmektedir.
Ses Kısıklığı Nedenleri Nelerdir
Ses kısıklığı en sık olarak üst solunum yoluyla birlikte meydana gelen ve akut larenjite sebep olan grip, nezle gibi bir viral enfeksiyon sonucunda oluşmaktadır. Ses kısıklığına neden olan, katkı sağlayan ya da kötüleşmesine neden olan diğer yaygın faktörler ise aşağıdaki gibidir:
- Asit reflü: Mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçmasından kaynaklı boğazda tahriş ve ses kısıklığının oluşmasına neden olur.
- Sigara kullanımı
- Kafein içeriğine sahip olan ve alkollü içeceklerin tüketimi
- Ses tellerinin aşırı derecede kullanılması
- Alerjik durumlar
- Toksik maddelerin solunması
- Aşırı derecede öksürmek
- Gırtlakta yer alan ses kutusuna darbe almak
Ses Kısıklığı Tedavisi Nasıl Yapılır
Ses kısıklığı tedavisinde altta yatan sebeplere bağlı olarak planlanmaktadır. Tedavide yapılmakta olan uygulamalar ise şu şekildedir:
- Üst solunum yolu enfeksiyonuna bağlı olarak gelişim sağlayan akut larenjit, vücudun enfeksiyonunu temizlemesiyle genel olarak kendi başına düzenlemektedir. Öksürük giderici ilaçların ve nemlendirilmiş havayla birlikte destekleyici tedaviyle birlikte oluşan şikayetlerin azalmasına yardımcı olmaktadır.
- Ses tellerinin daha fazla tahriş olması ya da yaralanmasının önüne geçebilmek açısından sesin dinlendirilmesi oldukça önem taşır. Sesin aşırı ya da yanlış kullanımından kaynaklı ses kısıklığı olan kişilerin mutlaka seslerinin dinlendirilmesi önemlidir. Çünkü akut larenjit döneminde ses yoğun olarak kullanılmasıyla birlikte ses tellerinde kanamayla sonuçlanabilen ciddi yaralanmalar meydana gelmektedir.
- Sigara kullananların sigaranın bırakılması önerilmektedir.
- Antibiyotikler virüsler kaynaklı gelişim sağladıkları için çoğu akut larenjit vakasında etkili değildir.
Ses Kısıklığına Ne İyi Gelir
- Ilık tuzlu su ile gargara
- Solunan havayı nemlendirmek
- Elma sirkesi tüketmek
- Boğaz pastili kullanmak
- Ballı papatya çayı tüketmek
Ses Kısıklığı Nasıl Geçer
Ses kısıklığının geçmesi için yapılacak en önemli şeylerden biri de ses tellerinin dinlendirilmesi ve sigara kullanımının sonlandırılmasıdır. Ses tellerinde iltihabi reaksiyon geliştirdiğinde ses tellerinde şişme ve tahriş görülmektedir. Bu durumun iyileşmesi için zamana ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle de çok fazla konuşma ya da bağırma gerektiren durumlardan uzak durulması gerekir. Bir toplantı ya da bir grup önünde konuşma yapılması durumunda kalınmasında ses yükseltici hoparlörün ya da farklı bir aygıtın kullanılması denenmelidir. Şarkı söylemek gibi ses tellerinin daha iltihaplı hale getirmekte olan aktivitelerden birkaç gün uzak durmak faydalı olacaktır. Sesinizin olabildiğince daha az ve sizi doğal hissettirmekte olan bir seviyede kullanmanız iyi olacaktır.