Çağın hastalığı olarak en ön sıralarda yer alan şeker hastalığı bir diğer adıyla “diyabet”, ölümcül pek çok hastalığın oluşmasında birinci sırada yer alan ve dünyanın her yerinde oldukça yaygın olarak görülebilen bir hastalık çeşididir. Hastalığın tam adı ise “Diabetes Mellitus”, Yunanca olarak şekerli idrar anlamına gelmektedir. Sağlıklı kişilerin açlık kan glukoz seviyesi 70 ila 100 ml/dL aralığındadır. Kandaki şeker oranının bu aralığın üzerinde olması, genel olarak diyabet hastalığına işaret etmektedir. Hastalığın nedeni kısa bir şekilde açıklanması durumunda, insülin hormonu üretiminin herhangi bir sebeple yeterli olmaması ya da hiç olmaması, vücut dokularının insüline karşı duyarsız bir hale gelmekte olduğu olarak yorumlanabilir. Pek çok farklı çeşidi olan şeker hastalığının en yaygın olarak görülen ve genel olarak 35-40 yaş ve üzeri kişilerde meydana gelen çeşidi Tip 2 diyabettir.
Bir diğer ismiylede insülin direnci olan Tip 2 diyabette pankreasta insülin salgılaması yeterli olmasıyla hücrelerde insülin hormonunu algılayan reseptörlerin çalışmaması sebebiyle bu hormona karşı duyarsızlaşmaktadır. Bu durumda kan şekerinin insülin tarafından dokulara taşınamamaktadır. Aynı zamanda kan glukoz seviyesi normalin üzerine çıkmaktadır. Bu durumda da ağızda kuruluk, kilo kaybı, aşırı miktar su tüketimi ve çok fazla yemek yeme şekli olarak belirtiler göstermektedir. Peki şeker hastalığının belirtileri nelerdir?
İçerik Başlıkları
Şeker Hastalığı (Diyabet) Nedir
Halk arasında genellikle şeker hastalığı olarak adlandırılan “Diabetes Mellitus”, genellikle kanda glukoz (şeker) miktarının normalden daha fazla olması, bununla birlikte normalde şeker içermeyen idrarda şeker görülmektedir. Farklı türevleride diyabet rahatsızlığı, dünyada en sık karşılaşılan rahatsızlıklardan biri olarak yer almaktadır. Uluslararası Diyabet Federasyonu’nun sağladığı istatistik verilerine bağlı olarak her 11 yetişkinden biri diyabet rahatsızlığına sahip olduğu, her 6 saniyede 1 birey diyabetten kaynaklı olarak problemler nedeniyle hayatını kaybetmektedir.
Şeker Hastalığının Belirtileri Nelerdir
Diyabet hastalığı, genel olarak kişilerde kendini üç temel belirti ile birlikte göstermektedir. Bunlardan biri normalden daha fazla yemek yeme isteği, doymama hissiyatı, sık sık idrara çıkma, ağızda kuruluk ve tatlılık hissiyatı ve bununla birlikte aşırı miktarda su içme isteği olarak örneklendirilmektedir. Bunun dışında kişilerde görülebilecek diğer diyabet belirtileri aşağıdaki gibi sıralanmaktadır;
- Halsizlik ve yorgunluk hissiyatı
- Hızlı ve istemsiz olarak kilo kaybı yaşanması
- Görmede bozukluk
- Ayaklarda uyuşma ve karıncalanma
- Yaraların normaldan daha geç iyileşmesi
- Ciltte kuruluk ve kaşıntı
- Ağızda aseton benzeri koku oluşumu
Şeker Hastalığının Nedenleri Nelerdir
Şeker hastalığı nedenlerine bağlı olarak yapılan pek çok araştırma sonucunda, diyabet rahatsızlığında genetik ve çevresel sebeplerle birlikte rol aldığı sonucuna ulaşılmıştır. Genel olarak Tip 1 Diyabet ve Tip 2 Diyabet olarak iki farklı çeşidi bulunan şeker hastalığında hastalığa sebep olan etkenler bu çeşitlere göre farklılıklar da göstermektedir. Tip 1 Diyabet nedenleri arasında yüksek miktarda genel faktörlerin rol oynamasıyla birlikte kan şekerinin düzenlenmesinde insülin hormonunu üreten pankreas organına zarar veren virüslerle birlikte vücut savunma sisteminin çalışmasında aksaklıklar da hastalığa neden olan etkenler arasında yer almaktadır. Bununla birlikte şeker hastalığının daha yaygın şekilde görülen çeşidi olan Tip 2 Diyabetin nedenleri de aşağıdaki gibi yer almaktadır;
- Obezite (aşırı kilo)
- Ebeveynlerde diyabet öyküsü
- Yaşın ilerlemesi
- Hareketsiz yaşam tarzı
- Stres
- Gebelik esnasında “gestasyonel diyabet” meydana gelmesiyle ve normalden daha fazla doğum ağırlılık bebek dünyaya getirme sonucunda
Şeker Hastalığının Çeşitleri Nelerdir
Şeker hastalığı (diyabet) çeşitleri aşağıdaki gibidir;
- Tip 1 Diyabet (İnsüline bağımlı diyabet) Hastalığı: Genel olarak çocukluk döneminde meydana gelen, pankreasta insülin üretiminin yeterli olmaması ya da hiç bulunmamasından dolayı ve dışarıdan insülin alımının zorunlu olmasıyla diyabet hastalığı türüdür.
- Tip 2 Diyabet Hastalığı: Hücredeki kan şekeri miktarını düzenleyen insülin hormonundan dolayı duyarsızlaşmadan kaynaklı oluşan diyabet rahatsızlığı türüdür.
- Gestasyonel Diyabet: Gebelik esnasında meydana gelen diyabet rahatsızlığı çeşididir.
Yukarıda örneklendirilen diyabet çeşitleri dışında halk arasında “gizli şeker hastalığı” olarak adlandırılan pre-diyabet döneminde, Tip 2 diyabet oluşmasından önce kan şekerinin diyabet tespit edilmesi açısından yeterli miktarda seyretmeden hafif bir yükseklik eğiliminde olmasıyla, doğru tedavi ve diyetle birlikte diyabet oluşumunda öne geçilen ya da yavaşlatıldığı döneme verilen addır. Şeker hastalığında en çok meydana gelen iki çeşit; Tip 1 Diyabet ve Tip 2 Diyabet olarak yer almaktadır.
Şeker Hastalığının (Diyabet) Tedavi Yöntemleri Nelerdir
Şeker hastalığı tedavisinde, hastalığın çeşidine bağlı olarak farklılıklar gösterebilmektedir. Tip 1 diyabette insülin tedavisiyle birlikte tıbbi beslenme tedavisi özenli bir şekilde uygulanması gerekmektedir. Hastanın diyeti hekim tarafından önerilen insülin dozu ve planına bağlı olarak diyetisyen tarafından planlanmaktadır. Besinlerin içermiş olduğu karbonhidrat oranına bağlı insülin dozunun ayarlanabilmesi karbonhidrat sayımı uygulamasıyla birlikte Tip 1 diyabetli kişilerin yaşamı oldukça kolay bir hale gelebilmektedir. Tip 2 diyabetli kişide ise tedavi beslenme düzeninin sağlanmasıyla birlikte genel olarak hücrelerin insülin hormonuna duyarlılığının artmasıyla ya da doğrudan insülin hormonu salınımını arttırmaya yönelik oral antidiyabetik ilaçların kullanılması yer almaktadır.
Şeker hastalığında dikkat edilmesi gerekenler ve öneriken tedavi yöntemlerine uyulmaması durumunda kan şekerinin yüksek miktarda seyretmesi, başta nöropati (sinir harabiyeti), nefropati (böbreklerde hasar oluşması) ve retinopati (göz retinasında hasar oluşması) olmasıyla birlikte sağlık problemlerine neden olmaktadır. Bu sebeple siz de diyabet hastalığına sahip biriyseniz, düzenli bir şekilde kontrollerinizi sağlanmanızı öneriyoruz.
