En başta eklemler olmasıyla birlikte kas, kemik ve bağları tutmakta olan romatizma, pek çok sayıda hastalığı kapsamakta olan genel bir tanımdır. Ağrı, şişlik ve hatta hareket kısıtlılığına neden olan romatizma, bazı durumlarda şekil bozukluklarına neden olabilmektedir. Büyük bir kısmı kronik olmakta olan romatizmal rahatsızlıklarda, kişinin gün içerisindeki yaşantının devamının gelebilmesi açısından erken tanı ve düzenli tedavi oldukça önem taşımaktadır. Bu yazımızda romatizma nedir, belirtileri nelerdir? Konuları hakkında tüm faydalı bilgiler sizler için derlenmiştir.
İçerik Başlıkları
Romatizma Nedir
Romatizma çocuklarda dahil olmasıyla birlikte her yaş grubundaki bireylerde görülebilmekte olan kas, iskelet ve bağlardan oluşmakta olan hareket sisteminde meydana gelen ağrı ve hareket kısıtlılığıyla birlikte seyreden kronik bir hastalık olarak tanımlanmaktadır. Bazı durumlarda iç organların da etkilenmesine neden olan bu rahatsızlık bilinenin aksine hava olaylarının sebep olduğu bir rahatsızlık değildir. İltihaplı romatizma ve iltihapsız romatizma olarak kaba bir şekilde ikiye ayrılsa da, romatizmanın bir çok farklı alt çeşidi bulunmaktadır.
Romatizma Belirtileri Nelerdir
Genel olarak romatizma hastalıklarında kas, sırt ve bel ağrısı olmasıyla birlikte eklemlerde ağrı ve şişlik, sindirim sistemi problemleri, kalp ve damar sisteminde meydana gelen olumsuzluklar görülmektedir. Bunlarla birlikte romatizmal hastalıkların başta gelen belirtileri aşağıdaki gibi yer almaktadır:
- Nörolojik şikayetler
- Böbrek fonksiyonlarında azalma
- Nefes darlığı
- Hareket kısıtlılığı
- Sabah saatlerinde meydana gelen eklemlerde meydana gelen sertlik
- Cildin güneşe karşı hassasiyet göstermesi
- Cildin altında beze oluşumu
- Vücudun farklı yerlerinde görülen sertlik
- Güçsüzlük
- Gözlerde meydana gelen iltihaplanma
- Görme yetisinde bozukluk ya da kaybolması
- Uzun süre devam eden yüksek ateş
Romatizma Neden Olur
Romatizma hastalıkları vücuttaki hareket sisteminin bir parçası olmakta olan eklem, kas, kemik ve bağları etkilemekte olan hasarlanmalardır. Romatizma genel olarak genetik geçişe sahip olmasıyla birlikte tamamen anlaşılmamakta olmasıyla iltihaplı romatizma ve iltihapsız romatizma çeşitlerinin sebepleri de farklılık gösterebilmektedir. İltihaplı olan romatizma tiplerinin genetik olarak geçişli olması düşünülmesiyle birlikte hastalığın neden kaynaklı olduğu henüz anlaşılmamaktadır. Ancak iltihapsız romatizmaya çoğunluk olarak genetik faktörler, eklemin aşırı miktarda yıpranması, aşırı kilo, spor yaralanmaları ve travmalar neden olabilmektedir. Çevresel nedenlerin yanı sıra tüm romatizma çeşitlerinde cinsiyet ve yaş durumu da oldukça önem taşır.
Romatizma Çeşitleri Nelerdir
Eklem romatizması olarak da bilinmekte olan “romatoid artrit” sebebi bilinmemekte olan kronik seyirli ve sistemik iltihaplı bir rahatsızlıktır. Bir çok eklemi aynı anda etkilemesi sonucu şekil bozukluklarına ve sakatlık durumlarına neden olabilmektedir. Kişinin günlük yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilenmesine neden olan eklem romatizması iltihaplı bir rahatsızlık olmasıyla birlikte zamanla organ tutulumları da görülmektedir. Toplumda görülme olasılığı %0.5 ila %1 aralığındadır ve her yaş grubunda meydana gelebilmekte olsa da çoğunluk olarak 30 ila 50 yaş aralığında meydana gelmeye başlamaktadır. Kadınlarda erkeklere göre iki ila üç kat oranında daha fazla görülmektedir. Bunun nedeni ise tam olarak bilinmemekte olmasıyla birlikte genetik ve çevresel sebeplerin etkili olduğu kabul edilmektedir.
Çevresel faktörlerin arasında sigara tüketimi eklem romatizmasının en büyük risk faktörünü etkilemektedir. Hastaların yaklaşık olarak %70’inde pek çok haftada gelişim sağlamakta olan hafif ateş, halsizlik, kilo kaybı, yorgunluk ve eklem ağrısı rahatsızlıklarının ilk belirtileri olarak meydana gelmektedir. Eklem ağrıları genellikle uyku ve istirahat sonrasında hissedilmektedir. Sabah tutukluğu en önemli bulgular arasında bulunmaktadır. Romatoid Artrit’in diğer bazı belirtileri ise aşağıdaki gibi yer almaktadır:
- Ellerde şişlik ve ağrı
- Dirsek ve diz bölgesinde şişlik
- Bazı omurlarda tutulum kaynaklı meydana gelen ağrılar
- Ağrısız deri altı nodülleri
- Kalp ve akciğer tutulumu
- Gözlerde ani olarak kızarıklı ve ağrı
- Nörolojik tutulum
Kas ve yumuşak doku romatizması olarak tanımlanmakta olan fibromiyalji yaygın ağrılar ile birlikte ortaya çıkmaktadır. Burada ağrı eklemlerden kaynaklanmamaktadır. Fakat yaygın bir şekilde ağrı ve sızlanma hissiyatı oluşabilmektedir. Sabah tutukluğu ve yorgunluğa, vücutta hassas noktaların varlığı, iç ve dış uyaranlara karşı hassasiyet ve uyku bozuklukları eşlik etmektedir. Toplumda oldukça sık sık meydana gelen kas ve yumuşak doku romatizmasında genel olarak hastalarda çift taraflı olarak görülmesiyle birlikte bir tarafta daha fazla olan ağrı görülmektedir. Sık sık boyun, omuz, sırt, göğüs, bel kalçalar ve dizlerde ağrı hissiyatı oluşabilir.
Zamanla ağrıların şiddetli oluşmasıyla birlikte konumunda değişimler görülebilmektedir. Yorgunluk ve bitkinlik hastanın hayat kalitesinde düşüş yaşayabileceği kadar şiddetli bir hale gelebilir ve gün boyunca devam edebilir. Hastalar sabahları dinlenmemiş şekilde uyanır ve uykuları son derece hafif şekildedir. Gece boyunca tuvalet ihtiyacı duymaktadırlar. Oluşan şikayetler ise soğuk, yorgunluk, çok çalışma veya hareketsizlik ile artış gösteren sıcak, masaj, istirahat ve hafif egzersizler ile azalma göstermektedir. Hastalar genellikle hassas kişiliklere sahip olmalarıyla birlikte bazı antidepresan ilaçların kişiye iyi gelmesinden dolayı da depresif olmamalarına rağmen depresyon tanısı konulabilmektedir. Hayatı tehdit etmemekte olan fibromiyalji rahatsızlığında organ tutulumu gibi risk durumları bulunmamaktadır.
Romatizma Tedavisi Nasıl Yapılır
Romatizmal rahatsızlığın tam olarak teşhisi konulmasından sonra kişiye özel olarak tedavi başlamaktadır. İlaçlar, sistemik olarak yani tüm vücuda etki sağlaması için içsel olarak uygulama yapılmaktadır. Buradaki temel amaç semptomların giderilmesi olabilmesiyle birlikte hastalığın seyrine olumlu etkileri bulunmakta olan ilaçlarla hastalığın ilerleyişini durdurmak veya geriletmek olabilmektedir. İltihap önleyici, hastalığın giderilmesine yardımcı olan ilaçlar, kortizon ve daha bir çok yöntem olumlu etkileri sebebiyle kullanılabilmektedir. Bununla birlikte eklemlere ekstra olarak lokal tedavi uygulaması yapılmaktadır. Burada doktorunuzun önermiş olduğu tedavi yöntemlerinin düzenli ve devamlı olarak uygulanması oldukça önem taşımaktadır.
