Potasyum Nedir, Faydaları Nelerdir, Potasyum İçeren Besinler Hangileridir
Sağlıklı bir yaşam sürebilmek için vücudun gereksinim duyduğu mineraller dengeli olarak alınmalıdır. Bu mineraller arasında potasyumda yer almaktadır. Hücrelerin kendilerini yenilemesine yardımcı olan potasyum, kalp sağlığının yanı sıra sinir hücrelerini de koruduğundan dolayı yaş fark etmeksizin dengeli bir şekilde alınmalıdır.
14 yaşından büyük insanların günlük potasyum gereksiniminin 4700 mg olduğu uzmanlar tarafından ifade edilmektedir. Ancak bebeğini emziren annelerin günlük potasyum gereksinimi yaklaşık 5100 mg civarındadır.
Beslenme tarzında içeriğinde potasyum içeren besinlere yer verilerek vücudun günlük potasyum gereksinimi karşılanabilir. Daha sağlıklı bir vücuda sahip olarak yaşayabilmek için potasyum içerikli besinlerin tüketimi ihmal edilmemelidir. Potasyumun vücuttaki eksikliği nasıl sağlık problemlerine yol açıyorsa, fazlalığı da sağlık problemlerine neden olabilmektedir. Sağlıklı yaşayabilmek için doğal yollardan beslenmeyi tercih eden insanların, günlük vitamin ve mineral gereksinimlerini almaya dikkat etmeleri gerekmektedir.
Potasyum nedir, faydaları nelerdir, potasyum içeren besinler hangileridir?faydaları Bu yazıda potasyum içeren besinlerin yanı sıra potasyum mineralinin ne olduğu, potasyum eksikliği ve fazlalığının belirtileri, potasyumun sağlığa faydaları tüm detaylarıyla incelendi.
İçerik Başlıkları
Potasyum Nedir?
Vücudun işlevlerini sağlıklı bir şekilde yerine getirmesine yardımcı olan mineraller arasında yer alan potasyumun vücuttaki eksikliği de fazlalığı da sağlık problemlerine neden olabilmektedir. Vücuttaki potasyum miktarının kan testinde yüksek çıkması, vücuttaki herhangi bir organın sağlıklı çalışmadığının habercisi olabilir. Bu nedenle kanda potasyum yüksek çıktığı zaman nedeni kesinlikle araştırılmalı ve tedavisi geç kalınmadan yapılmalıdır. Bu durum ihmal edilirse ciddi sağlık problemleriyle karşı karşıya kalınabilmektedir.
Peki, ‘Potasyum nedir?’ Potasyum öyle bir mineraldir ki vücuttaki her hücrede bulunmaktadır. Hücreleri sağlıklı çalıştıran elektriğin üretilmesinde vücut potasyum mineralini kullanmaktadır. Kalbin belli bir ritimde atmasını sağlayan potasyum minerali, vücut sıvılarındaki osmotik basıncın yanı sıra asit-baz dengesinin ayarlanmasında da etkilidir. Potasyum mineralinin vücuttaki yaşamsal görevleri arasında kan basıncının ayarlanması, sinirlerin uyarılması, kan dokusunun sağlıklı çalışması da yer almaktadır.
Potasyum Fazlalığının Belirtileri Nelerdir?
Kan testinde potasyum değeri yüksek çıktığı zaman vücuttaki organlardan herhangi birinin görevini tam olarak yapamadığı anlamına gelmektedir. Kandaki potasyum mineralinin yüksekliğine genellikle böbreklerin görevlerini tam olarak yerine getirememesi neden olmaktadır. Hücrelerin sağlıklı çalışmasına yardımcı olan potasyum mineralinin kanda yükselmesi hücrelere ve kaslara zarar vermektedir.
Kandaki potasyum mineralinin yükselmesi tek bir nedene bağlanmamaktadır. Gün içerisinde kahvenin aşırı içilmesi, bazı yiyeceklerin aşırı tüketilmesi de kandaki potasyum seviyesini yükseltmektedir. Kandaki potasyum miktarının yükselmesine neyin neden olduğunun bulunması için gerekli testlerin hepsi yaptırılmalı ve tanı, bu testlerin sonucuna göre konulmalıdır. Daha sonrada tedavisi yapılarak kandaki potasyum miktarı normal değerlere geri döndürülmelidir. Peki, ‘Potasyum fazlalığının belirtileri nelerdir?’ Kandaki potasyum miktarının belirtileri şöyle sıralanabilir;
- Kandaki potasyum miktarı yükseldiği zaman ani kusmalar görülebilir. Kusma yoğun olursa mide bulantısı da hissedilebilir.
- Yorgunluk ve halsizliğin sürekli hale gelmesi de potasyum fazlalığına işaret etmektedir. Hatta aşırı yorgunluk hissi iş, eğitim ve sosyal yaşamı da olumsuz etkilemektedir.
- Kalp ritminin düzensiz olması da kandaki potasyum miktarının yüksek olabileceğini akıllara getirmektedir. Çünkü kandaki potasyum miktarı yükseldiği zaman kalp atışlarında problem yaşanmaktadır.
- Kandaki potasyum miktarının yüksekliği kalp sağlığını olumsuz etkileyerek kalbin durmasına neden olabilmektedir. Bu nedenle kalp hastası olan insanların, günlük aldıkları potasyum miktarına çok dikkat etmeleri gerekmektedir.
Potasyum Yüksekliğinin Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kanda potasyum miktarı yükseldiği zaman nasıl düşürüleceği de çok fazla araştırılmaktadır. Peki, ‘Potasyum yüksekliğinin tedavisi nasıl yapılır?’ Kandaki potasyum miktarı potasyum diyetiyle düşürülebilmektedir. Doktor kontrolü haricinde yapılmaması gereken bu diyette içeriğinde potasyum barındıran gıdaların tüketilmesi yasaklanmaktadır. Bu diyette kandaki yüksek potasyum miktarını düşürmezse ve bu diyete rağmen potasyum miktarı halen yükseliyorsa doktor, diyaliz tedavisine başvurur. Diyalizde kan temizlenince problem bir süreliğine de olsa ortadan kalkmaktadır.
Potasyum Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
Kandaki potasyum miktarının düşük olmasının birçok nedeni olabilir. Vücuttan sıvının hızla atılmasına neden olan diüretik ilaçların sürekli kullanımı kandaki potasyum miktarını düşürebilmektedir. Çünkü bu tür ilaçlar kandaki potasyumu idrarla birlikte hızla vücuttan atmaktadır. Yine ishal ve kusmada da vücut aşırı sıvı kaybettiği için kandaki potasyum miktarının düşme riski artmaktadır.
İçeriğinde bol miktarda potasyum barındıran besinlere beslenme tarzında yer verilmemesi ve bu tür besinlerin tüketilmesinin ihmal edilmesi de kandaki potasyum miktarını düşüren nadir etkenlerdendir. Tiroid bezi fazla çalıştığı zaman tiroid hormonları yükseldiğinden potasyum düşüklüğüne neden olmaktadır. Atletler çok yoğun egzersiz yaptığı için kandaki potasyum miktarının düşmesi normal karşılanmaktadır. Vücutta potasyum miktarı düşük olduğu zaman kalp ritmi bozulmakta ve solunum yetmezliği görülmektedir. Halsizlik ve kaslarda yorgunluk hissi görüldüğü gibi sinirlerin uyarı iletiminin azalması da kaslara zarar vermektedir. Peki, ‘Potasyum eksikliğinin belirtileri nelerdir?’ İşte kandaki potasyum düşüklüğünün belirtileri;
- Güçsüzlük ve yorgunluk hissinin yanı sıra kaslara kramp girmesi
- Kalp ritminin bozulmasıyla birlikte çarpıntı hissedilmesi, kalp rahatsızlığı olanlarda ise ciddi komplikasyonlar görülmesi
- Kol ve bacak bölgelerinde görülen karıncalanma ve uyuşma hissi
- İdrara çok fazla çıkılması, aşırı susuzluk hissi, kan basıncında düşüş veya artış yaşanması
- Kabızlık
- Potasyum miktarının çok fazla eksik olması, bağırsak hareketlerinin durmasına ve tıkanmasına neden olabilir.
- Potasyum Eksikliği Nasıl Tedavi Edilir?
Vücutta potasyum miktarının eksik olup olmadığı hekim tarafından yaptırılan kan testlerinin neticesine göre değerlendirilmektedir. Peki, ‘Potasyum eksikliğinin tedavisi nasıl yapılmaktadır?’ Potasyum miktarı düşüklüğü az seviyelerde ise potasyum takviyesi hekim tarafından tavsiye edilen miktarda alınmalıdır. Ayrıca hastaya kullanması için potasyum ilacı reçete edilir. Kandaki potasyum miktarı eksikliği çok yüksekse de hastanede ve hekim kontrolünde damar yoluyla potasyum takviyesi yapılmalıdır. Monitörden takip edilen bu uygulamanın yavaşça yapılması çok önemlidir.
Potasyumun Faydaları Nelerdir?
Potasyumun vücutta normal değerlerde olması sağlıklı bir vücut için çok önemlidir. Çünkü potasyumun eksikliği ya da fazlalığı ciddi sağlık problemlerine yol açabilmektedir. Ayrıca vücudun işlevlerini sağlıklı bir şekilde yerine getirebilmesi için potasyum mineraline gereksinim vardır. Bu nedenle yaşamın devam edebilmesi için potasyum minerali olmazsa olmaz mineraller arasında yer almaktadır.
Peki, ‘Potasyumun sağlığa faydaları nelerdir?’ İşte hayati önem arz eden potasyum mineralinin sağlığa faydaları;
- Kandaki potasyum miktarı normal değerlerde olduğu zaman kemik sağlığını desteklediğinden kemikler güçlü ve dayanıklı olmaktadır.
- Potasyum sadece kemiklerin değil, kas dokularının güçlenmesinde de etkilidir. Vücudu kuvvetlendirdiği gibi kasların zayıflamasını önlemektedir. Vücudun gün içerisinde kaybettiği enerjinin yerine konması için potasyumu bol içeren besinlerin tüketilmesi gerekmektedir.
- Hücrelerin sağlığını korumasının yanı sıra hücrelerin işlevlerini sağlıklı şekilde yerine getirmesi için vücutta potasyum mineralinin olması gerekmektedir. Zaten vücuttaki potasyumun önemli bir kısmı hücrelerde bulunmaktadır. Hücreleri zararlı bakterilerden korumaktadır. Ayrıca vücuttaki ve hücrelerdeki oksijen seviyesini normal değerlerde tutmaktadır.
- Ruh ve sinir sağlığının korunmasında oldukça etkilidir. Vücutta potasyumun eksik olması sinir sistemine olumsuz etki ettiğinden strese neden olmaktadır. Bu nedenle sinirli insanların vücuttaki potasyum seviyelerini ölçtürmelerinde fayda vardır.
- Vücudun yağ ve karbonhidratı sağlıklı bir şekilde emebilmesi için potasyum mineraline ihtiyacı vardır. Yine böbreklerin ve kalbin işlevlerini sağlıklı bir şekilde yerine getirebilmesi için potasyum minerali olmazsa olmazdır.
Potasyum İçeren Besinler Hangileridir?
Vücudun hayati fonksiyonlarını devam ettirebilmesi için gereksinim duyduğu potasyum mineralini içeren besinlerin listesi çok fazla araştırılmaktadır. Zaten potasyum içeren besinlerin düzenli tüketiminin ihmal edilmemesi gerekmektedir. Peki, ‘Potasyum içeren besinler hangileridir?’ İşte potasyum içeren besinlerin listesi;
Kayısı
İçeriğinde en fazla potasyum barındıran meyvenin kayısı olduğu bilinmektedir. Kayısının yaş ve kuru hali bol miktarda potasyum içermektedir. Bağırsakları çalıştırdığı için bağırsak tembelliğini engelleyen ve cildi besleyerek cilt sağlığını koruyan kayısının 100 gramı yüzde 33 civarında potasyum içermektedir.
İncir
Mevsiminde taze olarak yenilen incir, vücudun potasyum gereksiniminin önemli bir kısmını karşılamaktadır. Dünyadaki en lezzetli meyvelerden biri olan incir, mevsimi haricinde kuru olarak ara öğünlerde tüketilirse içeriğindeki potasyumla vücuda enerji vermektedir.
Muz
Potasyum bakımından en zengin meyveler arasında muzda yer almaktadır. Ayrıca sağlığa sayısız faydaları olan muz, gün içerisinde istenildiği zaman tüketilebilmektedir. Yine muzun meyveli süt olarak tüketimi de vücudun potasyum gereksiniminin bir kısmını karşılamaktadır. Muz, uzun süre tokluk hissi verdiğinden dolayı zayıflamaya yardımcı olduğundan diyet ara öğünlerinde de tercih edilmektedir.
Hurma
İçeriğinde bol miktarda B vitamini içeren hurma, potasyum bakımından da en zengin besinler sınıfındadır. Bu özelliğinden dolayı ölçülü tüketilmesi gerekmektedir. Hurmanın çok fazla tüketimi halinde kan şekeri yükselmektedir. Hurmanın 100 gramı vücudun günlük potasyum gereksiniminin yüzde 21’ini karşılamaktadır.
Kuru Üzüm
Kuru üzüm, sağlıklı ara öğünler için en ideal besinler arasında yer almaktadır. Mide ve bağırsakların işlevlerini sağlıklı olarak yerine getirmesinde oldukça etkilidir. Gün içerisinde 100 gram kuru üzüm tüketilirse vücudun günlük potasyum gereksiniminin yüzde 21’i karşılanmış olur.
Kivi
Birçok mineral bakımından zengin olan kivi, C vitaminini de bol miktarda barındırmaktadır. Lif içeriğinden dolayı da en sağlıklı besinler arasında gösterilen kivi tam bir potasyum deposudur. İçeriğinde çok sayıda antioksidan maddede barındıran kivinin tüketimi ihmal edilmeyerek vücudun potasyum gereksiniminin önemli bir bölümü karşılanabilir.
Patates
Her çeşidiyle sofralarda sevilerek tüketilen ender besinlerden olan patatesin kabuğuyla birlikte yenilmesi özellikle tavsiye edilmektedir. 100 gram gelen patates 535 mg potasyum içermektedir. Bu da sağlıklı bir insan için iyi bir potasyum miktarıdır.
Ispanak
Sofralarda tüketilen lezzetli yemeklerin temel malzemeleri arasında olan ıspanağın içeriğinde bol miktarda potasyum vardır. Kalori değerleri de oldukça düşük olan ıspanağın demir minerali bakımından da zengin bir besin olduğu bilinmektedir. Her gün tüketilen 100 gram ıspanak, vücudun günlük potasyum gereksiniminin yüzde 16’sını karşılamaktadır.
Domates
Kahvaltıda dahil olmak üzere ara ve ana öğünlerde bolca tüketilen domates, kan değerlerini yükseltmektedir. Domatesin sadece çiğ hali değil, pişmiş hali de sevilerek tüketilmektedir. Orta boyutta bir domatesin içeriğinde yaklaşık 292 mg potasyum bulunmaktadır.
Havuç
Kemik sağlığını koruyan havuç, görme kabiliyetinin artmasında da oldukça etkilidir. Çünkü havucun içeriğinde gözlere çok faydalı olan A vitamini bol miktarda bulunmaktadır. 100 gram havucun içeriğinde 320 mg potasyum bulunmaktadır.
Fındık
Kaliteli ve sağlıklı bir yaşam için günlük 1 avuç fındık tüketilmesi gerektiği günümüzde herkes tarafından bilinmektedir. Kalp ve damar sağlığının korunmasında en etkili besinlerden olduğu için kalp ve damar hastalıklarına yakalanma riskini neredeyse sıfıra indirmektedir. Uzun süre tokluk hissi veren fındığın içeriğinde potasyum minerali de bol miktarda bulunmaktadır. Fındığın çiğ ve kavrulmamış hali sağlığa daha faydalıdır.
Brokoli
Antioksidan maddeler bakımından çok zengin olan brokoli, diyet lifi minerallerini de bol miktarda içeriğinde barındırmaktadır. İnsanların hastalıklardan korunmasında oldukça etkili olan brokoli, bağırsak sağlığını da korumaktadır. Günlük 100 gram brokoli tüketilmesi halinde vücudun potasyum gereksiniminin yüzde 9’u karşılanmaktadır.
Kuşkonmaz
Et yemekleriyle oldukça uyumlu olan kuşkonmaz, et yemekleriyle birlikte servis edildiğinde sofrada görsel bir şölen oluşturmaktadır. Kanserle çok ciddi mücadele eden kuşkonmaz, potasyum minerali bakımından da çok zengindir. Kuşkonmazın 100 gramı 224 mg potasyum içermektedir.
Pancar
Salatalarda ve turşularda tüketimi oldukça yaygın olan pancar, rengiyle de en meşhur besinler arasındadır. Günlük 1 tane pancar tüketildiği takdirde vücudun potasyum ihtiyacının yüzde 8’lik kısmı karşılanmaktadır.
Karpuz
Yaz sıcaklarının serinleten meyveleri arasında yer alan karpuz, vücudun kaybettiği sıvıyı karşılamaktadır. Potasyum bakımından da çok zengin olan karpuzun 100 gramında 112 mg potasyum bulunmaktadır. Karpuz, C vitamini bakımından da en zengin besinler sınıfındadır.
Çarkıfelek Meyvesi
Tropik bir lezzet olan çarkıfelek meyvesi, vitamin değeri bakımından da çok zengindir. Potasyum değeri de çok yüksek olan çarkıfelek meyvesi, mevsiminde bol miktarda tüketilmelidir.
Kabak
İçeriğinde bol miktarda lif barındıran kabak, içerdiği potasyumla da dikkati çekmektedir. Mezelerde ve sulu yemeklerde kabağın tüketilmesi ihmal edilmemelidir.
Somon
Deniz ürünleri de içeriğinde potasyum mineralini barındırmaktadır. Potasyum mineralini içeriğinde en fazla barındıran deniz mahsulünün ise somon balığı olduğu bilinmektedir. 100 gram somon balığının içeriğinde 460 mg potasyum bulunmaktadır. Bu da yetişkin ve sağlıklı insanlar için gayet idealdir.
Hindistan Cevizi
Çiğ olarak tüketilen Hindistan cevizi, vücut fonksiyonlarının sağlıklı şekilde işlemesine yardımcı olmaktadır. 100 gram Hindistan cevizinin içerisinde 365 mg potasyum vardır.
Kuru Erik
Eriği çok sevenler, mevsimi dışında erik tüketmek istediği zaman kuru eriğe yönelmektedir. Kan şekerinin dengelenmesine de yardımcı olmaktadır. 100 gram kuru erik tüketildiği zaman vücudun günlük potasyum gereksiniminin yüzde 12’lik kısmı karşılanmaktadır.