M.Ö 100 senesinde sadece insan vücuduna şifa olması için kullanılan patlıcan, çok uzun yıllar süren evcilleştirme çalışmaları sayesinde günümüzdeki şeklini almıştır. Günümüzde 450’yi aşkın yemek tarifinde kullanılabilen patlıcan, mor, kırmızı ve beyaz gibi farklı renklerde yetiştirilmektedir.
Peki, dünyada ilk defa Hindistan’da yetiştirilen ve İspanyolların Avrupa’ya getirdiği ve Avrupa’dan da ülkemize gelen patlıcanın faydaları nelerdir?, patlıcanının faydaları ile ilgili tüm bilgisini sizlerle paylaşılmaktadır.
İçeriğinde nikotin barındıran patlıcanın sağlığa faydaları, hangi hastalıklara iyi geldiği tüm detaylarıyla ele aldık.
İçerik Başlıkları
Patlıcanın Faydaları Nelerdir?
Kemiğe olan faydalarıyla bilinen patlıcan, özellikle osteoporoz denilen kemik erimesini engellemektedir. Yine demir minerali açısından çok zengin olan patlıcan, anemi yani kansızlık rahatsızlığına da çok iyi gelmektedir.
Peki, kansere karşı da olumlu etkileri olan ve beyine pozitif etkisiyle dillerden düşmeyen patlıcanın sağlığa faydaları nelerdir? İşte içeriğinde kolesterol ve doymuş yağları barındırmayan patlıcanın sağlığa faydaları;
- Stres ve yorgunluk hissini azaltmaktadır.
- İçeriğindeki flavonoid, antosiyaninler, klorojenik asit ile vücuttaki serbest radikalleri güçlü bir şekilde toplayan fenolik bileşenler içeren patlıcan, insan sağlığı için gerekli olan antioksidan işlevini yerine getirmektedir.
- Patlıcanın içeriğindeki B6 ve C vitaminleri ile potasyum minerali ve lif kalp sağlığını korumaktadır.
- Patlıcanın içeriğindeki polifenoller, anti-kanser etkiye sahiptir. Kanser riski taşıyan hastalarda tümörün büyümesini ve kanserli hücrelerin yayılımını engellemektedir.
- Kilo kontrolünün sağlanmasında patlıcanın düzenli tüketilmesi çok önemlidir. LDL yani kan kolesterolünün dengelenmesine de patlıcan yardımcı olmaktadır.
- Patlıcanın dış kabuğundaki nasunin olarak adlandırılan ve güçlü bir antioksidan olan madde beyin hücresindeki zarları serbest radikallerin hasarlarından korumaktadır. Bu madde, beyne kan akışını kolaylaştırdığı gibi nöroinflamasyonu da engellemektedir. Böylelikle birçok ruhsal bozukluğunda önüne geçilmiş olmaktadır.
- Karaciğer sağlığını destekleyen patlıcan, karaciğeri belli toksinlerden de korumaktadır.
- Sindirim sisteminin hacmini artıran patlıcan, kilo verilmesinde de en etkili besinler arasında yer almaktadır. Tokluk hissi vererek iştahı azaltan patlıcana diyet listelerinde sıkça yer verilmektedir.
- Patlıcanın içeriğindeki zengin besin kaynakları diyabet hastalığına çok iyi gelmektedir.
- Özellikle doku sıvılarında birikmiş olan ödemin atılmasında ve idrarı sökmede çok etkilidir.
- İçerdiği yüksek miktarda lif sayesinde hazımsızlığa çok iyi gelmektedir.
- İstemsiz kas kasılmalarını önlemektedir.
- Patlıcan közlendiği zaman içeriğindeki yararlı bakterilerin bazıları öldüğü ve bazı vitaminler de yok olduğu için közlenmiş patlıcanın sağlığa faydaları, normal patlıcana kıyasla çok daha azdır.
- Çiğ patlıcan ise sindirim sisteminin sağlığını desteklemektedir. Bağırsakları yumuşattığı gibi taş oluşumunu da önlemektedir.
- Kötü kolesterol gibi özellikle kalp ve damar sağlığını tehdit eden hastalıkların önüne geçmektedir.
Patlıcan Sapı Suyunun Faydaları Nelerdir?
Patlıcan sapının sağlığa olan faydalarından habersiz olan insanlar, bu sapları bıçakla patlıcandan ayırdıktan sonra çöpe atmaktadır. Oysa patlıcan sapı sağlığa olan sayısız faydalarıyla özellikle doğal tedavi yöntemlerinde çok sık kullanılmaktadır. Kalp ve damar sağlığına inanılmaz faydaları olan patlıcan sapının suyu, damarlardaki kan dolaşımını hızlandırdığı gibi damar sertleşmesini de engellemektedir.
‘Patlıcan sapı suyunun sağlığa faydaları nelerdir?’ sorusunun yanıtını araştıranlar, yemeklere doğranan patlıcanların saplarını bir kenara ayırarak patlıcan sapı suyu hazırlamaktadır. Ayrıca patlıcanın dış kabuklarının flavonoid antioksidanı çok kuvvetli olduğundan suda kaynatılarak kullanılması için bir kenara ayrılmalıdır.
Tuvalete kolay çıkılmasına yardım eden patlıcan suyu, basura ve eklem iltihaplarına çok iyi gelmektedir. Sabah ve akşam birer bardak içilen patlıcan suyu, bağırsakları da rahatlatmaktadır.
Patlıcan Kalorisi ve Besin Değerleri
Sağlığa olan faydalarıyla Türk mutfağının vazgeçilmez besinlerinden olan patlıcan, imambayıldı, karnıyarık, patlıcan kebapları, patlıcan köftesi, patlıcan dolması, patlıcan turşusu ve daha birçok yemek çeşidiyle bolca tüketilmektedir. Patlıcan kalori ve besin değerleri ise herkes tarafından merak edilmektedir. Öncelikle yüksek besin değerine sahip olan patlıcanın yüksek miktarda lif barındırdığını belirtmek gerekmektedir. Yine patlıcanın içeriğinde potasyum, magnezyum ve folik asit minerallerinin yanı sıra bol miktarda antioksidan maddeler bulunmaktadır. Yine patlıcan A, B11 ve C vitaminleri bakımından çok zengin bir besindir.
Akdeniz diyetinin baş tacı olan patlıcanın kalori değerleri ise şöyledir;
- 100 gram gelen orta boy yarım patlıcan 17 kalori
- 150 gram gelen küçük boy 1 tane patlıcan 26 kalori
- 200 gram gelen orta boy 1 tane patlıcan 34 kalori
- 250 gram gelen büyük boy 1 tane patlıcan 43 kalori
- kilogram gelen patlıcan 170 kalori
Patlıcanın Sağlığa Zararları Nelerdir?
Patlıcan nikotin içeren bir sebze türü olduğundan dolayı yan etkilerinden korunmak için ölçülü tüketilmesi gerekmektedir. Patlıcan özellikle çiğ tüketildiği zaman zehirleme ya da sağlığa birtakım zararlar verme riski yüksektir. Peki, ‘Patlıcanın sağlığa zararları nelerdir?’ Patlıcanın genellikle aşırı tüketiminden kaynaklanan sağlığa zararları ise şöyle sıralanabilir;
- Ağız içerisinde yaralar ya da aft çıkabilir
- Safra kesesinde problem olanların hastalığını içeriğindeki oksalat adlı madde tetikleyebilmektedir.
- Böbreklerde taş oluşturma riski yüksektir.
- Ciltte kaşıntı hissine neden olabilir.
- Baş ağrısı gibi sağlık problemlerine yol açabilir.
- Boğazda şişlik yapabilir.
- İçeriğinde bol miktarda nikotin bulundurduğundan dolayı bağımlılık yapma riski vardır.
- Olgunlaşmamış rengi açık ve sert patlıcanlar tüketildiği zaman mide bulantısı hissine neden olabilir.
- İçeriğindeki solanin adlı maddenin zehirleme riski olsa da patlıcan pişirildikçe bu risk azalmaktadır. Bu nedenle patlıcanın çiğ tüketiminden kaçınmak gerekir.
Patlıcan Kan Şekerini Yükseltir mi?
Günümüzde en sık görülen hastalıklar arasında diyabet hastalığı da bulunmaktadır. Diyabet hastalığının en önemli belirtileri arasında ise sürekli yorgun hissetme, çok sık aralıklarla sinirlenme susuzluk hissi yer almaktadır.
Peki, ‘Patlıcan kan şekerini yükseltir mi?’ Bu sorunun yanıtı özellikle bilinçli beslenen ve sağlığına dikkat eden insanlar tarafından çok sık araştırılmaktadır. Patlıcanın kan şekerine etkisi üzerine yapılan araştırmalar neticesinde patlıcanın kan şekerini yükselttiği ispatlanmıştır. Bu nedenle de şeker hastalarının patlıcanı sık tüketmemesi tavsiye edilmektedir.
Patlıcan Sağlıklı Nasıl Tüketilir?
Patlıcanın daha fazla közlenerek ya da haşlanarak tüketilmesi tavsiye edilmektedir.
Patlıcanın acı tadını, yemeğe atılmadan en az yarım saat evvel tuzlu suda bekletilmesi yok etmektedir.
Patlıcanın kesinlikle yağda kızartılarak tüketilmemesi gerekir. Çünkü yağda kızartıldığı zaman çok fazla yağ çektiği gibi içerdiği birçok vitaminde kaybolmaktadır. Patlıcanın közde pişirildikten sonra kabuklarının soyularak tüketilmesi tercih edilmelidir. Közleme imkânı olmayanlar ise fırında pişirerek tüketmelidir.
Gün boyu zinde ve enerjik hissetmek için sabah kahvaltısında patlıcanlı tost tüketilmelidir. Özellikle yoğun iş temposunun olduğu günlerde bu tost kahvaltıda mutlaka tüketilmelidir.
Patlıcanın kabuklarıyla beraber pişirilerek tüketilmesi patlıcandan daha fazla vitamin ve mineral alınmasını sağlamaktadır.
Patlıcanın doğranmasından tutun da pişirilmesine kadar paslanmaz çelik ürünler kullanılırsa daha sağlıklı bir patlıcan yemeği tüketilmiş olunur.
‘Patlıcan sağlıklı nasıl tüketilir?’ sorusunun en önemli yanıtlarından biri de patlıcanın içeriğindeki antioksidanlardan en iyi şekilde faydalanmaktır. Patlıcanın içeriğindeki antioksidanlardan en iyi şekilde istifade edebilmek içinde patlıcan fırınlanarak ya da közde pişirilmelidir.