İçerik Başlıkları
Hıçkırık Nedir
Hıçkırık, göğüs kafesi ve karın boşluğundan ayırmasıyla aynı zamanda nefes almada önemli bir rol oynamakta olan kas, diyaframın istemsiz bir şekilde kasılması durumudur. Her kasılma sonucunda ses tellerinde aniden kapanma sonucunda “hık” sesinin çıkmasına sebep olmaktadır. Hıçkırık tutması diyaframın ani ve istemsiz kasılması sonucunda ortaya çıkmaktadır. Oluşan kasılmalar esnasında kapakçığın (epiglot), gırtlakta bulunan ses tellerinin üzerinde ani ve sert kapanmasından kaynaklı gırtlakta özel bir ses ortaya çıkmaya başlamaktadır.
Aşırı yemek yeme, alkollü ve gazla içeceklerin tüketimi, ani heyecan, stres, sıcaklık gibi değişimlerden kaynaklı hıçkırık ataklarının ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bazı durumlarda ise altında yatan tıbbi rahatsızlıklardan kaynaklı olabilmektedir. Bu nedenle eğer hıçkırık durumunuz yaklaşık 48 saat ve üzerinde sürmesi durumunda ya da yemek esnasında, uyku esnasında, nefes almakta problem yaratacak şekilde şiddetli olması durumunda mutlaka bir uzman hekime başvurmanızı tavsiye ediyoruz. Hıçkırık çeşitleri sürelerine göre kategorize edilmektedir. Ancak 48 saatten daha az sürüyorsa akut hıçkırıktır. 2 – 30 gün aralığında devalılık sürdürmesiyle birlikte bu durumda inatçı hıçkırık, 1 aydan fazla sürmesi dayanılmaz hıçkırık olarak sınıflandırılmaktadır. Ayrıca Hıçkırık Nasıl Geçer konu başlıklı yazımıza da göz gezdirmenizi tavsiye ederiz.
Hıçkırığın Neden Olur
Uzun süren ve devamlılık sağlayan hıçkırık nedenleleri belirlenebilmesi açısından bir hekim tarafından fiziksel muayene yapılması gerekmektedir. Bu esnada hekim aynı zamanda nörolojik muayene de yapabilmektedir. Nörolojik muayene esnasında hekim denge ve koordinasyon, kas gücü ve yoğunluğunu, refleksleri, görme ve dokunma hissiyatının kontrolünü sağlayacaktır. Bu yapılan muayene sonucunda ise hıçkırıkların altında yatan tıbbi sebeplerden kaynaklanması şüphesi oluşması durumunda veya daha fazla test uygulaması yapılması gerekmektedir.
Test uygulamalarını örneklendirmek gerekirse, böbrek hastalığı, diyabet ve enfeksiyon için kan testi, vagus siniri, frenik siniri ya da diyaframı etkilenmesine neden olan anatomik anormalliklerin tespit edilmesi açısından göğüs röntgeni, tomografi ya da yemek borusundan veya nefes borusundaki problemleri kontrol edebilmek açısından boğazdan geçirilen küçük bir kamera içermekte olan ince, esnek bir tüpün kullanılmasıyla birlikte endoskopik testler uygulanmaktadır.
Hıçkırığın 48 saatten az sürmesi;
- Aşırı miktarda gazlı içecek ya da alkol tüketimi
- Aşırı yemek yeme
- Heyecan ve stres atakları
- Ani sıcaklık değişimi
- Sakız çiğneme esnasında hava yutma
Hıçkırık 48 saatten fazla sürmesi: Sinir tahrişi ya da hasarı: Uzun süreli hıçkırık ataklarının nedeni, diyafram kasına hizmet etmekte olan vagus sinirlerine ya da frenik sinirlerinden kaynaklı hasar ve tahriştir. Bu sinirlerde tahrişe ya da hasara sebep olan faktörler; kulak zarına temasta bulunan bir cisim, boyunda oluşan tümör, kist ya da guatr, reflü ya daboğaz ağrısı.
Sinir sistemi bozulması sonucunda: Travma sonucundaki merkezi sinir sistemindeki tümör, hasar ya da enfeksiyon, vücudun hıçkırık refleksinin kontrolünün bozulmasına neden olmaktadır. Beyin iltihabı, menenjit, inme, travmatik beyin hasarı, tümörler gibi çeşitli hastalıklardan kaynaklı hıçkırık oluşabilmektedir.
Metabolik bozukluklar ve ilaçlar: Uzun süre hıçkırığın tetiklenmesine neden olan faktörler, anestezi, şeker hastalığı, elektrolit dengesizlik, böbrek rahatsızlığı, steroidler ve sakinleştiriciler gibi pek çok nedenden kaynaklanabilmektedir.
Hıçkırık Belirtileri Nelerdir
Hıçkırık belirtileri nelerdir? Kısa bir şekilde açıklamak istediğimiz durumda; Hıçkırık kendisinin bir semptom olduğunu söyleyebiliriz. Bazı durumlarda göğüs, karın ya da boğaz bölgesinde hafif bir sıkışma hissiyatı sonucunda hıçkırığa eşlik edilmektedir. Normal şartta kısa bir süre içerisinde geçmesi gereken hıçkırık, 48 saatten daha fazla sürmesi durumunda ya da yemek yeme, uyku ya da solunum esnasında problemlere neden olması sonucunda mutlaka bir hekime başvurmanız önerilir.
Hıçkırık Tanı Yöntemleri Nelerdir
48 saat ve üzeri süren hıçkırık tutması, uzman hekim tarafından hastanın detaylı bir şekilde öyküsü dinlenmektedir. Daha sonrasında ise fiziksel muayenesinini uygulamaktadır. Tedavi uygulanmadan önce; hıçkırığın ne zamandan beri devam ettiği, süresi, hıçkırık atak süreleri, rutin kullanımı sağlanan ilaçlar, mevcut hastalık kontrolleri, alkol sigara tüketimi gibi konular hakkında bilgi sahibi olarak, altında yatan problemin nedenleri araştırılmaktadır.
Fiziksel muayene esnasında; denge ve koordinasyon, kas gücü ve tonu, refleksler, görme ve dokunma hissinin test edilmesiye birlikte tedavi uygulamaları başlamaktadır. Doktorunuzun hıçkırık altında yatan tıbbi bir nedenden kaynaklı oluştuğunu düşünüyorsa aşağıda belirtilen testlerden biridi veya daha fazlasını önerebilmektedir.
Laboratuvar testleri: Kan örneklerinizin alınmasıyla birlikte şeker hastalığı, enfeksiyon, böbrek hastalığı gibi durumların kontrolü sağlanmaktadır.
Görüntüleme testler: Göğüs röntgeni, bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme testleri ile birlikte vagus siniri, frenik sinir ya da diyaframı etkilenmesine neden olacak anatomik anormallikler tespit edilmektedir.
Endoskopik testler: Yemek borusu veya nefes borusunda ortaya çıkan problemlerin kontrol edilmesiyle birlikte boğazdan geçiş sağlanan küçük kamera içermekte, ince esnek tüp kullanılmaktadır.
Doğal Tedavi Yöntemleri Nelerdir
- Buzlu su tüketin.
- Yüzünüzü soğuk su ile birlikte yıkayın.
- Limon gibi keskin kokulu bir maddeyi koklayın.
- Hızlı bir şekilde nefes alıp verin.
- Hıçkırığı geçirebilmek için kağıt bir toba içerisinde nefes alıp verin veya 20-30 saniye boyunca nefes tutmak da hıçkırığın geçmesi için faydalı olmaktadır. Bu uygulanan teknikler diyaframın rahatlamasını sağlayacak kadar karbondioksit birikimini sağlayacaktır.