Fodmap, ince bağırsağın zayıf olarak emmiş olduğu kısa zincirli karbonhidratlar olan fermente edilebilmekte olan disakkaritler, monosakkaritler, oligosakkaritler ve polioller anlamına gelmektedir. Fodmap diyetinde, fruktoz, laktoz, fruktan, galaktan ve poliol içeriğine sahip olan besinlerin tüketiminde azalma gerçekleşmektedir. Bunun sebebi ise bu besinlerin bağırsak tarafından sindirimi gerçekleşmez ve bakteriler tarafından fermente edilebilmektedir.
Bunlar ayrıca bağırsaktaki suyun emilimini de sağlamaktadır. Bu durum sonucunda karın ağrısı, gaz, ishal, şişkinlik, bağırsak spazmları ve dışkılamada düzensizlik gibi sorunlar ortaya çıkmaktadır. Doğru bir şekilde uygulanmakta olan Fodmap diyeti, bu problemlerin giderilmesine yardımcı olur. Peki, Fodmap diyeti nedir? Fodmap diyeti kilo verdirir mi?
İçerik Başlıkları
Fodmap Diyeti Nedir
Fodmap diyeti, tıbbi olarak teşhis edilmekte olan irritabl bağırsak sendromunun (IBS) semptomlarının tedavisine yardımcı olabilmek açısından kullanımı sağlanan 3 adımlı bir diyet yöntemlerinden biri olarak yer almaktadır. İBS, karın ağrısı, gaz, şişkinlik, ishal ve kabızlık gibi çeşitli semptomlara neden olan yaygın bir bağırsak rahatsızlıklarından biri olarak yer almaktadır. Fodmap olarak da adlandırılmakta olan bazı kısa zincirli karbonhidratlar (fermente olabilmekte olan oligosakkarit, disakkarit, monosakkarit ve polioller) gaz ve şişkinliğin, IBS semptomlarında kötüleşmeye neden olabilmektedir. Bu 1 ila 10 şeker içeriğine sahip olan küçük karbonhidratlar ince bağırsakta normal olarak emilememekte ve yüksek oranda kalın bağırsağa geçiş sağlamaktadır. Bu durum sonucunda kalı bağırsak içi bakteriler tarafından fermente edilerek gaz oluşumu ve ağrı gibi durumların oluşmasına neden olabilmektedir.
Besinler tarafından alınmakta olan Fodmap azaltılması durumunda, bağırsaktaki ozmotik yük ve kalın bağırsakta fermantasyon sonrasında oluşmakta olan gaz miktarında düşme yaşanmaktadır. Fodmap açısından düşük bir beslenme planlaması uygulamakta olan hastaların yaklaşık olarak %70’inin IBS semptomlarının büyük bir kısmının giderilmesi söz konusudur. Bu semptomlardan en fazla giderileni ise ishal, şişkinlik ve gaz olduğu tespit edilmiştir. Yeterli miktarda lif tüketilmemesi durumunda düşük Fodmap diyeti bağırsak üzerindeki bakteri (mikrobiyom) çeşitliliğinde azalmaya sebep olmaktadır. Bu durumda da gün içerisindeki besin alımının düşük Fodmap ve yüksek lifli içeriğindeki besinlerin tamamlamayla birlikte ihtiyaç duyulması durumunda probiyotik takviye alınması oldukça önem taşımaktadır.
Fodmap Diyet Nasıl Yapılır
Fodmap diyeti uygulanmadan öncesinde mutlaka bir uzmana danışılması gerekir ve bir diyetisyen eşliğinde uygulanması önerilmektedir. Fodmap diyetinde yüksek Fodmap içeriğine sahip olan besinlerin minimum 6 hafta kadar tüketilmemesi gerekmektedir. Kişinin yaşamış olduğu sindirim sıkıntısından dolayı Fodmapler ise, sınırlandırmaların ilk birkaç gün içerisinde bu semptomların azalması söz konusu olabilmektedir. 6 hafta sonrasında ise Fodmap içeriğine sahip olan besinlerin bazıları beslenme düzenine ilave edilmektedir. Böylece sindirim gibi problemlere neden olan besinlerin hangileri olduğu kolay bir şekilde tespit edilebilmektedir.
Fodmap Diyetinde Yenmesi Gereken Besinler Nelerdir
- Protein Grubu: Sığır eti, tavuk, yumurta, balık, kuzu eti ve karides,
- Yağ Grubu: Hindistan cevizi ve zeytinyağı,
- Tam tahıllar ve Nişasta: Beyaz ve kahverengi pirinç, mercimek, mısır, yulaf, kinoa ve patates,
- Meyve Grubu: Üzüm, ananas, kavun, muz, mandalina, kivi, yaban mersini ve çilek,
- Sebze Grubu: Dolmalık biber, havuç, kereviz, patlıcan, salatalık, ıspanak, domates, taze fasulye ve kabak,
- Kuruyemiş: Badem, ceviz, çam fıstığı, kaju ve yer fıstığı,
- Tohumlar: Kabak çekirdeği, susam ve ayçiçeği tohumu ve keten tohumu,
- Süt ve Süt Ürünleri: Laktozsuz süt ürünleri ve sert peynirler olarak yer almaktadır.
Fodmap Diyeti Kilo Verdirir Mi
Fodmağ diyetinin temel amaçlarından biri de besinlerin sınırlandırılmasıyla birlikte bağırsakların daha sağlıklı bir şekilde çalışmasına destek olmaktadır. Fodmap diyeti kilo vermek açısından yapılmakta olan diyet uygulamalarından biri değildir. Fakat bu diyeti uygulamakta olan bazı bireylerin kilo kaybının yaşamış olduğunu da belirtmek gerekir.
Fodmap diyetinde kilo verme üzerinde bu etkinin sindirim probleminin yanı sıra boşaltım sisteminin de normal ve sağlıklı bir şekilde devamlılığını sağlanmasından kaynaklıdır. Bu sebeple de Fodmap diyeti uygulamakta olan kişilerin kilo verme görülebilmektedir. Fakat bu diyetin sindirim ve bağırsak problemlerinin tedavisine yönelik uygulandığı da unutulmaması gereken durumlardan biridir. Kısacası, bu diyeti uygulamakta olan kişilerin hızlı bir şekilde kilo kaybının yaşanması beklenmemesi gerekir.
Fodmap Diyetinde Tüketilmemesi Gereken Besinler
- Elma
- Böğürtlen
- Kiraz
- Kuş üzümü
- Kayısı
- Avokado
- Kuru üzüm
- Hurma
- İncir
- Greyfurt
- Mango
- Nektarin
- Şeftali
- Armut
- Erik
- Nar
- Kuru erik
- Karpuz
- Soğan
- Sarımsak
- Pancar
- Börülce
- Bakla
- Karnabahar
- Enginar
- Kuşkonmaz
- Pırasa
- Mantar
- Bezelye
- Soya fasulyesi
- Kuru fasulye
- Lahana
- Brüksel
- Dondurma
- Krem peynir
- Süt
- Tulum peyniri
- Yoğurt