Vücudumuz için temel vitaminler arasında yer alan E vitamini, günlük yaşam içerisinde tüketilen besinlerin içeriğinde bol miktarda bulunduğundan bu vitaminin yetersizliğine günlük yaşam içerisinde çok sık rastlanmaz.
E vitamini ile ilgili bilinmesi gereken en önemli husus kızartma türü besinlerin içeriğindeki E vitamininin bozulduğudur.
İçeriğindeki antioksidanlar sayesinde hücre zarını koruyan bu vitamin, vücudumuzdaki çoklu doymamış yağ asitlerinin oksidasyondan dolayı hasar görmesini önlediği gibi serbest radikalleri de öldürmektedir. Gıda ve kozmetik ürünlerine eklenmesinin en önemli nedeni budur.
İçerik Başlıkları
E Vitamini Nedir?
Vücudumuz için temel vitaminler arasında yer alan ve yağda eriyen E vitamini, güneş ışınlarına karşı duyarlılığı olan bir vitamindir. ‘E vitamini nedir?’ sorusu akla ilk evvel sağlığa olan faydalarını getirmektedir. Vücudun yaşlanmasını engelleyen, cilt kırışıklıklarını azaltan, cildin daha parlak görünmesini sağlayan ve ciltteki yaraları çok hızlı iyileştiren E vitamininin, Alzheimer rahatsızlığının olumsuz etkilerini de azaltıcı etkisi vardır. Yine vücutta kırmızı kan hücrelerinin oluşmasında, fiziksel dayanıklılığın ve kas kuvvetinin artmasında önemli bir yardımcı olan E vitamini, damar içerisindeki kanın daha akışkan olmasını sağlayarak damar tıkanıklığının engellenmesine ciddi katkı sağlar. Aynı zamanda bağışıklık sistemini kuvvetlendirerek vücudu birçok hastalığa karşı korur.
Vücudun günlük E vitamini gereksinimi erkeklerde 10 mg, kadınlarda ise 8 mg civarındadır. Çocukların da günlük E vitamini gereksinimi 3-10 mg arasındadır. E vitamininin vücutta fazla olmasının sağlığa herhangi bir olumsuz etkisi yoktur. E vitamini açısından en zengin besinin ise fındık olduğu söylenebilir.
E Vitamini Faydaları Nelerdir?
Vücutta antioksidan etki gösteren vitamin türleri arasında yer E vitamini, vücuda alınan diğer vitamin türlerinin depolanmasında çok önemli bir yardımcıdır. ‘E vitamini faydaları nelerdir?’ sorusu bu vitaminin eksikliğine çok sık rastlanmadığı için pek gündeme gelmese de bilmekte yine de fayda var. E vitamini sağlığa faydaları ise şöyle sıralanabilir;
- Vücutta E vitamini seviyeleri yeterliyse bağışıklık sistemi daha sağlıklı çalışır. Bu da vücudun savunma mekanizmasının kuvvetlenmesinin yanı sıra vücudun antikor üretimini de artırmaktadır.
- Kalp rahatsızlıklarına karşı çok ciddi koruma sağladığı gibi kan basıncı seviyelerini düzenlemektedir. Ayrıca damar tıkanıklığından kaynaklı ağrıları azaltan E vitamininin, düz ve çizgili kas yapısı üstünde hatırı sayılır etkisi vardır.
- Diyabetin yol açtığı sağlık sorunlarının tedavisinde etkilidir. Diyabet kaynaklı sağlık sorunlarını daha az hissettirir.
- Beyne sağladığı ciddi katkıyla demans gibi ciddi hafıza problemlerinin önüne geçmektedir.
- Sperm sayısını ve niteliğini artırarak cinsel sağlığı desteklemektedir.
- Cildin canlı ve sağlıklı görünümü E vitamini ile alakalıdır. Cildi besleyerek sivilce gibi cilt problemlerini azaltır.
E Vitamini Hangi Yiyeceklerde Var?
Bitkisel besinlerin içeriğinde bol miktarda bulunan E vitamini miktarı hayvansal besinlerin içeriğinde ise düşük miktarda bulunur. E vitamini bakımından en zengin besinler ise tahıl ürünleri, yumurta, bitkisel yağlar, yağlı tohumlar ve anne sütüdür. Kalori değeri yüksek olan besinlerin içeriğinde bol miktarda bulunan E vitamini, vücudun günlük gereksinimi kadar alınmalıdır. Peki, ‘E vitamini hangi yiyeceklerde var?’ İşte içeriğinde E vitamini barındıran besin grupları ve miktarları;
20 mg ve üstünde E vitamini barındıran besin grubu şu şekildedir;
- Fıstık yağı
- Aspur yağı
- Ceviz
- Mısır özü yağı
- Ayçiçeği yağı
- Ay çekirdeği
- Pamuk yağı
10 – 20 mg arası E vitamini barındıran besin grubu şu şekildedir;
- Yer fıstığı
- Soya fasulyesi yağı
- Cashew cevizi
5- 10 mg arası E vitamini barındıran besin grubu şu şekildedir;
- Çikolata
- Zeytinyağı
- Hindistan cevizi yağı
- Ispanak
- Badem
1 – 5 mg arası E vitamini barındıran besin grubu şu şekildedir;
- Peynir
- Brokoli
- Yumurta
- Yulaf
- Tereyağı
- Karaciğer
- Karalahana
- Börülce
- Nohut
- Bezelye
- Kapya biber
- Esmer pirinç
- Yeşil biber
- Dana eti
- Kepekli buğday unu
1 mg altında E vitamini barındıran besin grupları;
- Havuç
- Elma
- Muz
- Lahana
- Piliç eti
- Karnabahar
- Kereviz
- Böbrek
- Mezgit balığı
- Greyfurt
- Jambon
- Mısır
- Soğan
- Süt
- Kıvırcık marul
- Beyaz pirinç
- Narenciye ürünleri
- Patates
- Kepeksiz un
- Domates
- Salatalık
E Vitamini Eksikliği ve Belirtileri
E vitaminini birçok besin içeriğinde barındırdığı için E vitamini eksikliği toplum içerisinde çok sık görülmez. Bu vitaminin eksikliği daha fazla bağırsak ve karaciğer rahatsızlıklarında görülür. Çünkü bu hastalıklar nedeniyle vücut yeterince E vitamini ememez. E vitamini eksikliği ve belirtileri ise şu şekildedir;
- Kaslarda zayıflık
- Titreme
- Ciltte çıkan yaralar ve bu yaraların iyileşme sürecinin çok uzun sürmesi
- Zayıflayan bağışıklık sistemi neticesinde çok sık aralıklarla hastalanma
- Denge ve yüürmede zorluk çekme
- Kalp rahatsızlığı
- Görme sorunları
- Kansızlık
- Kulakta uğultu ya da çınlama
- Uzun süren yorgunluk hissi
- Dil ve derinin çatlaması
- Zihnin yorgun düşmesi
- Kemiklerde ağrı hissi
- Cildin çok rahat çürümesi ve morarması
- Tırnakların ve saçların cansızlaşması
- Kanamaların uzun sürmesi
E Vitamini Yağı
E vitamini yağı vücutta yüzde, saçlarda, çatlaklar ve cilt lekeleri ile kuru cilt, çatlayan dudak ve ellerde kullanılır. E vitamini yağının faydaları ise şöyle sıralanabilir;
- Vücuttaki yaşlanma belirtileriyle mücadele eder.
- Hücre oksidasyonundan kaynaklanan hasarı azaltır.
- Vücuttaki kolajen üretiminin artmasını sağladığından cildin elastikiyetini korumasında önemli bir yardımcıdır.
- Cilt kanserinden koruduğu gibi cilt hasarlarının bloke edilmesini ve yeni cilt hücrelerinin büyümesini destekler.
- Daha hızlı uzayan ve daha sağlıklı saçlar için E vitamininin yağı ile vücut desteklenebilir.
- Erken yaşta saçların ağarmasını engeller.
- Hasar gören saç köklerini onarır.
- Tırnakların esnekliğini artırdığından kırılganlığını engellediği gibi düzenli kullanılırsa tırnakları daha hızlı uzatır.
- Vücuttaki çatlak ve yara izlerini dikkatçekmeyecek derecede azaltır.
- Serbest radikallerin vücuda verdiği zararları içeriğindeki güçlü antioksidanlarla engeller.
- Ciltteki kahverengi lekeleri yok eder.
- Cilt kuruluğuna ve yıpranmış cilde nemlendirici etkisiyle çok iyi gelmektedir. Yine çatlamış ve kuru dudakları da nemlendirir.
- İçeriğindeki antioksidanlar cildin esnek olmasını sağladığı gibi çatlamasını da önler.
- İltihabın belirtisi olan derideki yanmaya, kızarıklığa ve şişliklere çok iyi gelmektedir.
- Egzama ve sedef gibi cilt rahatsızlıklarında görülen semptomları azaltır.
- Cildin tonunu aydınlatır.
- Cildin iyileşme sürecini kısaltır.
- UV ışınlarının cilde verdiği zararı azaltır.
- Yanık gibi nedenlerden dolayı ciltte oluşan izleri yok eder.
- Güneş veya çevresel faktörlerin ciltte oluşturduğu tahrişi azaltır.
E Vitamini Fazlalığı
E vitamini fazlalığı çok nadir rastlanan bir sağlık problemidir. Vücuttaki E vitamini fazlalığının en önemli belirtileri ise şöyledir;
- Bağırsaklara kramp girmesi
- Yorgunluk hissi
- İshal
- Zayıflama
- Bulantı
- Görmede bulanıklık
- Baş ağrısı
- Gonadal işlevde bozulma
- Ciltte döküntüler
- İdrarın kreatinkonsantrasyonunda artma
- Ölümleri kayda değer oranda artırması
Alzheimer rahatsızlığının ilerlemesini geciktirmesi, kanser, demans ve kardiyovasküler rahatsızlıklar gibi ciddi rahatsızlıklara yakanlanma riskini düşürmesi gibi olumlu etkileri de vardır.
