Anne ve babaların hayatlarındaki en önemli şeylerden biri de çocuklarının sağlıklı, mutlu vre başarılı bir hayat sürdürmesidir. Tabi bunların en başında sağlık gelmektedir. Birçok çocuk sağlıklı bir şekilde dünyaya gelmekte fakat sağlıklı yetişkinler olabilmek açısından doktor kontrollerinin düzenli olarak gerçekleştirilmesi ve yaş grubuna göre yeterli ve dengeli beslenmek oldukça önem taşımaktadır. Peki, çocuklarda beslenmenin püf noktaları nelerdir?
İçerik Başlıkları
1-3 Yaş Grubu Beslenmesi
Bu yaş grubundaki, çocukların besinlerde tanışmış olduğu dönem oldukça önemlidir. Bu dönemde kazanmış olduğu beslenme alışkanlıkları, gelecekteki beslenmenin temelini oluşturmaktadır. Çocuğunuzun doğru besin tüketiminin sağlaması için anne ve babanın sofradaki tutumu oldukça önem taşımaktadır. Ebeveynlerin çok ısrarcı ya da çok ilgisiz tutum sergilemiş olması çocuğun iştah durumunu olumsuz şekilde etkileyebilmektedir. Bu sebeple de sizlerin öncelik olarak iyi birer gözlemci olmanız ve çoğunuzun besinlere vermiş olduğu tepkilere göre davranmanız gerekmektedir. Mesela sütten kesilen bebekler, başlangıç olarak kaşıkla beslenmeyi reddedebilir. Bu durumda ısrarcı olmamak gerekir ve bebeği birkaç gün daha emzirmeye veya biberon ile beslenmeye devam etmek gerekiyor. Bir hafta içerisinde tekrardan katı besinlerin tüketimini destekleyebilirsiniz.
Bazı Çocukların Yemek İle Yıldızı Barışmaz
Birçok annenin ortak problemi, çocuğunun iştahsız olmasıdır. Eğer sizde aynı problemi yaşıyorsanız, bu kısmı dikkatli bir şekilde okuyun. Çocuğunuzun herhangi bir sağlık sorunu olmamasına rağmen yemek yemekte zorluk yaşıyorsa bunun iki nedeni bulunmaktadır:
- Eğer bu yaş grubundaki bir çocuktan büyük insan gibi dolu dolu bir tabak yemesini bekliyorsanız yanılıyorsunuz. Gün içerisinde alınması gereken enerjiye ulaşan çocuk daha fazlasını tüketmek istememektedir. Yemek yemesi için aşırı derecede ısrarcı davranmak ise çocuğun yemekten uzaklaşmasına sebep olmaktadır.
- Çocuğunuz ek gıdaya geçmesiyle birlikte katı besinlerin tadına ve kıvamına alışmaması durumunda bazı besinlerin tüketimini reddetmektedir. Bu sebeple de 6.Aydan sonra ek besinlere geçiş sağlanırken gıdaları mama kıvamında değil çatalın arkasıyla ezerek ve her besini tek başına vermeniz gerekir. Böylece çocuk hem besinin tadını hem de kıvamına alışır.
Sizin Tercihleriniz Çocuğunuzun Tercihlerini Belirlemekte
Çocukların doğru besinleri tüketmesini istemeniz durumunda öncelik olarak kendi beslenme alışkanlıklarınızı gözden geçirmeniz gerekir. Unutmamanız gerekenlerden bir konu ise çocuklarınız sizin yansımanız olmasıdır. Bu sebeple de sofrada hiçbir besin ile ilgili olumsuz konuşmamaya ve yiyece seçimi yaparken özen göstermeniz gerekmektedir.
Çocuklar Kendine Özgüdür
Çocuklarınızı başka çocuklar ile karşılaştırarak en büyük hatalardan birisini yapmış olursunuz. Her çocuğun vücut yapısı ve beslenme tarzı farklıdır. Bazı çocuklar kalsiyum ihtiyacını süt tüketimini sağlayarak karşılayabilir, başka bir çocuk peynir veya yoğurt tüketimini sağlayarak ihtiyacını karşılamaktadır.
Çocuklarınızı Yeterli ve Dengeli Beslemeye Özen Gösterin
Bazı ebeveynler çocuklarının yeterli ve dengeli beslenmesiyle ilgili endişelidirler. 5 yaşındaki bir çocuktan bir yetişkin kadar yemek tüketmesini beklemektedir. Eğer sizlerde böyle bir durumda tedirginlik yaşıyorsanız kendinize ilk sormanız gereken konulardan biri de çocuklarınızın yaşıtlarına göre boy ve kilosunun normal olup olmadığıdır. Boy ve kilosu olması gereken aralıkta ise ikinci soruya geçebilirsiniz. Çocuklarınız yaşıtlarına göre daha sık hastalanıyor mu? Cevabınız hayır ise bağışıklık sistemi gayet iyi bir durumda olduğunu göstermektedir. Yani, çok sık hastalanmamakta ve büyüme-gelişmesi normal aralıklarda devamlılık sağlayan bir çocuk yeterli ve dengeli beslendiği anlamına gelmektedir.
1-3 Yaş Döneminde Çocuk İçin Gerekli Besinler Nelerdir
Bu dönemde çocuğun sağlıklı bir şekilde büyüyebilmesi açısından dört temel besin grubu bulunmaktadır.
- Et Grubu: Protein, B vitaminleri, kan yapıcı mineraller açısından zengin ve enerji sağlamakta olan besinlerdir. Et, tavuk, balık, yumurta, peynir, kuru fasulye, nohut, mercimek ve bunlardan yapılmakta olan besinler olarak bu gruba yer alınmaktadır.
- Süt Grubu: Kemik-diş gelişimi ve sinir-kas sisteminin düzenli çalışabilmesi açısından gerekli olan kalsiyum, B vitaminleri, A vitamini ve ayrıca zengin protein içeriğine sahip olan gıdalar olarak yer almaktadır. Süt, yoğurt, ayran ve kefir gibi besinler bu grupta yer almaktadır.
- Ekmek Grubu: Enerjinin temel kaynağından biri olan tahıl grubu, protein ve B vitaminleri açısından zengin gıdalar olarak yer almaktadır. Ekmek çeşitleri, tahıllar ve bunlardan yapılmakta olan yiyecekler bu grupta yer almaktadır.
- Sebze ve Meyve Grubu: C vitamini sağlamakta olan besinlerdendir. Sebze ve meyveler bu grupta yer almaktadır. Özellikle de yeşil yapraklı sebzeler A, C ve B vitaminleri açısından oldukça zengindir. Bu grupların her birinden sabah, öğle ve akşam öğünlerinden yeterli miktarda alınması durumunda dengeli ve düzenli beslenme sağlanmaktadır.
4-6 Yaş Grubu Beslenmesi Nasıl Olmalı
4-6 yaş aralığındaki çocuklar artık söylenen şeyleri dinleyip uygulayacak yaş grubundadır. Bu sebeple de sağlıklı beslenmeyi öğretmek açısından en doğru zamanlardan biridir. Ancak bu yaş aralığında zamanla iştahsızlık gibi durumlarla karşılaşılması söz konusu olabilmektedir.
İştahsızlık Nedenleri Nelerdir
Çocukların yemek yemeye karşı ilgisiz olmasının pek çok nedeni bulunmaktadır. İştahsızlık nedenleri ise aşağıdaki gibi yer almaktadır:
- Çocuğun yaşamış olduğu sağlık sorunları iştah kaybının en önemli sebeplerinden biri olarak yer almaktadır. Özellikle de sık sık enfeksiyon geçirmekte ve bağırsaklarında parazit yer alan çocuklar yemeğe karşı ilgisizleşebilmektedir. Bu durumda anne ve babanın mutlaka doktora ya da beslenem uzmanlarına danışmaları önerilmektedir.
- Daha önce hatalı beslenme alışkanlığının oluşması da iştah kaygının önemli sebeplerinden biridir.
- Çocuğun yaşına göre verilmesi gereken yiyecek miktarının da belirlenmesi gerekir.
- Büyüklerin ilgisiz ya da aşırı ilgili olması.
- Öğün aralarında gereksiz olarak atıştırılmasıyla birlikte beslenme de iştahsızlık yaratılmaktadır.
Ne Yapılmalı
Çocuklardaki beslenme alışkanlıklarında şekillenme olmasında en önemli faktör anne ve babadır. Çünkü her yaş grubundaki çocuklar anne babasını rol-model olarak almaktadır. Yani, kahvaltı alışkanlığı olmayan bir annenin veya sebze tüketimini sağlamayan bir babanın bunların ne kadar önemli olduğunu anlatması çocuk açısından önemsiz bir hal almaktadır.
Aynı zamanda bu yaş grubundaki çocuklar dış çevreyle etkileşim kurmasından dolayı hızlı bir şekilde hastalanabilmekte ve temizlik kurallarına dikkat edilmemesi durumunda bağırsak parazitlerinin meydana gelmesi söz konusu olabilmektedir. Hastalık sonucunda çocukta kilo kaybının yaşanması ve kansızlık gibi durumların görülmesi söz konusu olabilmektedir. Bu sebeple de 4 ila 6 yaş grubundaki çocuklarına temizlik ile ilgili kuralların benimsetilmesi önem taşımaktadır.
4-6 Yaş Grubu Çocuklarda Beslenme
Bu yaş grubundaki çocukların yeterli ve dengeli bir beslenmeye sahip olup olmadığının göstergesi yine gelişimidir. Yıl içerisinde 3 ila 4 kez çocuğun ağırlık ve boy artışının takibi sağlamalıdır. Yeterli ve dengeli beslenilmesi açısından gerekli olan besin grupları da 1-3 yaş grubunda olduğu gibidir. Fakat bu yaş grubundaki çocukların beslenmesinde yanlış besin seçimine izin verilmemesi gerekir. Örnek vermek gerekirse süt yerine çay ya da toz içecek, ayran yerine ayran yerine gazoz seçilmemesi gerekir. Öğün aralarında ise abur cubur tek yönlü beslenmeye sebep olmaktadır. Bu sebeple de çikolata, kraker, meyve suyu gibi besinlerin yerine süt, taze sıkılmış meyve suyu ve kuru meyvelerin tercihinde bulunulması gerekir. Bununla birlikte şehriye çorbası yerine mercimek çorbası, sebze çorbası yerine tarhana çorbası, yoğurtlu çorba, reçel yerine pekmez gibi biyo-yararlığı açısından yüksek besinlerin tüketimi tercih edilmelidir.
