Basur diğer adıyla hemoroid, makat ve çevresindeki damarların şişmesi sonucu görülen ve kişiye ciddi rahatsızlık veren bir sağlık problemidir. Basurun birçok nedeni bulunsa da genellikle neden kaynaklandığına dair net bir tanı konması zordur.
Eksternal, anüsün dış tarafında cilt altına yerleşmişse ve rektum olarak adlandırılan kalın bağırsağın son tarafında yer alıyorsa internal hemoroid gelişmiştir.
‘Evde basura ne iyi gelir?’ sorusu hakkında araştırma yapanların sayısı ise oldukça fazladır. Yetişkin insanların yaklaşık dörtte birinde görülen basur rahatsızlığı hakkında merak edilen her şeyi bu yazıda ele aldık.
İçerik Başlıkları
Basur Nedir?
Basur veya hemoroid, çoğu zaman belirti vererek kendisini gösterse de bazen de belirti vermeden sinsi bir şekilde ilerleyebilmektedir. Basur, ara sıra görülen bir hastalık olsa da görüldüğü zaman kişiye çok ciddi rahatsızlık veren ve yaşam kalitesini düşüren bir rahatsızlıktır. Makat bölgesinde görülen basur, kendisini çoğu zaman ağrı ve kaşıntıyla belli etmektedir. Bazı hastalarda ise oturamamaya varan sıkıntılara neden olabilmektedir. Basur çok şiddetli bir ağrı yapıyorsa yüksek ihtimalle içerisinde kan pıhtısı oluşmuştur. Böyle durumlarda kan pıhtısının boşaltılmasıyla rahatsızlık tedavi edilmektedir. Basur rahatsızlığında şiddetli ağrıyla birlikte kanama oluyorsa mutlaka bir sağlık kuruluşuna gidilerek tedavi olunmalıdır.
Peki, ‘Basur nedir?’ Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki basur, günümüzde oldukça sık görülen ve her insanda görülme ihtimali olan ciddiye alınması gereken bir rahatsızlıktır. Makat çevresindeki damarlarda görülen basur, kızarık, şişmiş ve ağrılı damarların yanı sıra kaşıntıyla kendisini belli etmektedir. Hastaya oturamayacak kadar rahatsızlık veren basur, tuvalette çok fazla kalmaya neden olmaktadır. Basur, kabızlık problemi yaşayan insanlarda oldukça sık rastlanan bir rahatsızlıktır.
Basur Belirtileri Nelerdir?
Basur rahatsızlığında görülen belirtiler, basurun türüne göre farklılık gösterebilmektedir. Basur görülen bölgenin ovulması, aşırı zorlanması ya da temizlenmesi var olan belirtilerin daha da kötüleşmesine neden olmaktadır. Peki, belirtileri birkaç gün içerisinde kaybolan ‘Basur belirtileri nelerdir?’ Eksternal basur görülenlerde ortaya çıkan belirtiler şu şekildedir;
- Anüs civarında ağrılı yumru ya da şişlikle birlikte görülen aşırı kaşıntı
- Anüs etrafında görülen şiddetli kaşıntı ve rahatsızlık hissi
- Dışkıdan kan gelmesi
- Otururken basur olan bölgedeki ağrının artması
İnternal basur olanlarda ise görülen belirtiler şu şekildedir;
Basurun makattan ele gelecek kadar sarkması
Dışkıdan parlak kırmızı kan gelmesi. Bu parlak kırmızı kan tuvalet kağıdında da görülebilir.
İç basur sarkık değilse genellikle ağrı hissedilmez. Eğer sarkmışsa şiddetli ağrı ve rahatsızlık hissedilir. Ayrıca anüsle alakalı belirti ve bulgular genellikle basura işaret etse de her zaman basurdan kaynaklanmayabilir. Bazı basur semptomları ile diğer sindirim sorunları birbiriyle benzerlik göstermektedir. Mesela makattan gelen kan, ülseratif kolit, Crohn rahatsızlığı, rektum ya da kolon kanseri gibi çok ciddi rahatsızlıkların belirtisi olabilir.
Basur Nedenleri Nelerdir?
Günümüzde sağlıksız ve dengesiz beslenme tarzı basurun artış göstermesinde en önemli etkendir. Peki, bölgesel nitelendirilen ve kan akışına etki eden damarların havuz haline gelerek büyümesi ve genişlemesiyle görülen ‘Basur nedenleri nelerdir?’ Basurun görülmesindeki belli başlı nedenler şöyle sıralanabilir;
Kronik Kabızlık
Tuvalette geçirilen uzun vakitler ve dışkıyı yaparken ıkınmak basurun en temel nedenidir. Sürekli kabızlık şikayeti olanların çok sık yakalandığı basur, hastaya ciddi şekilde rahatsızlık vermektedir. Makat etrafında bulunan damarlar yumak haline gelerek ıkınmanın neden olduğu zorlamayla şişmektedir. Kızarık şekilde görülen bu şişlik, kaşıntıyla birlikte seyretmektedir. Bu şişlik, aynı zamanda damar duvarında görülen sorunların kalıtsal olabileceğinin de işaretidir.
Fazla Kilo
Kabızlığın nedenleri arasında fazla kiloda gösterilmektedir. Vücuttaki her bir fazla kilo basura yakalanma riskini artırmaktadır. Fazla kilo, vücudu fiziksel olarak da olumsuz etkilediğinden sağlıklı ve dengeli beslenmeye önem verilmelidir.
Hamilelik
Kabız olma riskini artıran bir diğer faktörde hamile kalınmasıdır. Vücutta radikal değişikliklere neden olan hamilelik sürecinde vücuttaki kan miktarı arttığından rahimde meydana gelen büyüme bu bölgeyi de etkilemektedir.
Bağırsak Hastalıkları
Kabızlık ve basur gibi toplumda yaygın görülen bağırsak rahatsızlıkları hastanın yaşam kalitesini düşürmektedir. Basurun seyri aynı durumda kalabildiği gibi ileri boyutlara varma riski de bulunmaktadır. Kanamalı rahatsızlıklarda görülen belirtiler çoğu zaman birbirine karıştırılmaktadır. Bu da basur tanısının bir hekim tarafından konulmasını zorunlu kılmaktadır.
Basura Yakalanmamak İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler
Fiziksel ve psikolojik açıdan sağlıklı bir yaşam tarzına sahip olunmalıdır.
Basura yakalanmamak için dikkat edilmesi gerekenler arasında en önemlisi sağlıklı ve dengeli beslenme tarzıdır. Ayrıca içeriğinde yüksek lif barındıran gıdalar tüketmeye özen gösterilmeli ve vücudun günlük su gereksinimi karşılanmalıdır.
Özellikle masa başında uzun süre oturarak çalışan kişiler, belli aralıklarla düzenli molalar vermelidir.
İçeriğinde bol baharat barındıran besinler tüketmekten kaçınılmalıdır.
Dışkılama gereksinimi ertelenmeden derhal tuvalete gidilmelidir.
Basura İyi Gelen Besinler
Basur, fiziksel acının yanı sıra psikolojik yıpranmaya da neden olmaktadır. Basur şikayetlerinin azalmasında beslenme tarzının değiştirilmesi çok önemlidir. Bunun içinde basura iyi gelen besinler tüketilerek basur tedavisi desteklenmelidir. Basura iyi gelen besinler ise şu şekildedir;
Sebzeler
Havuç, ıspanak, patlıcan, tatlı biber ve domates gibi gıdalar, basur tedavisine ciddi destek verdiği için tüketilmesi ihmal edilmemelidir. Bu sebzelerin bazılarının içeriğindeki doğal çözücü asitler, basur ağrısının hafiflemesinde oldukça etkilidir.
Posalı Gıdalar
Birçok bağırsak rahatsızlığının yanı sıra basurun tedavisinde de posalı gıdalarla uygulanan diyet tavsiye edilmektedir. Posa, bağırsaklarda çözünmediği için dışkı hacmi ile birlikte dışkılama sıklığını da artırmaktadır. Kuru kayısı, siyah üzüm, yulaf ezmesi ve ceviz gibi gıdaların hem kahvaltı sofralarında, hem de ara öğünlerde tüketimi ihmal edilmemelidir. Yine içeriğinde yüksek miktarda doğal posa barındıran fasulye, bakla, nohut ve bezelye gibi kuru baklagillerde sık sık tüketilmelidir. Kepeği ayrıştırılmayan tahıllar, kabuğu sert meyveler ve sebzelerde içeriğinde bol miktarda doğal posa barındıran besinlerdendir. Ayrıca pirinç, arpa, yulaf, mısır kepekleri, buğday ve özellikle de yulaf kabuğu posa bakımından çok zengindir.
Yoğurt ve Kefir
İçeriğinde bol miktarda doğal probiyotik barındıran yoğurt ve kefir, mide ve bağırsak sorunları ile birlikte basura da çok iyi gelmektedir. Bağırsak hareketlerini dengeleyen yoğurt ve kefirin düzenli tüketilmesi, basur tedavisinde olumlu sonuçlar doğurmaktadır.
Meyveler
Brokoli, avokado, ananas, kavun ve böğürtlen gibi meyveler içeriğinde bol miktarda antioksidan barındırmaktadır. Bu meyvelerin düzenli tüketilmesi basurun iyileşme sürecini hızlandırarak basur tedavisini desteklemektedir.
Su
Gün içerisinde sıvı bol tüketilirse yumuşak dışkılama gerçekleşmiş olur ki bu da makat bölgesini oldukça rahatlatmaktadır. Bu nedenle su ve içeriğinde alkol barındırmayan sıvıların bol tüketilmesi ihmal edilmemelidir. Ayrıca yumuşak dışkı basurun gerilemesini sağlamaktadır.
Basura Ne İyi Gelir Evde
Basur tedavi sürecinde diyet uygulanması son derece önemlidir.
‘Basura ne iyi gelir?’ sorusunun en etkili yanıtı aktif bir yaşam tarzına sahip olmaktır.
Düzenli yürüyüş ve egzersiz yapılması da basurun iyileşme sürecini hızlandırmaktadır.
Oturma banyosu da basur tedavisini hareketlendirmektedir.
Tuvalet gereksiniminin giderilmesinin ardından içi sıcak suyla doldurulmuş küvete oturulması, makattaki ağrı ve spazmların giderilmesini desteklemektedir.
Uzun süre oturmaktan kesinlikle uzak durulmalı ve her yarım saatte bir kısa yürüyüşler yapmaya çok dikkat edilmelidir.
Tuvalet gereksinimi kesinlikle ertelenmemelidir. Dışkılama hissedildiği an tuvalete gitmek basurun önlenmesinde çok etkilidir. Dışkı gereksinimi zamanında yapılmazsa bu gaitayı sertleştireceğinden bir sonraki tuvalet gereksiniminde makatın zorlanmasına yol açacaktır.
