Lipödem, özellikle de bacaklarda meydana gelen anormal yağ depolanmasıyla birlikte karakterize kronik ve ilerleyici bir yağ metabolizması hastalığı olarak adlandırılmaktadır. Bacaklarda simetrik, ağrılı yağ birikmesi ve şişliği olmasıyla birlikte el ve ayaklar korunmaktadır. Hastalar genellikle kadındır ve yağ depolanması ergenlik dönemiyle birlikte otuzlu yaşlar arasında başlamaktadır.
Çoğunlukla lipödem problemi olan kadınların bacaklarda kalınlaşma ve şişliğin oluşması problemi olarak kontrolsüz olarak yemek yemeleri ve hareketsizlik olduğuda belirtilmektedir. Lipödem neden olduğu ağrı, hareketlerde kısıtlılık, gün içerisindeki aktivite düzeyinde azalma ve psikososyal stresten kaynaklı bir sağlık problemidir. Peki, lipödem nedir? Bacaklarda kalınlaşma (lipödem) neden olur?
İçerik Başlıkları
Lipödem Nedir
Lipödem, bacaklardaki deri altındaki yağ dokusunun fazlalığından dolayı bacağın normalden daha fazla kalın olması durumundur. Lipödem kelimesi aslında ödem durumu değildir. Burdaki sıkıntı derinin altında yer alan yağ dokusunun sebebi tam anlamıyla bilinmeyen bir şekilde olması gerektiğinden daha fazla kalın olmasıdır. Lenfödem ise vücudumuzda lenf sisteminin yetersizliğine bağlı bir şekilde hücre dışarısına kaçan ve ödeme sebep olan sıvının tekrarlanmasıyla birlikte sisteme sahil olmamasından dolayı ödem ortaya çıkmasıdır. Lipodem özellikle de kadınlarda daha sık görülmektedir. Bacak ve kol gibi uzuvlarda yer alan cilt altındaki yağ dokuda kalınlaşmayla birlikte östrojen yüksekliği arasında doğru orantılı olması tespit edilmiştir. Bu nedenle de lipödem erkeklerde görülmemektedir ve kadın hastalığıdırı. Lipödem hastalığı 4 evreyle oluşmakta ve ilk evresinde bacaklarda düz bir kalınlaşma vardır. İkinci evrede ise kalınlaşmaya yer yer dalgalanmalarla birlikte kabarıklıklar eşlik etmektedir. Üçüncü evrede ise deride portakal kabuğu görüntüsü oluşmaktadır. Kişinin aşırı kilosu olmasa da çok kalın bacak veya kol oluşabilmektedir. Dördüncü ve son evresinde ise damar yetmezliği de eşlik etmekte ve geri dönüşü olmayan, hareket kısıtlığından dolayı deformiteli bir ektremite oluşmaktadır.
Lipödem Neden Olur
Lipödem hastaları ergenlik dönemiyle birlikte bacaklarda kalınlaşma olmasından dolayı şikayet etmektedir. Etek veya elbise giymek istemezler. Ayak bileği, ayak ve ayak parmakları normal olmasıyla birlikte ayak bileğinden bacak devamlılığında bacak aniden kalınlaşmaya başlar. Kalınlaşma öncelikle diz altından ileri seviyelerde uyluğa kadar devam etmektedir. Sıklıkla aynı şikayet durumu aile ve yakın akraba kadınlarında da mevcut olmaktadır. Hastalık genetik geçiş sağlamaktadır. Genel olarak hastalar ailede de aynı durumun olduğunu belirtmektedir. Sıklıkla kıyafet gibi sosyal problemler haricinde özellikle de gün içerisindeki yorgunluktan kaynaklı akşamları ağrılı bacak şikayetleri meydana gelmektedir. Bu dönem içerisinde yapılan fiziksel muayenede şişlik olarak algılanmakta olan bacak aslında önem taşımamaktadır. Ödemli bacakta basmakla deride gode bırakmakta olan (deride çökme) ödem olmasıyla birlikte lipödemli bacakta basmakla çökme olmaması durumunda aşırı hassasiyet ve ağrılı bacak meydana gelmektedir.
Lipödem Tedavisi Nedir
Lipödem tedavisinde problemli kısımlarda soruna sebep olan fazla yağ dokusunun alınmasıdır. Bu kısımda önemli olan bölgede toplardamar ve lenf damarlarına hasar vermeyerek yağların liposuction yöntemiyle birlikte alınmaktadır. Klasik liposuction yöntemi dışında bölgeye özel damar koruyucu lazer liposuction yapılmaktadır. Bacak, liposuction bakımından riskli bir kısımdır. Bu sebeple de kontrollü olarak simetrik her bacak için 2 ila 3 litre kadar yağ alınması lipödem tedavisi açısıdan uygundur.
Cerrahi operasyon genellikle anestezi altında yapılmaktadır. Operasyondan sonra özel bacak çoraplarıyla birlikte aynı gün içerisinde hasta taburcu olmaktadır. Lipödem tedavisi tek başına cerrahi tedaviden oluşan bir durum değildir. Operasyondan sonra anti ödem egzersizlerle birlikte lenfatik masaj, LPG tedavi, ilk 3 ay basınçlı çorap tedavisinin kullanımıyla birlikte cerrahiye ilave edilmesi gereken tedaviler arasında yer almaktadır.