Ekşi hamur mayası, M.Ö. 1.500 tarihlerine dayanmakta olan eski bir tahıl fermantasyon yöntemlerinden biri olarak yer almaktadır. Ekşi maya, ticari ekmek mayası birkaç yüzyıl öncesinde yerini alana kadar geleneksek ekmek mayası olarak kullanımını sağlanmıştır. Ekşi maya iki ana malzeme içermektedir. Bu malzemeler ise un ve sudur. Un ve suyun karıştırılmasıyla birlikte düzenli olarak beslenilmesi durumunda birkaç hafta içerisinde ekmek yapımı için kullanılabilir olan kıvamda bir maya elde edilmektedir. Tahıl mayası olarak üretimi sağlanan ekşi mayalı ekmek, fermantasyon sonucunda oluşmakta olan gazlar sayesiyle kabarmaktadır. Pek çok kişi, hamurun kabarma sürecini desteklemek açısından ticari fırıncı mayası kullanılmaktadır.
Ekmeğin mayalanması çin geleneksel ekşi hamur fermantasyonu, unda doğal olarak yer alan yabani maya ve laktik asit bakterileri kullanılmaktadır. Ekşi maya, asidik koşullar ile birlikte ticari fırıncı mayasına göre daha fazla dayanıklılık sağlar. Bu durum, laktik asit üretimi sağlayan bakterilerle birlikte hamurun kabarmasına destek olunması açısından beraber çalışmasıyla birlikte ilişkilidir. Kimchi, kefir, yoğurt ve lahana turşusu da dahil olmasıyla bazı fermente ürünlerde laktik asit bakterileri içeriğine sahiptir. Ekşi maya yapımı için kullanımı sağlanan yabani maya, un, su ve laktik asit bakterileri başlangıç olarak adlandırılmaktadır. Ekmek yapımında maya hamurunda içeren şekerin fermente olmasını sağlayarak, ekmeği kabarmasına ve karakteristik tadının oluşmasına yardımcı olur. Peki, Ekşi maya nedir, ekşi mayanın faydaları nelerdir? Ekşi maya ile ilgili tüm merak edilen detaylar bu yazımızda derlenmiştir.
İçerik Başlıkları
Ekşi Mayanın Faydaları Nelerdir
- Şişkinlik yapmaz,
- Diğer ekmek çeşitlerine göre daha uzun sürede bayatlamakta,
- Sindirim sistemi problemi yaşayan kişilerde tüketimi sağlanabilir,
- Uzun süre tokluk hissiyatı oluşturur,
- Hazmı kolaylaştırır,
- Diğer ekmek çeşitlerine göre daha düşük glisemik indekse sahiptir,
- Kilo vermeyi kolaylaştırır,
- Ekşi mayanın içeriğinde yer alan mikroorganizmalar, bağırsak florasının olumlu yönde etkilenmesini sağlar ve böylece sindirim sağlığına ekstra bir fayda sağlamaktadır.
- Yüksek miktarda folat ve antioksidan seviyesine sahiptir..
- Ekşi mayalı ekmek, içeriğindeki bileşenlerden kaynaklı daha lezzetli bir tada sahiptir.
Ekşi Maya Nasıl Saklanmalı
Mayanın hazırlanmasından sonra kendi kavanozunda kapağı kapalı olarak dolapta saklanabilmektedir. Böylece fermantasyonu yavaşlamaktadır. Başlangıç olarak maya yeni olmasından dolayı üç günde olmasıyla birlikte besleyici olabilmektedir. Olgunlaşmasıyla birlikte haftanın bir ya da on günde bir şeklinde olarak beslenme işlemi sürdürülebilmektedir. Ekşi mayayı oda sıcaklığında saklamak için her 24 saatte bir beslemek gerekmektedir.
Diyet Yaparken Ekşi Mayalı Yiyecekler Yenir Mi
Diyetisyenler tarafından diyet programında sık sık yer verilmekte olan ekşi mayalı ekmek, porsiyon kontrolüne dikkat edilmesi durumunda kilo artışına sebep olmamaktadır. Bununla birlikte ekşi mayanın bağırsak sağlığını desteklemesiyle birlikte kilo kaybını desteklediği de bilinmektedir. Metabolizmanın hızlanmasını sağlamakta olan ekşi mayalı ekmek, ölçülü bir şekilde tüketilmesi durumunda kilo kaybına ve yönetimine fayda sağlayabilmektedir.
Ekşi Maya Hangi Hastalıklara İyi Gelir
- Şeker hastalığın önüne geçmede yardımcıdır: Düşük glisemik indeks içeriğine sahip olan ekşi mayalı ekmek, kan şekeri ve insülin seviyelerinin normal düzeyde tutulması sağlanmaktadır. Böylece insülin direnci ve şeker hastalığını önlemede önemli bir rol oynamaktadır.
- Sindirim sistemini problemlerinin önlemede fayda sağlar: Ekşi mayalı ekmek, probiyotik özelliğiyle birlikte bağırsak rahatsızlıklarının giderilmesini sağlayarak zayıflama, sindirim sistemi (gastrit, ülser ve reflü) sorunlarına, demir eksikliği anemisine, insülin direncine, vitamin ve mineral eksikliğinin önüne geçmesinde ve giderilmesinde oldukça etkilidir.
- Kansızlığa iyi gelmektedir: Ekşi maya ekmeği diğer ekmek çeşitlerine göre daha yüksek folat ve antioksidan içeriğine sahiptir. Daha düşük fitat düzeyleri ise besin emiliminde artış göstermektedir. Ekşi maya bu özelliğiyle birlikte kansızlık problemlerinin önüne geçmede fayda sağlamaktadır.
Ekşi Maya Nasıl Yapılır
Ekşi maya yapımı için malzemeler:
- 1/2 su bardağı un,
- 1/2 su bardağı oda sıcaklığında su
- Ekstra olarak un ve su
Yapılışı:
Ekşi maya yapılışı için öncelikle un vu su geniş bir cam kabın içerisinde alınır. Daha sonrasında tahta bir kaşık ile birlikte pürüzsüz bir doku alana kadar karıştırılmaktadır. Karışım iyi bir şekilde karıştırılmasından sonra üzerine bir bez örtülmekte ve oda sıcaklığında güneş görmeyen bir ortamda bekletilmektedir. 24 saat beklemesinden sonra yarım su bardağı un ve yarım su bardağı su ilave ederek pürüzsüz bir kıvam olana kadar karıştırılmaya devam edilir. Üzerine bir bez örtülerek tekrardan oda sıcaklığında güneş görmeyen bir dolap içerisinde bekletilir. 24 saat beklemesinden sonra karışımın üçte ikisi atılmakta ve kalan karışıma yarım su bardağı un ve yarım su bardağı su ilave ederek pürüzsüz bir kıvam alana kadar karışım sağlanır. Daha sonra üzerine bir örtü örtülür ve oda sıcaklığında güneş görmeyen bir dolaba kaldırılıp bekletilir.
Bu işlem karışımın üzerini tamamen köpük kaplayacak kadar ve su testinin geçene kadar her 24 saatte bir tekrarlanmaktadır. Bu işlemler 2 ila 7 gün devam etmektedir. Su testini yapmak için mayanın beslenmesi ve tamamen köpürene kadar 4 ila 8 saat bekletilmektedir. Bir su bardağı oda sıcaklığı suyun içerisine bir çay kaşığı maya yavaş bir şekilde bırakılmaktadır. Maya suyun üzerinde yüzmesi durumunda kullanılması uygun hale geldiği anlaşılmaktadır. Hemen batması durumunda ise besleme işleminin düzenli olarak devam etmesi gerektiği söz konusudur. Hazırlanmakta olan maya cam bir kavanoza ilave edilerek, kapağı kapalı olacak şekilde buzdolabında saklanabilmektedir. Mayanın haftanın 2 ila 3 kez 3/2 atılarak yarım su bardağı un ve yarım su bardağı su ilave edilerek karıştırılmasıyla beklenmesi gerekmektedir.