Balıki dengeli bir diyetin önemli parçalarından biri olarak yer almaktadır. Balık ve diğer deniz ürünleri, uzun zincirli omega-3 yağlarıyla birlikte D vitamini ve selenyum gibi mineraller ve yüksek protein ve düşük doymuş yağ asitleri içeriğine sahiptir. Balık tüketiminde ya da balık yağı alımında kalp sağlığında ve kan damarlarına faydalı olduğu da gösterilmiştir. Araştırmalara göre haftada 1-2 porsiyon yağlı balık tüketiminin, kalp rahatsızlığından kaynaklı oluşabilecek ölüm riskinin yaklaşık olarak %36 oranında azalttığı tespit edilmiştir.
Balıkta yer alan bu temel besinler kalp ve beyin sağlığının korumaya yardımcı olmaktadır. EPA (eikosapentaenoik asit) ve DHA (dokosaheksaenoik asit) balıklarda yer alan iki omega-3 yağ asitleri olarak yer almaktadır. Omega-3 yağ asitleri her çeşit balıkta yer almakta, ancak özellikle yağlı balıklarda yüksek oranda yer almaktadır. Somon, alabalık, sardalye, ringa balığı uskumru ve ton balığı yağlı balıklar arasında bulunmaktadır. Peki, balık yemenin faydaları nelerdir? Ayrıca balık kilo aldırır mı konu başlıklı yazımıza göz atarak daha detaylı bilgi sahibi olabilirsiniz.
Balık Yemenin Faydaları Nelerdir
- Bağışıklık sisteminin güçlenmesini sağlar: Balık D vitamini, B12 vitamini ve niasin gibi çeşitli vitamin ve mineral içeriğine sahiptir. Balık, kasların, organların ve kan damarlarının korunabilmesi açısından rol oynamakta olan iyi bir protein kaynaklarından biridir. Protein saç büyümesini, hücre bölünmesini ve hormon sinyalini desteklemede katkıda bulunmaktadır. Vücudun tüm sistemi tarafından kullanılmaktadır. Balık, vücut tarafından tek başına üretilemeyen bir mineral olan iyot açısından da zengindir. İyot, iştah ve bağışıklık sistemi gibi durumların kontrolünü sağlayan tiroidinin işlevinde oldukça önemli bir role sahiptir. Balık mevsiminde tüketimini sağlandığında, içeriğinde yer bulunana yağ asitleri sayesinde bağışıklık sisteminin korunmasını ve güçlenmesini açısından oldukça önemli besinlerden biridir. Yapılan bilimsel çalışmalara göre balık tüketiminde grip ve enfeksiyonlara karşı koruma sağlandığı tespit edilmiştir. Bu sebeple de balığın mevsiminde haftanın iki günü tüketimi sağlanması önerilmektedir.
- Zeka gelişimini destekler: Omega-3 yağ asitleri büyüme ve gelişim açısından oldukça gereklidir. Balık aynı zamanda beyindeki gri maddenin artmasını ve yaşlanma süresinin yavaşlamasını sağlamaktadır. Bilgileri işlemekte ve anıları tutan nöronlar, beynin ana işleyen dokusu olan gri maddede yer almaktadır. Yapılan araştırmalarda da haftanın bir günü balık tüketimi sağlayan kişilerin beyinlerinin merkezinde duygu hafızanın düzenlenmesinde daha fazla gri maddenin bulunduğu tespit edilmiştir.
- Diyabet risk faktörünü minimum seviyeye indirir: Somon, ringa, hamsi, sardalya ve uskumru gibi ağlık balıklar, kalp sağlığı açısından oldukça faydalı olan, iltihabın azalmasını sağlayan Omega-3 yağ asitleri DHA ve EPA açısından oldukça zengindir. Bu yağların düzenli ve yeterli miktarda tüketimi sağlanması durumunda kalp rahatsızlığı ve felç riski yüksek olan şeker hastası olan kişiler için oldukça önemlidir. Omega-3 genç bireylerde diyabet riskini önemli miktarda azaltmayı sağlamaktadır. İnsülin işlevinin artmasıyla birlikte Tip 2 diyabete karşı koruma sağlamaktadır. Bu nedenle diyabet hastalarının ve diyabet riskini taşımakta olan kişilerin düzenli bir şekilde balık tüketmeleri tavsiye edilmektedir.
- Omega-3 açısından oldukça zengindir: Balık, diğer hayvansal kaynaklı besinlerden farklı olmasıyla birlikte genel olarak doymamış yağ asitleri olarak bilinmekte olan omega-3 yağ asitleri açısından yüksek değerlere sahiptir. Omega-3 öncelik olarak balıklarda yer alan ve vücudun üretememiş olduğu faydalı bir yağ olarak yer almaktadır. Omega-3 somon, uskumru, sardalya ve ton balığı gibi soğuk su balıklarında yüksek oranda yer almaktadır. Omega-3 kalp ve damar sağlığı açısından faydalı olmasıyla birlikte gözlerde meydana gelen sarı nokta hastalığı riskini azaltır ve kan şekerinin dengede olmasında önemli rol oynamaktadır. Omega-3 yağ asitleri, düzenli bir şekilde alınması durumunda koroner kalp rahatsızlığının önüne geçmede ve azaltma ile ilişkili görünmektedir. Bu yağ asitleri koroner plağı en aza indirir, trigliserit seviyelerinin düşmesini ve kan basıncının düşmesi açısından yardımcı olmaktadır.
- Çocukların dikkatini arttırır: Büyüme dönemindeki çocuklar açısından balık tüketimi oldukça önemlidir. Haftanın en az bir günü yeterli miktarda balık tüketimi sağlayan çocukların dikkat ve algılama yetisinin gelişim sağladığı düşünülmektedir. Balıkta yer alan protein, fosfor, D vitamini ve kalsiyum gibi vücut açısından gerekli olan maddeler yüksek oranda yer almaktadır. Balıkta bulunan proteinlerin içermiş olduğu amino asitler vücutta önemli miktarda rol oynamaktadır. İçermiş olduğu D vitamini ise özellikle de vücudun kemik sisteminin gelişimini sağlamakta ve ileriki yaşlarda ortaya çıkabilecek kemik erimesinin önüne geçmede fayda sağlamaktadır.
- Kemiklerin güçlenmesini sağlar. Aynı zamanda eklemlerde oluşan ağrılara iyi gelir: Hamilelik döneminde balık tüketiminin sağlanması hem anne hem de bebek açısından oldukça önem taşımaktadır. Hamilelik döneminde anne adaylarının kalsiyum ihtiyacında artış görülmektedir. Bunun sebebi ise bebeğin kemik gelişiminde kalsiyum etkili olmasıdır. Bu dönemde anne tarafından yeterli oranda kalsiyum tüketilmemesi durumunda hamilelik döneminde annenin kemikleri bu yetersiz tüketiminden etkilenmekte ve ileriki yaşlarda annede kemik rahatsızlıklarının meydana gelme riskinin yükselmesine neden olmaktadır. Aynı zamanda hamilelik döneminde kalsiyum alması emzirme dönemindeki süt salınımı üzerine de olumlu etkilere sahiptir. Böylece bebek için de gerekli olan tüm besinlerin annenin sütünden karşılanmaktadır. Bu nedenle de annenin düzenki ve yeterli oranda balık tüketimi sağlaması oldukça önemlidir. Ayrıca annenin yeterli miktarda balık tüketmesi bebeğin kemik gelişimi ve beyin gelişimi açısından oldukça faydalıdır. Balık iyi bir kalsiyum kaynağı olarak yer almaktadır. Özellikle de hamsi ve sardalya gibi küçük balıklar kalsiyum açısından zengindir. Örneğin bir sardalya balığında yer alan kalsiyum, bir bardak süt ile eşit miktardadır. Balık ayrıca çocuklardaki sağlıklı kemik ve diş gelişimi açısından gerekli besinlerden biri olarak yer almaktadır. Protein açısından oldukça kaliteli olan balık, B vitaminleri, iyot ve demir açısından zengindir. Balık yağı ise yüksek miktarda A ve D vitaminleri içermektedir. Hamsi gibi küçük balık kılçığı ile birlikte tüketilen iyi bir kalsiyum kaynağı olarak yer almaktadır.
- Hücreleri onarır: Vücut açısından oldukça önemli besin kaynaklarından biri de proteinlerdir. Balık da dahil olmasıyla birlikte bazı besinler kaliteli protein yağlarını ortaya getirmektedir. Protein, hücrelerin onarılması ve yeni dokuların yapımı açısından oldukça önemli bir işleve sahiptir. Protein açısından yüksek bir besin olan balık, düzenli olarak tüketimi sağlanması önerilmektedir.
- Alzheimera yakalanma olasılığını minimuma düşürür: Balık tüketimi, uzun yıllar boyunca kalp sağlığı ile ilişkilendirilmektedir. Yapılan bilimsel araştırmalar doğrultusunda beyin sağlığı açısından da oldukça faydalı olduğu ile ilgili kanıtlar yer almaktadır. Yapılan bilimsel araştırmalar sonucunda alzheimer rahatsızlığına yakalanma riskini minimum seviyeye düşürmede etkilidir. Aynı zamanda ailheimera neden olan bir çeşit hafıza kaybı olan hafif bilişsel bozukluklarının oluşma riskinin daha düşük olduğu belirtilmektedir. Balık tüketimi sağlayan kişilerin düzenli olarak balık tüketmeyenlere göre daha fazla beyin gri maddesine sahip olduğu tespit edilmiştir.