AMELİYATSIZ JİNEKOMASTİ TEDAVİSİ MÜMKÜN MÜ?
Erkek memesinin normalden büyük boyutlarda olması ile karakterize olan jinekomasti durumu birçok erkeğin günlük yaşamını olumsuz etkileyen ve yaşam kalitesini düşüren bir sorun olmaya devam etmekte. Her yaş grubunda görülebilen jinekomasti sorunu erkeklerin sportif aktivitelere katılmasını engelleyebilmekte, yüzme gibi sporları yapamamasına ve beden algılarındaki olumsuzluk nedeniyle ciddi özgüven kaybı yaşamalarına neden olabilmekte. Özellikle ergenlik döneminde gözlenen jinekomasti sorunu genç erkeklerin içe kapanmasına, sosyal aktivitelerden geri durmasına ve ciddi psikolojik sorunlara yol açabilmekte. İstedikleri gibi vücutlarına oturan tişört veya gömleği giyemeyen erkekler bu sorundan kurtulmanın yollarını aramakta. Jinekomastinin en hızlı, en pratik, en doğal ve en ucuz tedavi yollarını arayan kişiler için merak ettiklerinizi konunun uzmanı olan Estetik, Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Cengiz Açıkel’ e sorduk.
JİNEKOMASTİ NEDİR VE NASIL ANLAŞILIR?
Jinekomasti’ yi kısaca erkek memesinin, tek veya çift taraflı olarak, normalden büyük boyutlara ulaşması şeklinde tanımlayabiliriz. Ancak, özellikle belirtmek isterim ki her meme büyümesi jinekomasti değildir; meme kanseri gibi acil tedavi edilmesi gereken bir hastalık da olabilir. Bu nedenle, meme büyümesi olan erkekler kendi kendilerine jinekomasti tanısı koymamalı ve mutlaka bir Endokrin ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanına başvurarak muayene olmalıdır. Yapılan muayene, kan tetkikleri ve radyolojik incelemeler sonucunda meme büyümesine neden olabilecek altta yatan başka hastalıkların veya durumların olup olmadığı araştırılmalıdır. Yapılan değerlendirmeler sonucunda jinekomasti tanısı konduktan sonra tedavi yöntemleri gündeme gelmelidir.
JİNEKOMASTİ NEDEN OLUR?
Erişkin yaşa gelmiş ve ameliyatla tedavi edilen jinekomasti olgularının %85’inde özel bir neden saptanmaz ve bu tip olgulara “idiyopatik jinekomasti” denir. Geri kalan jinekomasti olgularında ise jinekomastiye neden olan bazı durumlar söz konusudur. Erkekte hormon dengesini bozan bazı tümörler, hastalıklar, ilaçlar, alkol ve uyuşturucu kullanımı, stres, obezite, viral enfeksiyonlar veya travma bu nedenlerden bazılarıdır. Ek olarak, yeni doğanlarda, ergenlik döneminde ve ileri yaşlarda doğal hormon değişimlerine bağlı jinekomasti görülebilir.
JİNEKOMASTİ BİR HASTALIK MIDIR?
İdiyopatik jinekomasti bir hastalık değildir. Ancak jinekomasti bazı hastalıkların bir klinik belirtisi olarak da ortaya çıkabilir. Bu nedenle, mutlaka jinekomastiye neden olabilecek ve tedavi gerektiren bir durum olup olmadığı araştırılmalıdır.
JİNEKOMASTİ MUTLAKA TEDAVİ EDİLMELİ MİDİR?
Eğer jinekomastiye neden olan bir hastalık veya bir durum tespit edilirse öncelikle bu hastalık tedavi edilmeli ve jinekomastinin gerileyip gerilemediğini görmek için ortalama 1 yıl beklenmelidir. Diğer taraftan yapılan testlerde herhangi bir neden bulunamayan idiyopatik jinekomasti durumu ki çoğu jinekomasti olgusu böyledir, bir hastalık değildir ve tedavisi zorunlu değildir. Bu tür olgular tamamen estetik nedenlerle, yaşam kalitelerini yükseltmek ve beden algılarını düzeltmek amacıyla tedavi arayışına girerler.
JİNEKOMASTİ KENDİLİĞİNDEN GEÇER Mİ?
Ergenlikte gözlenen idiyopatik jinekomasti olgularının büyük çoğunluğu hormon seviyelerinin dengeye gelmesi sonucu erişkin yaşlarda kendiliğinden düzelir. Yine ilaç, madde veya gıda kullanımına bağlı gelişen jinekomasti olgularında da etken kullanımına son verildiğinde bir yıl içerisinde meme hacminde gerileme gözlenebilir. Jinekomastiye neden olan bir hastalık tespit edilmiş ise öncelikle bu hastalık tedavi edilmelidir. Fazla kilolu kişilerin normal kilolarına düşmeleri sonrasında da jinekomasti görünümünde düzelme olabilir. Diğer taraftan, olası tüm nedenlerin ortadan kaldırılmasının üzerinden bir yıl geçtikten sonra hala jinekomasti söz konusu ise artık cerrahi tedavi gündeme gelebilir.
Herhangi bir neden saptanamayan ve erişkin yaşlarda gözlenen jinekomasti olgularının büyük çoğunluğunu oluşturan idiyopatik jinekomasti olgularında ise jinekomasti kendiliğinden geçmez ve bir cerrahi müdahale gerekir.
JİNEKOMASTİ SPOR YAPARAK GEÇER Mİ?
Jinekomasti sorunu olan erişkin bir kişide eğer obezite gibi kilo fazlalığı varsa spor ve diyet sonucu kilo verilmesine bağlı meme hacminde de bir miktar küçülme beklenir. Ancak, normal kilosunda olan bir erkekte göğüs kaslarını çalıştıran egzersizleri yaparak jinekomastinin tedavi edilmesi maalesef mümkün değildir. Aksine, göğüs kaslarının kitlesi egzersizlere bağlı olarak arttıkça, göğüs kaslarının üzerindeki meme dokusu daha da öne çıkarılır ve jinekomasti daha belirgin bir hal alabilir.
JİNEKOMASTİ KREMİ VEYA BİTKİSEL TEDAVİSİ VAR MI?
Meme derisi üzerine sürülerek deri altındaki yağ hücrelerini parçaladığını ileri süren bazı kremler internet ortamında pazarlanmaktadır ancak bu tür kremlerin jinekomastiyi tedavi ettiğine dair bilimsel çalışmalar yoktur. Kandaki hormon seviyelerini kontrolsüz şekilde değiştirme potansiyeli olan bazı bitkisel ürünlerin ise yarardan çok zararlı yan etkileri olabilmektedir. Bu tür krem ve bitkisel ürünler, ilaç olarak sunulmadıkları için resmi sağlık denetiminden yoksundur ve insanların tedavi arayışlarını istismar eden ticari ürünlerdir maalesef.
JİNEKOMASTİ NASIL GİZLENİR?
Ergenlik döneminin bitmesini beklerken kıyafetlerin altından göğüslerin dikkat çekecek şekilde belirgin olmaması adına “jinekomasti atleti” denilen ve göğüsleri bastırarak kamufle eden iç çamaşırı giyilebilir.
JİNEKOMASTİ AMELİYATI NEDİR?
Jinekomasti ameliyatı tek ve standart bir ameliyat değildir. Meme dokusunun büyüklüğüne, içerisindeki yağ dokusunun oranına, meme derisindeki gevşeklik ve sarkmanın durumuna göre farklı cerrahi teknikler kullanılır. Her tekniğin kendine göre avantaj ve dezavantajları olabilir. Hangi ameliyat yönteminin daha uygun olacağına ameliyat öncesi muayenede karar verilir.
Benim kendi pratiğimde en sık kullandığım yöntem koltuk altı çizgisinde yaptığım 3-4 mm’ lik bir kesiden girerek yaptığım “liposuction” yöntemidir. Bu yöntem özellikle yağ dokusunun yaygın olduğu olgularda çok yararlı olmaktadır. Diğer yandan meme başının hemen altında sert bir kitle şeklinde hissedilen ve meme ucunu ileri doğru çıkaran olgularda meme başına yapılan kısa bir kesiden girilerek fazla meme dokusu çıkartılır. Meme derisinin aşırı sarkık olduğu jinekomasti olgularında ise sadece meme dokusu değil fazla meme derisinin de çıkartılması gerekir ve maalesef ömür boyu kalıcı izler kalır.
Jinekomasti tedavisinde en önemli noktalardan bir tanesi meme hacmini küçültürken doğallığını korumaktır. Meme dokusunu gereğinden fazla çıkartmak son derece ciddi estetik sorunlara yol açmakta ve tedavisi güç olmaktadır. Bu tür olgulara özellikle plastik cerrah olmayan doktorlarca yapılan ameliyatlar sonrasında rastlamaktayım.
Son olarak tekrar vurgulamak isterim ki erişkin yaşta, herhangi bir hastalık sonucu oluşmayan jinekomasti olgularının en etkin ve kalıcı tedavisi cerrahi yöntemlerdir. Jinekomasti ameliyatlarını yapmaya yetkili tek uzmanlık dalı ise bu konuda yıllarca eğitim verilen Estetik, Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi’ dir.
