Lezzetli yemeklerin sırrı defne yaprağına ülkemizde Akdeniz defnesi denilmektedir. Et ve balık yemeklerinin yanı sıra çorbalara da hoş bir koku veren defne yaprağı, sağlığa olan faydalarından dolayı alternatif tıp alanında da kullanılmaktadır.
Yaprakları dört mevsim boyunca yeşil kalabilen defne yaprağının kendisine özgü o hoş kokusu ve aroması insanı cezbetmektedir. Kokusu oldukça keskin olan defne yaprağı en fazla et yemekleri hazırlanırken ve balık marine yapılırken kullanılsa da balık çorbasıyla ve pilavların içine de katılmaktadır. Ayrıca tavuk ve hindinin etsi kokusunu gidermek için hindi ve tavuk etinin haşlanacağı tencerenin dibine de defne yaprağı konulmaktadır.
Yemeklerin içerisinde tüketilen defne yaprağının sağlığa olan faydalarını maksimum seviyeye çıkarmak için bitkisel tedavi amaçlı olarak kullanılması, ‘Defne yaprağı faydaları nelerdir?’ sorusunu beraberinde getirmektedir. Defne yaprakları taze olarak toplandıktan ve kaynatıldıktan sonra elde edilen şifalı suyla saç ve vücut yıkanmaktadır. Defne yapraklarının toz haline getirilmesiyle elde edilen merhemde tedavi amaçlı kullanılmaktadır.
İçerik Başlıkları
Defne Yaprağı Nedir?
Akdeniz iklimini seven defne ağacı ülkemizde de Akdeniz, Karadeniz, Ege ve Marmara’nın kıyı kesimlerinde yetişmektedir. Boyu 6-8 metreye kadar ulaşan defne ağacının tepesi yuvarlak, dalları ise oldukça sıktır.
‘Defne yaprağı nedir?’ Oval, kenar kısımları dalgalı, üstü parlak, yapısı sert ve almaşık dizili defne yaprağının boyu 8-10 santimetreye kadar ulaşmakta olup, rengi ise koyu yeşildir. Yapraklarının koyu yeşil rengini dört mevsimde koruduğu için ölümsüzlüğü simgelemektedir. Defne ağacının yaprakları mitolojide ise Apollon’un simgesidir. Yunan mitolojisinde anlatılan rivayete göre Apollon, Dafni adında bir kıza aşık olmuş, ancak aşkına karşılık bulamamıştır. Bunun üzerine çılgına dönen Apollon, Dafni’yi yakalamak ister ve tam yakalamak üzereyken de Dafni, babası tarafından defne ağacına dönüştürülür.
Bu olaydan sonra defne ağacı Apollon tarafından şiir, şarkı ve galibiyete adanmıştır. Hatta olimpiyatlar Apollon şerefine düzenlendiği için olimpiyat yarışmalarında galip gelenlere defne yaprağıyla süslenmiş taçlar takılmaktadır.
Defne Yaprağı Faydaları Nelerdir?
Kış mevsiminin soğuk günlerinde yakalanılan soğuk algınlığı, nezle ve gribal enfeksiyonların iyileşme sürecini hızlandıran defne yaprağı mide, börek ve karaciğerdeki sağlık problemlerine de çok iyi gelmektedir. Vitamin ve mineral bakımından çok zengin olan defne yaprağı kalp sağlığını desteklediği gibi sindirim sisteminin çalışmasını düzenlemekte ve ağrıların hafiflemesinde etkili olmaktadır.
Peki, ‘Defne yaprağının sağlığa faydaları nelerdir?’ Defne yaprağının sağlığa faydaları şöyle sıralanabilir;
Defne yaprağından demlenen çay mideyi rahatlattığı ve hazımsızlığı engellediği gibi toplumda sık rastlanan sindirim bozukluğu hastalıklarından olan asit reflü, kabızlık ve düzensiz bağırsak hareketlerine içeriğindeki vitamin ve mineraller sayesinde çok iyi gelmektedir. Defne yaprağından çay demlemek için kuru defne yaprağı veya taze defne yaprağı kullanılabilir.
İçeriğinde çok güçlü antioksidan maddeler barındıran defne yaprağı bağışıklık sistemini güçlendirerek özellikle grip, nezle gibi enfeksiyon hastalıklarıyla etkili şekilde savaşmaktadır. Ayrıca etkili bir ateş düşürücü olduğu gibi baş, iskelet ve bel ağrısını dindirmektedir.
Defne yaprağı kaynatıldıktan sonra elde edilen suyla saçların yıkanması ölü deriyi temizleyerek kepeklenmeyi engellemekte ve saç derisini de beslemektedir. İki litre suyun içerisine 1-2 tane defne yaprağı atıldıktan sonra kaynatılmalı ve soğuması beklenmelidir. Daha sonra bu su, saçın durulandığı son suyun içerisine katılmalı ve saçlar yıkanmalıdır. Aynı zamanda bu suyun saç diplerine uygulanması saçlardaki bitleri temizlemektedir.
Günümüzde yaygın olarak görülen gastrit ve ülser hastalıklarıyla mücadelede mideyi güçlendirerek semptomları hafifletmektedir.
Göz rahatsızlıklarıyla mücadelede oldukça etkilidir.
Işıl ışıl parlayan dişler için toz halindeki defne yaprağı macun gibi diş fırçasına sürüldükten sonra dişler fırçalanmalıdır.
Hamilelikten evvel defne yaprağı tüketilmesi bebeğin gereksinim duyduğu folik asit miktarının karşılanmasına yardımcı olmaktadır.
Cilt sağlığına da faydalı olan defne yaprağı cilt bakımında da kullanılmaktadır. Defne yaprağının kaynatılmasıyla elde edilen su tonik olarak cilde uygulandığı zaman sivilce oluşmasının önüne geçtiği gibi güneş lekelerinin azalmasında da oldukça etkilidir.
Lösemi yani kan kanserinin ve cilt kanserinin tedavi sürecini desteklemektedir.
Kalp damarlarını güçlendirerek kalp sağlığını korumaktadır.
Kurutulan defne yaprakları toz haline getirildikten sonra açık yaraların tedavisinde kullanılmaktadır. Açık yaralarda yüksek olan enfeksiyon kapma riskini defne yaprağı azaltmaktadır.
Tadı ve kokusuyla insanı sakinleştirerek stresi azaltmaktadır. Aynı zamanda uykusuzluk problemine son vererek uyku verimini artırmaktadır.
Adet düzensizliklerine iyi gelerek adet dönemlerini düzene sokmaktadır.
Defne yaprağının zayıflatıp zayıflatmadığı özellikle kilo problemi olanlar tarafından çok araştırılmaktadır. Antioksidan etkiye sahip olan defne yaprağı çayı metabolizmayı daha hızlı çalıştırmaktadır. Bu nedenle zayıflamak için diyet yapanların beslenme programında defne yaprağı çayına yer verilmektedir.
Pürüzsüz bir cilde sahip olmak için bitkisel yöntem arayanlar için defne yaprağından yapılan sabun imdada yetişmektedir. Ağız içerisindeki yaralara ve aftlara defne yaprağının çiğnenmesi çok iyi gelmektedir. Bir çay bardağı sirke ve 2-3 tane defne yaprağının kaynatılmasıyla elde edilen ağız gargarası ise diş ağrısını kısa sürede dindirmektedir.
Defne Yaprağı Tütsüsü Ne İşe Yarar?
İnsan psikolojisine iyi gelen ve insanı rahatlatan bitkiler arasında defne yaprağı ön plana çıkmaktadır. Her zaman olmasa da ara sıra yapılan defne yaprağı ritüelinin motivasyonun artmasına yardımcı olduğu bilinmektedir. Defne yaprağı aynı zamanda kahramanlığı, umudu ve barışı simgelemektedir. Ayrıca çok eski zamanlarda defne yaprağının büyüyü bozduğuna inanıldığı için büyü bozulsun diye defne yaprağı yakılırdı.
Defne yaprağı tütsüsü ne işe yarar? İnsanı rahatlatan ve içini ferahlatan defne yaprağı tütsüsünün günümüzde çok yaygın olarak kullanıldığı söylenebilir. Bir tür uçucu yağ asidi olan metil ojenil maddesini içeriğinde barındıran defne yaprağı, bu özelliğiyle insana huzur vermektedir. Kuru defne yaprağı yakıldığı zaman uçucu yağ asidi olan metil ojenil, odanın içerisine insanı adeta büyüleyen çok hoş bir koku yaymakta ve bu sayede vücudun daha dinç kalmasına yardımcı olmaktadır.
Defne Yaprağı Neye İyi Gelir?
Akdeniz ikliminde yetişen ve defnegiller ailesine mensup olan defne yaprağına ‘Laurus Nobilis’ de denilmektedir. Bu bitkinin, boğazdaki iltihap oluşumuyla mücadele ettiği ve öksürüğü kesmede etkili olduğu bilinmektedir. İçeriğinde barındırdığı çok sayıda vitamin ve mineralin sağlığa sayısız faydaları vardır. İçeriğinde çok güçlü antioksidan maddelerde barındırmaktadır.
Defne yaprağı neye iyi gelir? yaşamlarındaki sıkıntılarından dolayı bunalımda olanlar ve bunun neden olduğu strese maruz kalanlar, sakinleştirici etkisi olan defne yaprağı çayı içmeyi ihmal etmemelidir.
Böbreklerdeki sağlık problemini doğal yollardan çözen defne yaprağı yüksek miktarda üreazın neden olduğu böbrek taşlarının yok edilmesinde oldukça etkilidir.
Balgam söktürücü etkisi vardır.
Astım, bronşit gibi solunum yolu hastalıklarına çok iyi gelmektedir.
Etkili bir idrar söktürücü olduğu için vücuttaki fazla suyu dışarı atmaktadır.
Kolesterol seviyesini düşürmektedir.
Kuru ciltler için etkili bir nemlendirici olduğu gibi cilt kırışıklığını geciktirmektedir.
Kulak ağrısının tedavi sürecinde en etkili bitkilerden biridir.
Eklem ve kemik hastalıklarının yanı sıra romatizmaya da çok iyi geldiği bilinmektedir.
Mideyi güçlendirerek mide sağlığını koruduğu gibi gastrit, ülser gibi midedeki sağlık problemlerinin tedavisine yardımcı olmaktadır.
Özellikle görme bozukluğuna çok iyi geldiği için gözlük takanların düzenli tüketmesi tavsiye edilmektedir.
İlerleyen yaşların kabusu haline gelen Alzheimer ve Parkinson gibi nörolojik rahatsızlıklara çok iyi gelmektedir.
Bel ve diş ağrılarının dinmesinde oldukça etkilidir.
Kalp ve damar sağlığını destekleyerek kalp ve damar hastalıklarına yakalanma riskini düşürmektedir.
Regl dönemi düzensizliklerine son vermektedir.
Defne Yaprağı Nasıl Tüketilir?
Defne yaprağının sağlığa olan faydalarından yararlanmak için nasıl tüketildiğini bilmek ve mutfaklarda pişirilen yemeklerde defne yaprağına daha fazla yer vermek gerekir. ‘Defne yaprağı nasıl tüketilir?’ Yemeklere kattığı aromanın yanı sıra defne yaprağı çayı demlenerek de içilebilir.
Salata, et, balık gibi yemeklere aroma katan defne yaprağının kokusu çok keskindir. Defne yaprağının bitkisel kürlerinden biri olan defne yaprağı çayı da tüketimde çok fazla tercih edilmektedir.
Defne yaprağı salatalarda kullanılmak istenildiği zaman kuru ya da baharat hali salata soslarına katılmaktadır. Defne yaprağı et yemeklerinde kullanılacağı zaman aroması çok keskin olduğu için en fazla 1-2 tane ve bütün olarak kullanmaya dikkat edilmelidir. Yine et yemeği servis edilmeden defne yaprağı içerisinden kesinlikle alınmalıdır.
Defne yaprağı tüketimi ölçülü olduğu zaman sağlığa çok faydalı olsa da aşırı tüketimi çeşitli sağlık problemlerine neden olabilmektedir. Örneğin defne yaprağından demlenen çayın aşırı içilmesi merkezi sinir sistemini olumsuz etkileyerek dikkat dağınıklığına neden olabilmektedir. Uzmanlar, gündüz saatlerinde ve özellikle araba kullanılacağı zaman defne yaprağı çayı tüketilmemesini tavsiye etmektedir.
Defne Yaprağı Hangi Mevsim Toplanır?
Defne ağacının yaprağı yaz ve kış dökülmediği için dört mevsim yeşil kalabilen yapraklar görsel bir zenginlik oluşturmaktadır. Gövdesindeki çeliklerle çoğaltılabilen defne ağacının Akdeniz türü haricinde bütün çeşitlerinin zehirli olduğu bilinmelidir.
Yaprakları dört mevsim yeşil kalabildiği için defne ağacının yaprakları hangi mevsim isteniyorsa, o mevsimde toplanmaktadır. Ancak kendisine özgü aromasının zirvede olduğu zaman toplamak isteyenler ise mayıs ve ekim ayları arasındaki herhangi bir ayda toplamalıdır. Çünkü bu ayda içerisindeki uçucu yağ asitleri çok daha fazla olduğu gibi sağlığa en faydalı olduğu dönemde bu dönemdir.
Defne yaprakları toplandıktan sonra uygun koşullarda kurutulmalı ve saklama koşullarına uygunda saklanmalıdır. Defne yaprağı yağı üretmek için ise defne yapraklarının toplandıktan sonra kurutulması gerekir.
Defne Yaprağı Nasıl Kurutulur ve Saklanır?
Dünyadaki defne yaprağı üretiminin yüzde 80’ini ülkemiz gerçekleştirmektedir. Bu nedenle dışarıya yapılan defne yaprağı ihracatı ekonomik olarak ülkemiz açısından çok önemlidir. Defne yaprağının uygun koşullarda kurutulması ve saklanması içeriğindeki vitamin, mineral ve sağlığa faydalı diğer bileşenlerin ölmemesi ve aromasının kaybolmaması için çok büyük önem arz etmektedir.
Defne yaprağı nasıl kurutulur ve saklanır? Defne yaprakları toplandıktan sonra kurutulurken güneş ışığıyla direkt temas etmemesine çok dikkat edilmelidir. Çünkü güneş ışığı içeriğindeki uçucu yağ asitlerine zarar vermektedir. Kurutulduğu alan nemli olmamalı ve havadar olmalıdır. Böyle bir imkanı olmayanlar ise fırınlarda kurutabilir. Yine kurutma esnasında yaprakların üst üste fazla denk gelmemesine dikkat edilmelidir. Defne yaprağı fırında kurutulmuşsa, çay yapımında ve baharat imalatında kullanılmaktadır. Fırında kurutulurken tepsili, bantlı ve oda tipi olmak üzere sanayi tipi üç farklı kurutma sistemi kullanılmaktadır. Defne yaprakları tercihe göre dallı veya dalsız kurutulabilmektedir. Kuruduktan sonra taze halindeki ağırlığının dörtte birine kadar düşmektedir.
Defne yaprakları saklanırken de aynı kurutma işlemimde yapıldığı gibi özelliklerini kaybetmemesi için güneş ışığına ve neme maruz bırakılmamalıdır. Mümkünse koyu renk cam bir kavanozun içerisine konduktan sonra ağzı hava almayacak şekilde sıkıca kapatılmalıdır. Serin, nemsiz ve güneşsiz bir alanda saklandığı sürece ilk gündeki tazeliğini muhafaza etmektedir. Saklama koşulları uygun olduğu takdirde raf ömrü ise bir yıldır.
