Virüs ve bakterilerin vücuda girdikten sonra bağışıklık sisteminin verdiği normal bir yanıt olan ateş, kontrol altına alındığı takdirde sağlığa faydalı savunma mekanizmaları arasında yer almaktadır. Anne ve babaları en fazla kaygılandıran sağlık problemlerinden biride çocuklarda görülen yüksek ateştir. Çocuklarda görülen yüksek ateşin nasıl düşürüleceği hakkında bilinçli olmak ise çok önemlidir. Peki, ‘Çocuklarda ateş nasıl düşürülür?’
Çocuklarda ve bebeklerde ateşin yükselmesiyle birlikte farklı semptomlarda görülebilmektedir. Bu semptomlar ise anne ve babaları daha fazla korkutmaktadır. Çocuklarda ve bebeklerde görülen ateşin yükselmesi genellikle soğuk algınlığından kaynaklanmakta ve ateşin yükselmesine neden olan birçok faktör sağlığı ciddi şekilde tehdit etmemektedir.
Kış mevsiminde çocukların üşütmemesi için kat kat giydirilmesi dahi vücut ateşini normalin üstüne çıkarabilir. Ancak 38 derecenin üstüne ateş çıktıysa mutlaka bir sağlık kuruluşuna müracaat etmek gerekmektedir. Vücudun enfeksiyonlara karşı verdiği mücadelenin belirtisi olan ateş sürekli yükseliyorsa, bu sağlığı ciddi şekilde tehdit edebilir. Çocuğun ateş nöbetleri ve bu esnadaki kasılmaları uzun sürmüyorsa kaygılanmaya gerek yoktur. Bu yazıda çocuklarda görülen yüksek ateşin nasıl düşürüleceği tüm detaylarıyla ele alındı.
İçerik Başlıkları
Yüksek Ateş Nedir?
Uzmanlar, çocuklarda görülen 37,5 derecenin üstündeki ateşi yüksek ateş olarak değerlendirmektedir. Çocukların ateşinin yükselmesi anne ve babaları çok kaygılandırdığı için ‘Yüksek ateş nedir? sorusunun yanıtı aranarak bilgi edinilmeye çalışılsa da bu çok yaygın rastlanan bir sağlık problemi olmakla birlikte çoğu zaman özel bir tedaviye gereksinim duyulmadan kendiliğinden geçmektedir.
Çocuklar Neden Ateşlenir?
Çocuklarda 3-5 gün devam eden yüksek ateşe bağırsak enfeksiyonları, alt ve üst solunum yolu enfeksiyonları ve daha fazla kız çocuklarında rastlanan idrar yolu enfeksiyonları neden olmaktadır. Bunlar haricinde zatürre, menenjit, orta kulak iltihabı ve romatizmal rahatsızlıklar da ateş yükselmesinin en belirgin nedenleri arasında yer almaktadır.
‘Çocuklar neden ateşlenir?’ sorusunun yanıtına bu bilgiler ışığında enfeksiyon ve diğer rahatsızlıkların neden olduğu verilebilir. Ateş yükseldiği zaman vücuda giren virüs ve bakteriler yaşamakta zorlanmaktadır. Bu da ateşin çocuğun iyileşme sürecini hızlandırdığına kanıt olarak gösterilebilir.
Çocuklarda görülen yüksek ateşin en fazla rastlanan nedenleri ise şöyle sıralanabilir;
- Roseola virüsü. Bu virüs, yüksek ateşin yanı sıra ciltte döküntüye de yol açmaktadır.
- Çocuğun gribe yakalanması
- Orta kulağın iltihaplanması
- Bademciğin iltihaplanması
- İYE olarak adlandırılan böbrek ve idrar yollarında görülen enfeksiyonlar
- Üst solunum yollarında görülen enfeksiyonlar
- Toplum içerisinde çok sık rastlanan suçiçeği ve boğmaca gibi rahatsızlıklar
- Bebeklerin diş çıkarma çağı
- Metabolizma rahatsızlıkları
- Romatizmal rahatsızlıklar
- Bağışıklık sisteminde görülen rahatsızlıklar
- Vasküler hastalıklar
Yüksek ateşle birlikte seyretmesi muhtemel rahatsızlıklar ise şöyle sıralanabilir;
- Çocuğun cildinde görülen mor döküntüler
- Çocuğun uyumaya daha eğilimli olması
- Nefes alırken güçlük çekmesi
- İshal
- Kusma
- Yutkunurken zorlanma
Şunu da unutmamak gerekir ki çocuklarda ve bebeklerde ateş ölçülürken ateşin yüksekliği ölçülen bölgeye göre değişmektedir. Ateş alından ölçülüyorsa 37,5 derece, kulaktan ölçülüyorsa 38 derece, makattan ölçülüyorsa 38 derece ve koltuk altından ölçülüyorsa 37,3 derece yüksek ateş olarak kabul edilmektedir. Yüksek ateşe özellikle 3 ayını doldurmamış bebeklerde çok dikkat etmek gerekmektedir. Çünkü bu dönemde yüksek ateş çok ciddi sağlık problemlerine işaret edebilir. Ayrıca bebeğe ve çocuğa ateşini düşürmek için ateş düşürücü verilmeden önce mutlaka bir hekim görüşü alınmalıdır.
Çocuklarda Ateş Nasıl Düşürülür Evde
Çocuğun ateşi yükseldiği zaman anne ve babalar endişeye kapılarak hemen ilaçlara yönelmemelidir. Çocuğun vücudunu evde uygulanabilecek doğal yöntemlerle rahatlatmaya çalışmalıdır. Bu doğal yöntemlere rağmen çocuğun ateşi 38 derecenin altına bir türlü düşmüyorsa, o zaman bir sağlık kuruluşuna gidilmesi ihmal edilmemelidir.
Evde ateş nasıl düşürülür ;
Yüksek ateşi düşürmeye aşırıda sıcak olmayan sıcak bir banyo ile başladıktan sonra suyun sıcaklığı kademeli olarak düşürülmeli ve ılık bir seviyeye kadar getirilmelidir. Böylelikle sıcaklığı düşen suyla birlikte vücut ısısı da düşecek ve çocuk rahatlayacaktır. Ancak su aşırıda soğuk olmamalıdır. Çünkü ısının hızla kaybolması sağlığa faydadan daha fazla zarar verebilir.
Banyodan sonrada ateşi kontrol altında tutmak için ıslak havlular, çocuğun koltuk altlarına, alnına, el ve ayak bileklerine konularak ateşi kontrol altına alınmaya çalışılmalıdır. Bu yöntemde, çocuğun vücut ısısının aniden düşmemesi için ıslak havlu birden fazla bölgeye konulmamalıdır. Ayrıca çocuğun vücudu ıslak çarşaf ile de sarılmamalıdır. Çocuğun ateşini düşürmek için kullanılan bir diğer yaygın ama yanlış yöntemde sirkeli ve aspirinli suyla çocuğun ateşinin düşürülmeye çalışılmasıdır. Çocuğun ateşini düşürmek için vücuduna alkolde sürülmemelidir. Bu yöntemlerde cilt, sirke ve aspirini ya da alkolü emerek çocuğu zehirleyebilir. Yine çocuğa soğuk duş kesinlikle aldırılmamalıdır. Bu yöntemler çocuğu daha da rahatsız edebilir.
Susuzluğunu gidermek için çocuğa bol su içirilmesi ihmal edilmemelidir. Çocuğun canı su içmek istemezse çocuğun sevdiği bir meyveyle suya aromalı bir tat verilebilir. Bitkisel çaylarda çocuğun ateşinin kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir. Bir çay bardağının içerisine bir çay kaşığı bitkisel çay katılarak demlenmesi için 5 dakika beklenir. Bitkisel çay, bal ve limon ile daha cazip hale getirilebilir. Çocuk çok küçükse de yarım çay kaşığı bitkisel çay katılması yeterlidir. Çocuğun vücudunun sıvı gereksiniminin karşılanması ateşinin düşmesine yardımcı olacaktır. Bebeklere doktor tavsiyesi alınmadan kesinlikle bitkisel çay verilmemelidir. Çocuğa zencefil, kekik, nane, ıhlamur ve kırmızı ahududu gibi bitkisel çaylar içirilebilir.
Çocuğun ateşi olduğu dönemlerde beslenmesi biraz kısıtlanmalıdır. Bu sayede vücut, yemeği sindirmeye harcayacağı enerjiyi ateşe neden olan hastalığa harcayacak ve bu da iyileşme sürecini hızlandıracaktır. Çocuğa yağlı ve ağır yemekler kesinlikle yedirilmemeli, kızartma ve ızgara etten özellikle kaçınılmalıdır. Ayrıca yemeklerin bol baharat içermesi de çocuğun vücudunu rahatsız edebilir. Çocuğa ateşli olduğu dönemde içeriğinde bol su barındıran kavun, portakal, kabak, karpuz gibi besinlerin yanı sıra kivi, yaban mersini, domates, dut gibi içeriğinde bol miktarda antioksidan ve C vitamini barındıran besinler verilmelidir.
Özellikle bebeklerin hasta olmaması için anneler bebeklerini kat kat giydirir. Bunun yanı sıra oda sıcaklığının yüksek olmasına da çok dikkat ederler. Bebeğin ateşi yükseldiği zaman üzerindeki fazla kıyafetler çıkarılmalı ve odanın sıcaklığı 20 dereceye kadar düşürülmelidir.
Annesini emen bebekler, ateşlendiği zamanda annesini emmeye devam etmelidir. Bebek, ateşli olduğu dönemde emmek istemiyorsa bol sıvı almasına çok dikkat edilmelidir. Böylelikle bebeğin sıvı kaybı engellenmiş olur.