Sporcu hastalığı olarak bilinmekte olan “stres kırığı” genellikle uzun süre hareketsizlikten sonra kontrolsüz ve plansız bir şekilde spor yapıldığında meydana gelmektedir. İsminin aksine olan psikolojik bir nedenden dolayı kaynaklanmayan stres kırıklıkları, vücuttaki kemik dokusunun sürekli olarak ve kuvvetini aşan bükülme gücüyle karşılaşması ile meydana gelmektedir.
Stres kırığı, tekrarlayan küçük yaralanmalarla kemikteki yorgunluğa bağlı olarak bir kemik oluşumudur. Bildiğimiz kırık gibi ani bir zorlanma sonucunda oluşmaz, zaman içerisinde küçük travmaların birikmesiyle birlikte kemikte bir zayıflık noktası bulması ve bu noktada bir çatlak oluşmasıyla birlikte meydana gelmektedir.
İçerik Başlıkları
Stres Kırığı Nasıl Olur
Kemik sürekli olarak yenilenir ve yeniden şekillenir. Kemiklerde orta düzeyde yük taşıtarak stres uygulanan egzersizler, kemik dokusunun yenilenmesini teşvik eder. Bu durumda da kemik yoğunluğunu da arttırır.
Ağırlığın kemik yoğunluğu üzerindeki önemli etkisini gösteren örneklerden biride, astronotlardır. Dünya’dan uzakta zaman geçirdikten sonra astronotlarda kemik yoğunluğunda azalma gözükmektedir.
Kemik kısa bir süre içerisinde tekrardan şekillenme sürecinin devam edemeyeceği kadar ağır yük yada darbe stresine maruz kalırsa, kemik hasarı ve yeniden şekillenmesi arasında dengesizlikler meydana gelir. Kemikte yorulma, zayıflama ve incelme gibi durumlar gözükür.
Stres Kırığı Ne Kadar Sürede İyileşir
Normal bir kemik kırığının iyileşme süreci genellikle 1-1,5 aydır, fakat stres kırığında bu süre iki kat daha fazla süreye çıkabilmektedir.
Stres Kırıklıklarının Belirtileri Nelerdir
- Ağrı tek bir noktada yada belirlenemeyen geniş bir alanda olabilir.
- Ciltte renk değişikliği meydana gelebilir.
- Ağrı olan yerde hassasiyet ve şişme olabilir.
- Ağrılı yada ağrısız o bölgede genel bir zayıflık ve güçsüzlük hissi olabilir.
- Dinlenme ile kaybolan, fakat aktivite yada ağırlık taşıma ile ağrı tekrardan başlayabilir.
- Dinlenme, buz, atel ve yükseklik gibi uygulamalar sonrasında düzelmeyen ve sabit kalan ağrı olabilir.
Aktivite Düzeyinde Ani Artış Faktörü Stres Kırığına Neden Oluyor
- Egzersiz Sıklığı : Örnek vermek gerekirse haftanın 2-3 günü koşu egzersizi yaparken, aniden 6 gün koşmaya başlamak stres kırığına neden olacaktır.
- Egzersiz Süresi : Egzersiz yapmada başlangıç seviyesindeyken 30 dakika egzersiz yaparken anide egzersiz süresini 90 dakikaya çıkartmak.
- Egzersiz Yoğunluğu : Haftada 30 dakika boyunca eliptik yapılırken, aniden pileometrik egzersizlere ve sprintlere geçiş yapılması stres kırıklarının oluşmasına neden olacaktır.
Stres Kırığını Önlemek İçin Ne Yapılmalı
- Antrenman programlarınızı kaydedin ve inceleyin.
- Egzersiz esnasında acı hissettiğinizde, egzersizi bırakın. Tekrar egzersiz yapmak için ağrınız olmadığında dönüş yapın.
- Doğru spor ekipmanları kullanın ve doğru şekilde uygulayın.
- Antrenmana uygun ayakkabıları tercih edin.
- Endişe içerisindeyseniz yada rahatsızlığınız varsa, mutlaka doktorunuzla görüşün.
- Yeni fiziksel aktiviteler ekleyin. Vücudunuzun belirli bölümünü tekrar tekrar düşük yoğunlukta etkili aktiviteler ekleyin.
- Kemiklerinizi güçlü tutacak kalsiyum ve D vitamini açısından zengin besinler tüketin.
- Yeni başladığınız spor aktivitelerine yavaş yavaş başlayın, kendi performansınıza göre zaman, hız ve mesafeyi kademeli şekilde arttırın.
- Egzersiz öncesi mutlaka ısınma, sonrasında da mutlaka soğuma yapmaya özen gösterin.
- Düzenli olarak kuvvet antrenmanları da yapın.