Sağlıklı bir yaşam sürebilmek için vücudumuzun gereksinim duyduğu vitaminleri günlük yaşamlarımız içerisinde beslenirken almak zorundayız. Bu vitaminler, vücudumuz enzim reaksiyonunu gerçekleştirirken koenzim veya kofaktör gibi önemli bir görevi yerine getirirler. Vücudumuz vitamin sentezleme kabiliyetine sahip olmadığı için vitaminleri dışarıdan besinler yoluyla almak zorundayız.
Yağda ve suda eriyen vitaminleri miligram kadar küçük miktarlarda almamız hem fiziksel, hem de zihinsel sağlığımız için önemlidir.
İnsan, yaşamını sağlıklı bir şekilde sürdürebilmek için ortalama 30 vitamin ve minerali dışarıdan besinler yoluyla almalıdır. Bu vitamin ve minerallerin alınmaması ya da eksik alınması halinde bir takım hastalıkların görülme riski çok yüksektir.
Özellikle kış mevsiminin soğuk günlerinde insan vücudunun daha fazla gereksinim duyduğu C vitamini kaynağı besinler nelerdir? C vitamini açısından çok zengin olan kabuğu soyulabilen sebze ve meyvelerde C vitamini kabuğun hemen altında bulunmaktadır. Bu nedenle kabuğu soyulabilen sebze ve meyvelerin kabuklu tüketilmesi ya da kabuğunun soyulması gerekirse çok ince şekilde soyulması uzmanlar tarafından da özellikle tavsiye edilmektedir.
İçerik Başlıkları
C Vitamini Nedir?
Suda eriyen vitamin sınıfında olan C vitaminini insan vücudu sentezleyemez. Askorbik asit olarak da bilinen C vitaminini insan vücudu depolayamadığı için ter veya idrarla dışarı atmaktadır. Vücudun depolayamadığı C vitamininin günlük yeteri miktarda alınması sağlıklı bir yaşam ve hastalıklardan korunmak için çok önemlidir. İnsan vücudunun günlük C vitamini gereksinimi üzerine yapılan araştırmalar neticesinde yetişkinlerin günlük C vitamini gereksiniminin 70-75 miligram olduğu, çocukların ise 80-100 miligram C vitaminine gereksinim duyduğu belirlenmiştir.
Peki, ekşimsi bir tadı ve kendine has bir kokusu olan C vitamini nedir? Bağışıklık sistemini koruyarak bizleri iskorbüt başta olmak üzere birçok rahatsızlığa karşı koruyan, cilt sağlığına olan faydalarıyla yaşlanma belirtilerini geciktiren ve saçlarımızın daha parlak ve canlı görünmesini sağlayan bir vitamindir. Işık, ısı, hava, su ve gıdaların pişirilmesi işlemi sağlığımız için çok değerli olan C vitamininin kaybolmasına neden olur. Bu nedenle içeriğinde C vitamini barındıran besinleri saklarken ve pişirirken çok dikkatli olmak gerekir. C vitamini besinler yoluyla alınamaz ya da eksik alınırsa C vitamini tabletleri, C vitamini tozları, C vitamini ilaçları ve C vitamini ampulleri ile yeterli C vitamininin alınması gerekir.
C Vitamini Kaynağı Besinler
Neredeyse bütün meyvelerin ve tüm yeşil yapraklı sebzelerin içeriğinde C vitamini bol miktarda bulunmaktadır. C vitamini kaynağı besinler listesini ise teker teker vermekte fayda var.
C vitamini açısından zengin olan meyveler şöyle sıralanabilir;
Portakal, mandalina, greyfurt, limon, çilek, kivi, kavun, kızılcık, ahududu, yaban mersini, ananas, avokado ve kuşburnu.
C vitamini açısından zengin olan yeşil yapraklı sebzeler ve besinler ise şöyle sıralanabilir;
Tere, roka, dereotu, maydanoz, marul, yeşil biber, kuşkonmaz, pırasa, kekik, taze fasulye, karnabahar, papaya, kırmızı lahana, kırmızı biber, taze rezene, ıspanak, tatlı patates, brokoli, taze soğan, Brüksel lahanası, salatalık ve bezelye.
C vitamini kaynağı bu besinlerin içeriğindeki C vitamininin kaybolmaması için çiğ tüketmeye özen göstermek gerekir. Çiğ tüketme imkanı olmayan besinler ise kendi sularında çok az pişirilerek yenilmelidir. Şunu da her zaman hatırda tutmak gerekir ki C vitaminini meyve ve sebzeler haricinde çok az bir besin grubundan alabiliriz. Bu nedenle sebze ve meyve tüketiminin ihmal edilmemesi ve çeşitliliğe de önem verilmesi sağlıklı ve uzun bir ömür için önem taşımaktadır.
C Vitamini Faydaları
Vücudumuzun demir mineralini rahatça emebilmesini sağlayan ve vücut direncini artırarak hastalıklara karşı koruyan C vitamininin sağlığa faydaları o kadar fazla ki bu vitamin için yaşamsal önemde bir vitamin diyebiliriz.
- Soğuk algınlığı alanlar, C vitamini ve çinkoyu birlikte tüketirlerse kısa süre içerisinde iyileşeceklerdir.
- Vücudun kolojen üretmesine katkı sağlayan C vitamini saçların uzamasını, doğal ve parlak bir görünüm kazanmasını sağladığı gibi kemik kırıkları, yanık ve yaraların tedavisinde önemli bir yardımcıdır. Vücuttaki yaraların iyileşme sürecini hızlandırıcı etkisi vardır.
- Kolesterolü düzenleyen C vitamini, antioksidan özelliği sayesinde toksin maddeleri vücuttan hızla atar. Yine içeriğindeki antioksidanlar arter duvarlarına zarar veren serbest radikallerle mücadele eder. Kalp ve damar sağlığının korunmasında çok etkilidir.
- Gözlere katarakt inme riskini en aza indiren C vitamini gözlerdeki oküler tabakanın beslenmesinde önemli bir görev üstlenir.
- Tümör oluşumunu engelleyen ve kanser yapan hücreleri durduran C vitamini mide, gırtlak, kolon ve akciğer kanserlerine yakalanma riskini en aza düşürür.
- Cilt lekelerinin tedavisine olan katkısı ise mucizevidir. İçeriğinde C vitamini barındıran cilt serumları cilt lekelerinin hepsini giderebilir.
- C vitamini günlük yeterince alınırsa vücut stres hormonları olan adrenalin ve noradrenalin salgısını artırır. C vitamini stres etkilerinin düzenlenmesinde oldukça etkilidir.
C Vitamininin Zararları Nelerdir?
Vücuda sayısız faydaları olan C vitamininin bazı hastalıklarda takviye olarak alınması ve aşırı kullanımında sağlığa zararları da vardır. Peki, C vitamininin zararları nelerdir? İşte zararları;
- Kabızlığa şifa olan C vitamini açısından zengin besinlerin aşırı tüketilmesi ters etki yaparak ishal rahatsızlığının yanı sıra bulantı hissi ve mide rahatsızlıklarına neden olabilir.
- Hemokramatoz ve Talasemi hastaları takviye olarak C vitamini almamalıdır.
- C vitamininin sağlığa ciddi zararlarından biride böbreklerde taş oluşturmasıdır.
- C vitamininin çok yüksek dozda alınması, bu kadar yüksek doz ancak besinlerden alınabilir ki C vitamini zehirlenmesine neden olabilir.
- Yüksek dozda alınan C vitamininin en önemli belirtileri karın ağrısı, baş dönmesi, mide bulantısı ve aşırı kusmadır. Bu belirtiler görüldüğü zaman hiç vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna müracaat edilmelidir. C vitamininin alerjik belirtisi ise ciltte kızarıklıktır.
C Vitamini Eksikliğinin Neden Olduğu Hastalıklar?
- Vücudun sağlıklı gelişiminde ve dokuların onarımında C vitamini çok önemli bir etkiye sahiptir. C vitamini düzenli olarak yeterli düzeyde alınmazsa iskorbüt adlı hastalığa neden olur. Vücuttaki ilk belirtileri eklem ve kas ağrıları olan bu hastalık, ciltte kolay morarmalarla, diş etlerinde kanamalarla, kendiliğinden kanama vb. semptomlarla seyretmektedir. İskorbüt hastalığının en etkili tedavisi ise C vitamini takviyesidir.
- Sigara içenler daha yüksek miktarda C vitamini almaya dikkat etmelidir. Çünkü sigaranın içeriğindeki zararlı maddeler C vitaminini deformasyona uğratır.
- C vitamininin eksik alınması halinde felç, inme, kalp ve damar hastalıklarına yakalanma riski arttığı gözlenmiştir.
- C vitamini eksikliği kanser hücrelerinin sayısını artırır.
- Vücut direnci düştüğünden grip, nezle, soğuk algınlığı gibi enfeksiyon rahatsızlıklarına yakalanma riski artar.
- Diş ve diş eti kanamaları görülme riski yüksektir.
- Süreklilik arz eden iştah kaybı, yaraların geç iyileşmesi ve kansızlık gibi rahatsızlıklarda C vitamini eksikliğinde görülebilir.
