Boğazda ağrı, kuruluk ve yanma hissiyle kendisini belli eden boğaz ağrısının en yaygın semptomu boğaz bölgesinde hissedilen şiddetli ağrıdır. Boğaz ağrısı üzerine gerçekleştirilen araştırmalar sonucunda her sene 13 milyon civarında insanın boğaz ağrısından dolayı hastaneye müracaat ettiği tespit edilmiştir. İnsanın günlük yaşam kalitesini bir hayli düşürse de genellikle kendiliğinden geçme eğiliminde olan bir sağlık problemidir.
Boğaz ağrısı yutkunmayı ve konuşmayı güçleştiren bir rahatsızlıktır. Ağrı hissedildiği anda boğaz kontrol edildiğinde boğazda belirgin bir kızarıklık göze çarpar. Bazı durumlarda bademciklerde beyaz lekeler ve irinlerde oluşabilir. Bu beyaz lekelerin nedeni iltihap veya bakteriyel bir rahatsızlık olabilir.
‘Boğaz ağrısını ne geçirir?’ sorusunun yanıtı ise özellikle kış mevsiminin soğuk havalarında çok araştırılmaktadır. Boğaz ağrısının nedenleri, tedavi yöntemleri, bitkisel tedavi yöntemleri ve boğaz ağrısına dair tüm ayrıntıları haberimizin içeriğinde bulabilirsiniz.
İçerik Başlıkları
Boğaz Ağrısı Neden Olur?
Özellikle kış mevsiminin soğuk günlerinde havaların soğumasıyla birlikte bağışıklık sistemi zayıfladığından ve vücut direnci düştüğünden dolayı insanlar daha kolay hastalanmaktadır. Ayrıca mevsim geçişleri esnasında bakteri, mikrop ve virüsler yaşamak için kendilerine daha uygun ortam bulurlar.
Özellikle soğuk algınlığına yol açan mikroorganizmalar vücutta ilk önce boğaz bölgesine yerleşir. Tabii ki boğaz ağrısına sadece bu mikroorganizmaların neden olduğu enfeksiyonlar yol açmaz. Tahriş özelliği olan gazlar, dumanlı havalar, hava kirliliği, sigara gibi tütün mamullerinin kullanımı da boğaz ağrısına neden olan önemli faktörler arasındadır.
Yeterli sıvı tüketilmemesi ve mide hastalıklara da boğazı tahriş ettiğinden boğaz ağrısına neden olan faktörler arasında yer almaktadır. Boğaz ağrısı kış mevsimi hastalığı olarak bilinse de yaz mevsiminin sıcak günlerinde de boğaz ağrısıyla karşılaşılması olası bir durumdur. Çünkü sıcak havadan ani bir şekilde klimaların soğuttuğu ortamlara geçilmesi, ıslak saçla dışarıya çıkılması vücut direncini düşürerek enfeksiyonlara davetiye çıkarmaktadır. Boğaz ağrısı viral etkenlerden dolayı yaşanıyorsa yüksek ateş, öksürük, hapşırık, baş ağrısı, burun akması, burun tıkanıklığı, iştah kaybı, vücutta ağrılar, zor yutkunma ve titreme gibi sağlık problemleri de boğaz ağrısıyla birlikte seyredebilir. Bu semptomların her biri başka bir rahatsızlığın ön belirtisi olabilir.
‘Boğaz ağrısı neden olur?’ sorusunun genel yanıtı enfeksiyonlar ve kuru hava gibi çevresel etkenlerdir. Boğaz ağrısı farenjit rahatsızlığından kaynaklanıyorsa bu ağrı ağzın hemen arkasındaki bölgeyi etkilediğinden ağrıda bu bölgede yoğunlaşmaktadır. Bademciklerin şişmesi ve kızarması ile kendisini belli eden tonsilit ise ağzın arka kısmındaki yumuşak dokuda ağrı hissedilmesine neden olur. Ses tellerinin ağrıması ise larenjit olarak adlandırılmaktadır.
Boğaz ağrısına yüzde doksan gibi yüksek bir olasılıkla virüsler neden olmaktadır. Su çiçeği, kızamık, kabakulak, tükürükle bulaşan mononükleoz ve grip de boğazda ağrı hissedilmesine neden olan rahatsızlıklardandır. Yine polen, çim ve evcil hayvan gibi alerjik durumları tetikleyen durumlara bağışıklık sisteminin tepki vermesi sonucunda burun tıkanıklığı, hapşırma, göz sulanması ve boğaz tahrişi yaşanması boğazda ağrı oluşumuna neden olabilir. Özellikle burundaki aşırı mukusun boğazın arkasına damlaması ve boğazı tahriş etmesiyle boğaz ağrısı meydana gelebilir. Kış mevsiminin soğuk günlerinde ısınmak için kullanılan klima ve ısıtıcılar da boğaz bölgesinde kuruluğa neden olarak boğaz ağrısı oluşumunu tetikler.
Boğaz ağrısına neden olan virüsleri bir başlık altında toplamak gerekirse şöyle bir sıralama yapılabilir;
- Grip virüsü
- Parainfluenza virüsleri
- Boğazın iltihaplanmasına yol açan Epstein-Barr virüsü
- Uçuk virüsü
- Entero virüsler
Boğaz ağrısı ve bademcik şişmesine neden olan belirtiler ise şu şekilde sıralanabilir;
- Boğaz bölgesinde şiddetli ağrı
- Yutkunma esnasında ağrı hissedilmesi
- Öksürük
- Yüksek ateş
- Baş ve kulak ağrısı
- Bademcikler üstünde beyaz ya da sarı bir görüntü
- Bademciklerin kızarması
- Boğaz bölgesindeki kabarcıklar ya da ülserler
- Boyun ya da çene bölgesindeki bezlerin şişmesi
- Ağız içerisinde kötü koku
- İştahsızlık
Boğaz Ağrısı Nasıl Tedavi Edilir?
Boğaz ağrısının tedavisinde öncelik boğazı tahriş ederek boğaz ağrısına neden olan faktörün ortadan kaldırılmasıdır. Boğaz ağrısı genellikle üst solunum yollarında enfeksiyon yaşandığına işaret etmektedir. Ayrıca boğaz ağrısı sık yaşanan bir sağlık problemiyse bunun altında yatan rahatsızlığın araştırılması gerekir. Boğaz ağrısı farenjit veya boğaz anjeni gibi ciddi rahatsızlıklarında ön belirtisi olabilir. Yutkunma veya nefes alma esnasında şiddetli bir şekilde hissedilen boğaz ağrısı bitkisel ve doğal yöntemler uygulanarak hafifletilebilir.
‘Boğaz ağrısı nasıl tedavi edilir?’ sorusuna doğal ve bitkisel yöntemlerle cevap aramadan önce bir hekim kontrolünden geçmekte fayda var. Hekimin uyguladığı tedaviye ek olarak doğal ve bitkisel yöntemlerden faydalanılabilir.
Boğaz ağrısının tedavisinde hekim tarafından reçete edilen ilaçlar ve antibiyotikler ihmal edilmeden kullanılmalıdır. Yine hekim kontrolünde boğaz ağrısını hafifleten pastil ve anlık rahatlama sağlayan spreyde kullanılabilir. Viral enfeksiyonların neden olduğu boğaz ağrıları hiçbir tıbbi müdahaleye gerek duyulmadan bir hafta içerisinde kendiliğinden geçmektedir. Ancak bu boğaz ağrısının neden olduğu yüksek ateşi düşürmek ve şiddetli ağrıyı dindirmek maksadıyla ateş düşürücü ve ağrı kesicilerden istifade edilebilir. Ancak çocuklarda görülen semptomları hafifletmek için çocukların yaşına uygun ilaçların kullanılmasına dikkat etmek gerekiyor. Çünkü yetişkinlerin kullandığı ilaçlar çocuklara verilirse ciddi yan etkilerle karşılaşılabilir.
Boğaz ağrısının tedavisinde kesinlikle aspirin kullanmayın. Çünkü boğaz ağrısı esnasında içilen aspirin çok nadir görülse de karaciğer ve beyinde şişmeye yol açan ve hayati tehlike doğurabilecek Reye Sendromuna neden olabilir.
Bakteriyel enfeksiyonların neden olduğu boğaz ağrısının en iyi tedavi yöntemi hekim tarafından reçete edilen antibiyotiği kullanmaktır. Vücudun bakterilere karşı oluşturduğu bağışıklığın zayıflamaması için antibiyotik tedavisinin yarıda kesilmemesi çok önemlidir. Antibiyotik kullanıldığı dönemde boğaz ağrısı geçse dahi antibiyotik kullanımı kesilmemeli ve sonuna kadar içilmelidir. Hekimin reçete ettiği ilaçlar, belirtilen dozda ve zamanında alınmalıdır. Aksi takdirde boğaz ağrısına neden olan enfeksiyon vücudun diğer bölgelerine yayılır. Çocuklarda antibiyotik tedavisinin yarıda kesilmesi ise yüksek ateşe ya da ciddi böbrek rahatsızlıklarına neden olabilir. Antibiyotiğin bir dozu dahi unutulsa derhal hekime müracaat edin.
Boğaz Ağrısını Önlemenin Yöntemleri
Bademciklerde şişmeyle birlikte görülse de boğaz ağrısının bulaşıcı bir rahatsızlık olduğu bilinmelidir. Boğaz ağrısını önlemenin yöntemleri bilinirse sadece enfeksiyonun yayılmasına değil, boğaz ağrısına yakalanmamak da mümkün olabilir. Bunun için alınabilecek koruyucu tedbirler ise şöyle sıralanabilir;
- Yemek ve mutfak araç gereçlerinin paylaşılmasından uzak durulması
- Özellikle tuvaletin hemen ardından ve yemeklerden önce ve sonra ellerin yıkanmasının ihmal edilmemesi ve ellerin çok sık yıkanması
- Boğaz ağrısı yaşandığı esnada bademcik şişmesi tanısı konulmasından sonra enfeksiyonların kirlettiği diş fırçasının değiştirilmesi
Boğaz ağrısına neden olan enfeksiyonun bulaşıcılığını önlemek içinde şunlar yapılabilir;
- Hastalık boyunca evde kalınması
- Hapşırdıktan ya da öksürdükten sonra ellerin yıkanmasının ihmal edilmemesi
- Öksürme ya da hapşırma esnasında ağzın kapatılması
Boğaz Ağrısını Evde Hafifletmenin Yöntemleri
Özellikle viral kaynaklı boğaz ağrıları evde uygulanabilecek yöntemlerle hafifletilebilir. Boğaz ağrısını evde hafifletmenin yöntemleri ile ilgili bir araştırma yaparak sizler için derledik.
Tuzlu Su
Boğaz ağrısına en hızlı ve etkili çözümlerden birisi tuzlu sudur. Tuzlu su ile gargara yapıldığında ağız içerisindeki salin solüsyonları söner, toksinler ağız boşluğundan çıkarılır ve ağız içerisi dezenfekte edilir. Tuzlu suyun diğer bir faydası da bademciklerdeki şişmeyi azaltmasıdır. Ayrıca iltihabın bozduğu boğazdaki ph dengesini tuzlu su yeniden eski haline getirir.
1 bardak ılık suyun içerisine 1 çay kaşığı tuz katılarak karıştırılır. 10 ila 15 saniye gargara yapıldıktan sonra tükürülür. Bu işlem bardaktaki su boşalana kadar tekrarlanır. Tam anlamıyla rahatlama sağlanması için bu gargaraya 3 ila 4 gün kadar devam edilmesi gerekir.
Zencefil Çayı
1 fincan sıcak suyun içerisine 1 çorba kaşığı rendelenmiş zencefil eklenir. Daha sonra 1 çay tabağıyla fincanın ağzı kapatılarak 5 dakika kadar ılıması beklenir. Son olarak 1 çay kaşığı ham bal ilave edilerek bu karışım içilir.
Hindistan Cevizi Yağı
Hindistan cevizi yağını boğaz ağrısında ya da bademcik iltihabında ilaç niyetine kullanabilirsiniz. Antibakteriyel özelliği sayesinde bademciklerin yüzeyindeki zararlı patojenleri bademciklerden ayırır. Antienflamatuar özelliği ise boğaz ağrısını anında dindirir.
Bir tencerenin içerisine iki çorba kaşığı Hindistan cevizi yağı dökülür. Daha sonra 3 çorba kaşığı taze sıkılmış limon suyu ile çeyrek fincan çiğ bal ilave edilir. Bu malzemeler karıştırıldıktan sonra düşük ısıda ısıtılır. Bu malzemelerin sadece eriyerek harmanlanmasını tercih edenler çok fazla pişirmemelidir. Bu karışımdan elde edilen öksürük şurubu bir kabın içerisine aktarıldıktan sonra soğuması beklenir. Daha sonra bu şurup hava geçirmeyen bir şişenin içerisine dökülerek saklanır. Bu şurubu içerken de şişeden bir tatlı kaşığı şurup alınarak bir fincan ılık suyun içerisinde seyreltildikten sonra içilebilir. Boğaz ağrısının geçmesi için günde 3 defa içilmesi önerilir.
Pastil
Bademcikteki iltihaplanmaya ve boğazdaki ağrıya bazı pastiller çok iyi gelir. Boğaz ağrısı hissedildiği an ağız içerisine bir pastil atıldıktan sonra ağız içerisinde gezdirilerek eritilir.
Karabiberli Tuzlu Su
Boğaz ağrısına ve bademcik iltihabına çok iyi gelen bu yöntem, aynı zamanda çok iyi bir balgam söktürücüdür. Ayrıca karabiber ve tuz antibakteriyel özellikleri sayesinde sizleri enfeksiyonlardan kurtarır.
Bir tencerenin içerisine 1 su bardağı su döküldükten sonra bir çorba kaşığı taze limon suyu ile bir tatlı kaşığı bütün karabiber ilave edilir. Son olarak bir tutam tuz eklenerek su kaynayıncaya kadar ısıtılır. Su kaynamaya başlayınca da ocağın altı kısıldıktan sonra 5 dakika kadar daha kaynatılarak karabiberin suda dağılması sağlanır. Daha sonra bu karışımı bir bardağın içerisine dökerek sıcak içiniz. Tadını iyileştirmek için içerken bir çay kaşığı bal ilave edebilirsiniz.
Boğaz Ağrısını Geçiren Bitkiler
Viral kaynaklı boğaz ağrılarının bitkisel yollarla tedavisi tavsiye edilmektedir. Boğaz ağrısı için içeriğinde bol miktarda antioksidan ve C vitamini barındıran bitki çayları içilmelidir. Bunun yanı sıra bol su içilmesi ihmal edilmemelidir.
Nane limon, zencefil, adaçayı, tarçın, ıhlamur, kekik gibi bitkilerden elde edilen çaylar, vücut direncini artırarak ve vücudun enfeksiyonlara karşı verdiği savaşa destek olarak boğaz ağrısına çok iyi gelmektedir. Ilık şekilde ballı zencefil karışımının tüketilmesi, limon çayı yaprağı, papatya çayı ve karanfil çiğnenmesi boğaz ağrısının şifasıdır.
İbrahim Saraçoğlu ise boğaz ağrısına karşı ebegümeci yaprağı, adaçayı ve su ile hazırlanan boğaz kürünü günde 3 öğün 1 ay boyunca tüketmeyi tavsiye etmektedir.
Boğaz Ağrısını İyileştiren İçecekler
Boğaz ağrısını hafifletmek için ılık içecekler tercih edilmelidir. Enfeksiyon rahatsızlıkları geçirildiği dönemde sıvı tüketiminin artırılmasının yanı sıra bitkisel içeceklerde şifa için en sağlıklı yöntemlerdendir.
Yarım litre suyun içerisine 1 adet dilimlenmiş kuru soğan ve 3 çorba kaşığı şeker ilave edilerek 12 saat bekletilir. Bu karışım bitene kadar her iki saatte bir içilir. Kuru soğanın antibiyotik ve ağrı kesici özelliği sayesinde boğaz ağrısında hissedilir hafifleme olacaktır.
4 kereviz sapını, 2 adet havucu, 1 diş sarımsağı, 1 tatlı kaşığı rezeneyi kaynattıktan sonra blenderdan geçirir ve günde 2 defa aç veya tok fark etmez tüketirseniz, bu içeceğin içeriğindeki yüksek antioksidan vücuttan toksinleri atar ve enfeksiyonlardan hızlı bir şekilde kurtulmanıza yardımcı olur.
İki tane meyan köküyle hazırladığınız meyan kökü çayı ya da elma çayı da boğaz ağrısına şifa olmaktadır. Boğaz ağrısına iyi gelen bir başka içecekte kış çayıdır. Ancak bu bitki çaylarının yeterince etkili olması için bol su içilmesi, sigara içilmemesi ve bolca istirahat edilmesi gerekir.
Boğaz Ağrısını Geçiren Yiyecekler
Boğaz ağrısına iyi gelen yiyecekler arasında çorbalar dikkati çekmektedir. Boğaz ağrısına iyi gelen çorbalar içerisinde ise tarhana, mercimek, tavuk suyu ve işkembe çorbaları ön plana çıkmaktadır. Ayrıca bu çorbaların içerisine karabiber, zerdeçal, zencefil, nane, kırmızı acı biber gibi baharatların yanı sıra limon ilave edilmesi kesinlikle ihmal edilmemelidir.
Meyveler içerisinde ise boğaz ağrısına en iyi muz gelmektedir. Çünkü muz yumuşak olduğundan dolayı tahriş olan boğazdan fazla ağrı yapmadan geçer. Ayrıca içeriğinde yüksek vitamin barındırır.
Sıvı ve yutulması güç olmayan besinler boğaz ağrısına şifadır. Bu nedenle sabah kahvaltısında iştahı açan, içeriğinde yüksek protein barındıran ve rahatlıkla yutulabilen omlet tercih edilebilir. Yine ayvayı doğradıktan sonra haşlar ve suyunu içerseniz boğaz ağrınıza şifa olacaktır.
Boğaz Ağrısını İyileştiren Gargaralar
Dünyadaki en güç süreçlerden birisi boğaz ağrısı tedavi edilirken beklemek ve hissedilen şiddetli ağrıya katlanmaktır. Tedavi süresi boyunca boğaz ağrısına iyi gelen gargaralarla boğaz ağrısı hafifletilebilir. Bu gargaraların tek dezavantajı boğazı anlık olarak rahatlatmasıdır. Boğaz ağrısına iyi gelmesiyle ün yapmış gargara ise tuzlu su gargarasıdır.
Gargaraların ağrıyı dindirmesi boğazın iyileştiği anlamını taşımıyor. Bir hekime gidilerek muayene olunması ve reçete edilen ilaçların kullanılması gerekir.
Tuzlu sudan sonra boğaz ağrısına en iyi gelen gargara safran ve su ile hazırlanan gargaradır. Bu gargara yapıldığı zaman safranın içeriğindeki güçlü antioksidan boğaz ağrısını dindirecektir.
Adaçayı, acı biber, elma sirkesi ve karanfil ile hazırlanan gargara da gün içerisinde 3-4 defa yapılırsa boğazı rahatlatarak ağrıyı dindirir. Yine karbonatlı su ile yapılan gargarada boğaz ağrısını hafifletir.
