Çağımızda çok sık rastlanan bir rahatsızlık olan şeker hastalığı genellikle genetik etkenlerden kaynaklansa da beslenme tarzındaki yanlışlıklarda şeker hastalığını tetiklemektedir. Toplum, şeker hastalığının aşırı şeker tüketiminden kaynaklandığını düşünse de şeker hastalığına neden olan tek etkenin şeker olmadığını bilmekte fayda vardır.
Şu bir gerçek ki şeker hastalığı yani diğer adıyla diyabet günümüzde 7’den 70’e herkesi tehdit eden ciddi bir hastalıktır. Şeker hastalığındaki temel etken ise pankreasın yeterince insülin salgılamamasıdır. Pankreas yeterli insülin salgılamayınca da kandaki şeker oranı yükselerek kronik bir rahatsızlığa dönüşmektedir. Diyabet ya da şeker hastalığı denilen bu kronik rahatsızlık, insanın beslenme tarzını tamamen etkiler.
Her yaş grubunda görülme riski yüksek olan şeker hastalığına kimi çocuk yaşta yakalanırken, kimi insanlarda ilerleyen yaşlarda yakalanır. Şeker hastalığının yanına ilerleyen yaşlarda büyük olasılıkla tansiyon rahatsızlığı da eklenince yorgun düşen kalptende rahatsızlık sinyalleri gelmeye başlar. Tansiyon, şeker, kalp gibi ciddi rahatsızlıkların vücuda olan etkisini azaltarak vücudu yormaması için insanların en dikkat etmesi gereken husus ise beslenme tarzıdır.
İçerik Başlıkları
Şeker Hastalarının Beslenmesi
Peki, ‘Şeker hastaları nasıl beslenmeli?’ Sağlıklı ve dengeli beslenmenin çok önemli olduğu şeker hastalığında, şeker hastalığının vücuda olan olumsuz etkilerini azaltacak bir beslenme tarzını bu makalemizde ele aldık.
Şeker Hastaları Nasıl Beslenmeli?
Tıpta diyabet denilen halkın ise şeker hastalığı dediği bu rahatsızlıkta beslenme tarzı hastalığın vücuda olan etkilerini azaltmada çok etkilidir. Peki, ‘Şeker hastaları nasıl beslenmeli?’ İşte şeker hastalarının tüketmesi gereken besinler;
Lif Deposu Gıdalar
İçeriğinde bol lif barındıran besinler kan şekerini düzenleyici etkiye sahiptir. Bu nedenle şeker hastalığında lif oranı yüksek gıdaların tüketilmesi hastalığın vücuda olan olumsuz etkilerini azaltır. Şeker hastaları beslenmelerinde kepekli ürünlere, kuruyemişlere, sebze ve meyveler ile tam buğday unundan yapılan besinlere kesinlikle yer vermelidir.
Esmer ve Tam Tahıllı Ekmekler
Yoğun karbonhidrat içeriği olan beyaz undan yapılan ekmekleri şeker hastaları kesinlikle tüketmemelidir. Hatta şeker hastalarının mümkünse ekmek tüketiminden uzak durması gerekir. Ancak ekmek olmazsa olmazım diyen şeker hastaları için esmer ve tam tahıllı ekmekler tavsiye edilebilir. Yine de ölçülü tüketmekte yüksek fayda var.
Şekerli Besinler Tüketilmemeli
Kan şeker seviyesinin aniden yükselmesi ya da düşmesi şeker hastaları için çok ciddi bir problemdir. Hatta şeker hastaları bu durumdan çok şikayetçidirler. Ancak şeker hastalarının içeriğinde şeker barındıran gıdaları kesinlikle tüketmemesi gerekir. Özellikle kahvaltı sofralarına reçeli kesinlikle koymamalıdırlar. Reçel, her ne kadar meyvelerden yapılmış olsa da içeriğinde bol miktarda şeker barındırır. Kahvaltı sofralarına reçel yerine doğal meyve püreleri ya da sıfır şeker içeren özel üretim reçeller konulabilir.
Sodyumdan Kaçınmalı
Kandaki sodyum seviyesinin yüksek olması da şeker hastalarının sağlığını ciddi şekilde tehdit eder. Bu nedenle şeker hastaları sodyum bakımından çok zengin olan turşu ve konserve gibi gıdalardan kesinlikle uzak durmalıdır. Kış mevsimi geldi, turşusuz olmaz diyenler ise sodyum oranı düşük olan tuzsuz turşuları tüketebilirler. Turşu sadece şeker hastaları için değil, tansiyon hastaları içinde çok ciddi bir tehdittir.
Et ve Et Ürünleri Tüketimine Dikkat
Merak etmeyin. Şeker hastaları et tüketmeyecek diye bir şey elbette söylemeyeceğiz. Ama şeker hastalığınız varsa et ve et ürünlerinin pişirilme şekline ve içeriğindeki yağa çok dikkat etmeniz gerekiyor. Şeker hastalarının et ve et ürünlerini sağlıklı bir şekilde tüketmesi için haşlama ya da fırında pişmiş et yemeklerini tüketmeleri, yağda kızartılan etlerden ise kesinlikle uzak durmaları lazım. Tavuk eti tüketecek şeker hastaları ise derisiz tüketmeye çok dikkat etmelidir. Sadece et ve et ürünleri değil, yağda kızartılmış her ürün şeker hastalarının sağlığını ciddi şekilde tehdit eder.
Kompleks Karbonhidratlara Yönelmeli
İnsanın günlük yaşamı içerisinde enerjik olması ve yorgun düşmemesi için karbonhidrat tüketimi önemlidir. Sağlıklı ve dengeli beslenen her insanın tükettiği gibi şeker hastaları da karbonhidrat tüketerek günlük yaşamlarındaki aktivitelerini yerine getirmelidirler. Karbonhidratlar ise kendi içerisinde basit ve kompleks karbonhidratlar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Şeker hastalarının ise basit karbonhidratlardan uzak durarak kompleks karbonhidratlara yönelmesi gerekir. Şeker hastalarının vücutlarının gereksinim duyduğu günlük karbonhidrat gereksinimi kan şekerini aniden yükseltmeyen bezelyeden, mercimek vb. kuru baklagillerden, tam tahıllı ürünlerden, meyvelerden ve içeriğinde düşük yağ barındıran süt ürünlerinden karşılanabilir.
Yağ Tüketimine Dikkat
Öncelikle şunu belirtelim ki yağların kalori değerleri yüksek olduğu için kontrollü tüketimi sadece şeker hastaları için değil, sağlıklı insanlar içinde önemlidir. Şeker hastaları ise kullandıkları yağın tekli ya da çoklu doymamış yağ olmasına çok dikkat etmelidir. Şeker hastaları için ceviz, badem, zeytin ve zeytinyağı önerilebilir.
Kan Şekeri Dengesini Koruyan Besinler
Şeker hastalarının günlük yaşamlarında kan şekerindeki dengeyi korumaları sağlıkları için çok önemlidir. Bunun içinde kan şekerini dengede tutan besinler tüketilmelidir. Yüksek kan şekeri seviyesinin düşmesinde her gün düzenli tüketilecek 1 tatlı kaşığı tarçının yanı sıra süt ve yoğurt tercih edilebilir. Ayrıca soğanda kan şekerini dengede tutan etkili bir besin olduğu için yemeklerde ya da salatalarda mutlaka tüketilmelidir. Yine kan şekerinin kontrol altında tutulmasında çok etkili olan suda gün içerisinde düzenli tüketilirse hem kan şekeri dengede tutulmuş olur, hem de vücudun kendisini yenilemesine yardımcı olunur.
Kan şekerinin aniden düşerek şeker hastalarının gün içerisinde bitkin düşmemesi için araştırmalar yapan İbrahim Saraçoğlu ise akşam yemeklerinde tüketilecek haşlanmış patatesin kan şekerini gün içerisinde dengede tuttuğunu tespit etmiştir.
Şeker Hastaları Ramazan Ayında Nasıl Beslenmeli
Şeker hastaları Ramazan ayında oruç tutmak istiyorlarsa bir doktora mutlaka danışmalı ve doktor onayı aldıktan sonra oruç tutmalıdırlar. Ramazan ayında oruç tutacak şeker hastaları sahurlarını kahvaltı yapar gibi yapmaya çok özen göstermelidirler. Tuz tüketiminden kesinlikle kaçınmalı ve bol yeşillik tüketmelidirler. Ayrıca taze kuru yemişlerin ve meyvelerin ufak porsiyonlar halinde yenilmesi ihmal edilmemelidir.
