Çinko eksikliği, vücutta yeterli miktarda çinko olmamasından ortaya çıkan bir durumdur. Çinko, hamilelik, çocukluk ve ergenlik döneminde uygun büyüme ve gelişmenin yanı sıra yara iyileşmesi ve bağışıklık sistemi açısından gerekli minerallerden biridir. Çinko vücutta çeşitli işlevlere sahiptir. Çinko, kimyasal reaksiyonları katalizlemekte olan moleküller olan tahmini 100 enzimin görevini yerine getirmek açısından oldukça faydalı hücre aktivitesine yardımcı olmaktadır. Bununla birlikte çinko, hücre bölünmesinde, koku ve tat duyusunu korunmasında önemli bir rol oynamaktadır.
Çinko vücutta depolanmamasından dolayı mineralin öğünlerden yeterli miktarda alınması, çinko eksikliğinin önüne geçmesi açısından oldukça önemlidir. Peki, çinko eksikliğinin belirtileri nelerdir? Aynı zamanda çinko eksikliği nedir konulu yazımıza da göz atarak detaylı incelemeniz mümkündür.
İçerik Başlıkları
Çinko Eksikliğinin Belirtileri Nelerdir
- Aniden oluşan kilo kaybı,
- Soğuk algınlığı, öksürük ve göğüs enfeksiyonları gibi enfeksiyonlara karşı hassas olmak,
- Saç dökülmesi,
- Deri de döküntülerin oluşması,
- Enerji düşüklüğü,
- Göz sorunları,
- Yaraların geç iyileşmesi,
- Bağışıklık sisteminin zayıflaması,
- Sinirlilik,
- Tırnakların yavaş uzaması,
- Tırnakların kırılgan ve çatlamaya eğilimli olması,
- Sürekli olarak uyku hali,
- Koku ve tat duyusunda azalma görülmesi,
- İshal,
- İştah durumunda azalma,
- Cilt üzerindeki açık yaralar olarak çinko eksikliğinin belirtileri yer almaktadır.
Çinko Eksikliği Neden Olur
Çinko eksikliği kötü beslenme tarzından kaynaklı oluşmaktadır. Bu nedenle. de, yeterli miktarda beslenmeyen çocuklar ve yetişkinlerin yanı sıra koşullar ya da hastalıktan kaynaklı düzenli bir beslenme yaşantısına sahip olmayan kişilerde daha fazla yaygın olarak görülmektedir. Et ve kabuklu deniz ürünleri çinko açısından yüksek olmasından dolayı vegan olan kişilerin çinko yetersizliğine daha yaygın olabileceği de söz konusudur. Bununla birlikte hamilelik ve emzirme döneminde de çinko eksikliği meydana gelebilmektedir. Bağırsaklarla ilgili problemler çinko emilimini zorlaştırmaktadır. Buna ülseratif kolit, Crohn hastalığı ve çölyak hastalığı gibi kalıcı ishal ile karakterize edilmekte olan hastalıklarda dahil olabilmektedir.
Yüksek oranda alkol tüketimi sağlayan kişilerde çinko emilimi normal şekilde gerçekleşmemektedir. Düşük çinko emilimi, kronik karaciğer ya da böbrek hastalığı gibi uzun süreli bozukluklardan da kaynaklı oluşabilmektedir. Bununla birlikte yüksek doz demir takviyeleri çinko emiliminine etki göstererek, çinko eksikliğine neden olabilmektedir. Nadir olarak görülen bir genetik bozukluk olan akrodermatitis enteropatika, çinko eksikliğin çok az görülmekte olan nedenlerden biridir. Bu hastalıkta tipik olarak çinko emilimine izin vermekte olan bir taşıma proteini eksik olmakta ve bu durumda da ciddi çinko eksikliğine sebep olmaktadır. Bu durumda, bir bebek anne sütünden kesilmesinden sonra belirtiler ortaya çıkmaktadır. İlk semptom sık sık oluşan tipik bir döküntüdür.
Çinko Eksikliği Nasıl Anlaşılır
Çinko vücuttaki hücrelere çok küçük miktarda dağılmasından dolayı bu durumda çinko eksikliğinin tespiti için basit bir kan testi yeterli olmaktadır. Doktorlar tarafından çinko eksikliğinden şüphe duyulması durumunda doğru bir ölçüm elde edebilmek açısından kan plazması test edilmektedir. İdrar testi ve saç analizini çinko eksikliği için kullanımı sağlanan iki tanı yöntem olarak yer almaktadır. Çinko eksikliğinin farklı bir hastalığın belirtisi olabilmektedir. Örnek vermek gerekirse bazı bozukluklar çinkonun vücut üzerinde metabolize olmasına fakat iyi bir şekilde emilememesine neden olmaktadır. Çinko eksikliği ayrıca bakır eksikliğine de neden olmaktadır. Bu sebeple de çinko eksikliğinin belirlenmesi için daha fazla test uygulamaları yapılmaktadır.
Çinko Eksikliği Nasıl Giderilir
Çinko eksikliği, diyet programlarında çinko miktarının eski haline gelebilmesi için takviye ile tedavi edilmektedir. Bu, çinko takviyelerinin yanı sıra çinko açısından zengin gıdaların artış göstermesi ya da tanıtmayı ve doktorlar tarafından önerilmekte olan diyet standartlarına bağlı kalmayı içermektedir.
